Hayatımda aldığım ilk çiçekti begonya, yapım gereği pek çiçek hediye edilmesini sevmem hele özellikle dalından koparılmış bir çiçekse… Zamanında bir saksı içinde gelmişti begonyam, yaşamımda gördüğüm en nazik çiçekti begonya. Bütün bir yaz ve sonbahar çiçeklerini inanılmaz bir zarafetle açışını izledim. O küçük tomurcuk çiceğe dönüşürken yaprakların altında öyle sıkışıp kalıyordu muazzam güzelliğiyle, ama itip de kenara yaprağı güzel rengini göstermiyordu. utangaç haliyle yaprağın altından sessizce açtı çiçeklerini begonyam… Sonra tüm o koşturmalarım yoğumluğum arasında o masallardaki kötü karakterli insanlar gibi unuttum onu, kendime gömülmüştüm, tuhaf bir şekilde bağ kurmuştum begonyamla aramda, çiçeklerinin de bir ruhu bulunduğunu begonyamda anlamıştım ben, balkonda bıraktım begonyamı, zerafetinin gücünden geldigini sanmıştım, yanılmışım... O sessizce ölürken ben hiç farketmedim… Bir sabah begonyamın gövdesi yerde, saksısı yerinde, öylece gidişine bakakalmıştım… Hani nasıl evimize aldığımız dostlarımız evladımız oluyorsa, çiçekler de evladı oluyor insanın konuşuyorsun her sabah onlarla, onlar ölünce de böyle inciniyor. Begonya işte böyle zarif bir çiçek, unutulunca küsmeyen ama dayanacak gucu bitince de sessizce devrilen bir çiçek… Begonyamın ve benim aramda olan duygusal bağı buraya kadar okuduğunuza göre şimdi gelelim onu temelden iyice tanımaya… Begonya bitkisi, begonyagiller familyasının en ünlü ve en sevilen isimlerinden biri. Begonya, aslında dünya üzerinde 200'den fazla türü olan bir bitki olduğu için türleri genel olarak üç gruba ayrılıyor: Yumrulu begonyalar, çiçekli begonyalar ve yaprak begonyalar. Ama ben burada daha çok ülkemizde severek yetiştirilen çiçekli begonya bitkisinden söz edeceğim. Sarı, kırmızı, turuncu, beyaz gibi farklı renkte çiçekleriyle balkonları, pencereleri ve bahçeleri süsleyen bu güzelim begonya çiçeklerine ek olarak yalnızca yaprakları olan begonya türleri de evlerde süs bitkisi olarak kullanılıyor, söylemeden geçmeyelim. "Nereden temin edebilirim?" derseniz çiçekçilerde ve yapı marketlerin ilgili reyonlarında kendisine sıkça rastalayabileceğinizi, aynı şekilde canlı/saksılı çiçek satışı yapan online sitelerde bulabileceğini ve hatta aşağıda anlattığımız toprak ve saksı değişim süreçlerini öğrendikten sonra begonya yetiştiren bir tanıdığınızdan, komşunuzdan rahatlıkla bir kök isteyebileceğinizi söyleyebilirim.

Begonya Bakımı

Toprak Seçimi ve Ekimi:

• Begonyaları çiçek ya da tohum olarak temin edebilirsiniz. Tohum olarak begonya çiçeğini yetiştirmek daha zor olsa da diğer bