Tenis Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey
Ahmet Polat
Tenis, kökeni ortaçağ yıllarına dayanan günümüze kadar evrilerek de olsa ulaşmayı başaran olimpik bir spor dalıdır. 
Ortaya çıktığı ilk dönemlerde el ile oynanan tenis 1800lü yıllara kadar bu şekilde oynanmıştır. 1800lü yıllardan sonra raketin ortaya çıkması ve geliştirilmesi ile raket ile oynanmaya başlamış ve günümüze kadar gelişerek gelmiştir. Dünyanın en popüler spor dallarından biri olan tenis hemen her yaş grubuna hitap etmektedir. Zemini, müsabaka türüne göre değişim gösteren tenisin oyun kuralları ve oynanış şekli her zaman aynıdır.
Tenis Nedir? Nasıl Oynanır?
Tenis, bireysel bir spor dalı olmasının yanında, çiftler halinde de oynanabilir. Tenis, oyuncularda birer raket ve kendine özgü bir top ile oynanan popüler bir spordur. Saha ölçüleri ve oyun kuralları ile kendine özgü bir tarzı olan tenis oyununda amaç, topu belirlenen kurallar dahilinde rakibin sahasına göndermek ve tekrar gelmemesini beklemektir. Rakibin sahasına nizami giden ve geri dönmeyen top atış yapan oyuncuya puan kazandırır. Ya da karşı sahadan geri gelen top, oyun çizgilerinin dışına düştüyse yine sayı kazanılır. Çizgi oyun alanına dahildir, çizgiye temas eden top legal atıştır.
Tenis oyununda, top sahamıza bir kez temas ettikten sonra raketle vurarak topu karşı sahaya göndermeliyiz ve gönderdiğimiz top saha çizgilerinin içine düşmeli. Çiftler müsabakasında kenarlardaki içteki çizginin dış tarafı da oyun alanı sayılırken tekler maçında bu alan oyun dışı sayılır. Oyun alanın boyu her iki tür müsabakada da aynıdır.
Tenis Oyun Kuralları
Tenis, kort adı verilen kendine özgü ve dikdörtgen bir sahada oynanır. Tenis sahası ortadan bir file ayrılır ve bu file hayli gergin olmalıdır. Filenin içinden top geçmemesi için aradaki boşluklar çok sıkı şekilde dokunmuştur. Tenis oyununda amaç topu filenin üstünden rakip sahaya atmaktır.
Tenis müsabakasında belli bir süre yoktur. Setler 3 ya da 5 sayı üzerinden oynanır. 3 set üzerinden oynanan maçlarda 2 set kazanan, 5 set üzerinden oynanan maçlarda 3 set kazanan müsabakayı kazanır. Setler içerisinde her turda servis atışları el değiştirir ve 6 sayıya ulaşan oyuncu seti kazanır. Teniste puanlama kendine özgü bir şekilde yapılır. Rakibin alanına atılarak veya çizgi dışı olan her atış için 15 puan kazanılır. İlk sayı 15 puan, ikinci sayı alınınca 15 puan daha alınır 30 puan olur, üçüncü sayı alınırsa 40 puana ulaşılır ve o oyuncu için puan atışı olur. Eğer iki oyuncu da 40 puana ulaşırsa iki kez üst üste puan alan oyuncu sayıyı kazanır. Oyunculardan biri 40 iken diğeri 30 puanda ise 40 puanda olan oyuncu servisten puan aldıysa aradaki fark iki atışa çıktığı için sayıyı kazanmış olur. 40 puandan sonra alınan sayı set içinde 1 puan olarak sayılır ve bu şekilde alınan 6 puan sonucunda yine arada 2 puan fark olması şartı ile 6 olan oyuncu seti kazanır. Oyun 6-6 ya geldiyse Tei-break seti oynanır burada her atış 1 puandır ve 7 olan oyuncu arada iki fark olması halinde seti kazanır.
Her oyuncunun servis atarken bir kez hata yapma hakkı vardır. İkinci yapılan hata çift hata kabul edilir ve 15 puan rakip oyuncuya verilir.
Servis kullanma kuralları, tek sayı sol taraftan, çift sayı sağ taraftan kullanılır. Yani birinci servis soldan ikinci servis sağdan kullanılır. Servisler çapraza atılır ve rakip sahadaki filenin önündeki karenin içine atılmalıdır. Çizgi, alan içi sayılır.
Tenis Saha Ölçüleri
Tenis, turnuva şekline göre değişik zeminli sahalarda oynanır. Bunlardan en çok kullanılanı toprak kort ve çim korttur. Bunların yanı sıra sert kort, sentetik kort ve halı saha kortu olan sahalar da vardır.
Tenis kortu, 23,77 metre uzunluğunda, 10,97 metre genişliğinde dikdörtgen bir alandır. Kort, tam ortadan bir file ile ikiye ayrılır. Filenin asılı olduğu direkler 1,07 metre boyundadır, filenin orta yüksekliği ise 0,91 metredir, filenin uzunluğu ise 12,80 metredir. Filenin üst kısmında bir bant olmalıdır ve bu bandın kalınlığı 5 cm dir.
Çiftler maçında saha genişliği yukarıdaki ölçüler geçerliyken, tekler maçında oyun alanı yanlardan daralır ve 8,23 metre olur. File uzunluğu ise 10,05 metreye düşer.
Sahayı çevreleyen çizgilerin kalınlıkları ise şu şekildedir; servis kullanılan çizgilerin kalınlığı 10 cm, yan ve diğer içerdeki çizgilerin kalınlığı ise 2,5 – 5 cm arasında olmalıdır.
Filenin hemen önündeki servis topunun düşmesi gereken alanın fileye olan uzaklığı 6,40 metredir, buradan servis kullanılan çizgiye olan uzaklık ise 5,49 metredir.
Saha çizgileri ile kortun geri kalan kısmının arasındaki mesafe, arka çizgiye en az 6,40 metre, kenar çizgilere ise en az 3,66 metre olmalıdır.
Teniste Kullanılan Terimler
Her spor dalında kendine özgü terimler vardır. Tenis için de kendine özgü terimler şu şekildedir.
Servis; Oyuncunun sahanın dip çizgisinden kullandığı ve oyunu başlatan atıştır. Bu atış kurallar çerçevesinde yapılmalıdır ve bir kez hata yapma hakkı bulunur. İkinci kez hata yapılırsa 15 puanı rakip kazanır.
Forehand; Raketin bulunduğu elin içi rakibe bakacak şekilde yapılan vuruştur ve tenisteki en temel vuruş şeklidir. Bu vuruş yapılırken kol geriye doğru çekilir ve gergin olmalıdır. Bacaklar ise dizlerden kırık ve paralel şekilde bulunur.
Backhand; Tenisteki bir diğer temel vuruş şeklidir. Raketin bulunduğu elin dış tarafı rakibe bakacak şekilde yapılan vuruşlardır. Raketi iki elle tutmak daha uygundur bu vuruşlarda. Bu vuruş yapılırken dizler hafif kırık ve paralel şekilde olmalıdır.
Tie-Break; Setteki kazanılan oyun sayısı 6 olduğu zaman set kazanılır. Ancak rakip ile aradaki sayı farkı da iki olmak zorundadır. 5-5 olan sette 7-5 olursa oyun kazanılır ancak 6-6 olduğunda tei-break seti oynanır. Bu sette her sayı 15 değil 1 puan olur ve 7 puan kazanan aradaki fark ikiyse seti kazanır.
Çift Hata; Servis kullanan oyuncunun bir hata yapma hakkı olduğunu söylemiştik. Eğer arka arkaya ikinci hatayı da yaparsa sayıyı rakip kazanır ve bunun adı çift hata olur. Yani rakip çift hata sonu sayı kazanmıştır.
Ace; Eys olarak okunur. Kullanılan servis kurallar içinde karşı sahaya düşerse ve rakip oyuncu bu topu karşılayamazsa ya da karşıladığı top oyun alanının dışına düşerse direk servisten sayı kazanılmış olur ve bunun adına ace denir.
Tenis Oyun Kuralları
Tenis, kort adı verilen kendine özgü ve dikdörtgen bir sahada oynanır. Tenis sahası ortadan bir file ayrılır ve bu file hayli gergin olmalıdır. Filenin içinden top geçmemesi için aradaki boşluklar çok sıkı şekilde dokunmuştur. Tenis oyununda amaç topu filenin üstünden rakip sahaya atmaktır.
Tenis müsabakasında belli bir süre yoktur. Setler 3 ya da 5 sayı üzerinden oynanır. 3 set üzerinden oynanan maçlarda 2 set kazanan, 5 set üzerinden oynanan maçlarda 3 set kazanan müsabakayı kazanır. Setler içerisinde her turda servis atışları el değiştirir ve 6 sayıya ulaşan oyuncu seti kazanır. Teniste puanlama kendine özgü bir şekilde yapılır. Rakibin alanına atılarak veya çizgi dışı olan her atış için 15 puan kazanılır. İlk sayı 15 puan, ikinci sayı alınınca 15 puan daha alınır 30 puan olur, üçüncü sayı alınırsa 40 puana ulaşılır ve o oyuncu için puan atışı olur. Eğer iki oyuncu da 40 puana ulaşırsa iki kez üst üste puan alan oyuncu sayıyı kazanır. Oyunculardan biri 40 iken diğeri 30 puanda ise 40 puanda olan oyuncu servisten puan aldıysa aradaki fark iki atışa çıktığı için sayıyı kazanmış olur. 40 puandan sonra alınan sayı set içinde 1 puan olarak sayılır ve bu şekilde alınan 6 puan sonucunda yine arada 2 puan fark olması şartı ile 6 olan oyuncu seti kazanır. Oyun 6-6 ya geldiyse Tei-break seti oynanır burada her atış 1 puandır ve 7 olan oyuncu arada iki fark olması halinde seti kazanır.
Her oyuncunun servis atarken bir kez hata yapma hakkı vardır. İkinci yapılan hata çift hata kabul edilir ve 15 puan rakip oyuncuya verilir.
Servis kullanma kuralları, tek sayı sol taraftan, çift sayı sağ taraftan kullanılır. Yani birinci servis soldan ikinci servis sağdan kullanılır. Servisler çapraza atılır ve rakip sahadaki filenin önündeki karenin içine atılmalıdır. Çizgi, alan içi sayılır.
Tenis Saha Ölçüleri
Tenis, turnuva şekline göre değişik zeminli sahalarda oynanır. Bunlardan en çok kullanılanı toprak kort ve çim korttur. Bunların yanı sıra sert kort, sentetik kort ve halı saha kortu olan sahalar da vardır.
Tenis kortu, 23,77 metre uzunluğunda, 10,97 metre genişliğinde dikdörtgen bir alandır. Kort, tam ortadan bir file ile ikiye ayrılır. Filenin asılı olduğu direkler 1,07 metre boyundadır, filenin orta yüksekliği ise 0,91 metredir, filenin uzunluğu ise 12,80 metredir. Filenin üst kısmında bir bant olmalıdır ve bu bandın kalınlığı 5 cm dir.
Çiftler maçında saha genişliği yukarıdaki ölçüler geçerliyken, tekler maçında oyun alanı yanlardan daralır ve 8,23 metre olur. File uzunluğu ise 10,05 metreye düşer.
Sahayı çevreleyen çizgilerin kalınlıkları ise şu şekildedir; servis kullanılan çizgilerin kalınlığı 10 cm, yan ve diğer içerdeki çizgilerin kalınlığı ise 2,5 – 5 cm arasında olmalıdır.
Filenin hemen önündeki servis topunun düşmesi gereken alanın fileye olan uzaklığı 6,40 metredir, buradan servis kullanılan çizgiye olan uzaklık ise 5,49 metredir.
Saha çizgileri ile kortun geri kalan kısmının arasındaki mesafe, arka çizgiye en az 6,40 metre, kenar çizgilere ise en az 3,66 metre olmalıdır.
Teniste Kullanılan Terimler
Her spor dalında kendine özgü terimler vardır. Tenis için de kendine özgü terimler şu şekildedir.
Servis; Oyuncunun sahanın dip çizgisinden kullandığı ve oyunu başlatan atıştır. Bu atış kurallar çerçevesinde yapılmalıdır ve bir kez hata yapma hakkı bulunur. İkinci kez hata yapılırsa 15 puanı rakip kazanır.
Forehand; Raketin bulunduğu elin içi rakibe bakacak şekilde yapılan vuruştur ve tenisteki en temel vuruş şeklidir. Bu vuruş yapılırken kol geriye doğru çekilir ve gergin olmalıdır. Bacaklar ise dizlerden kırık ve paralel şekilde bulunur.
Backhand; Tenisteki bir diğer temel vuruş şeklidir. Raketin bulunduğu elin dış tarafı rakibe bakacak şekilde yapılan vuruşlardır. Raketi iki elle tutmak daha uygundur bu vuruşlarda. Bu vuruş yapılırken dizler hafif kırık ve paralel şekilde olmalıdır.
Tie-Break; Setteki kazanılan oyun sayısı 6 olduğu zaman set kazanılır. Ancak rakip ile aradaki sayı farkı da iki olmak zorundadır. 5-5 olan sette 7-5 olursa oyun kazanılır ancak 6-6 olduğunda tei-break seti oynanır. Bu sette her sayı 15 değil 1 puan olur ve 7 puan kazanan aradaki fark ikiyse seti kazanır.
Çift Hata; Servis kullanan oyuncunun bir hata yapma hakkı olduğunu söylemiştik. Eğer arka arkaya ikinci hatayı da yaparsa sayıyı rakip kazanır ve bunun adı çift hata olur. Yani rakip çift hata sonu sayı kazanmıştır.
Ace; Eys olarak okunur. Kullanılan servis kurallar içinde karşı sahaya düşerse ve rakip oyuncu bu topu karşılayamazsa ya da karşıladığı top oyun alanının dışına düşerse direk servisten sayı kazanılmış olur ve bunun adına ace denir.
Yorum Bırak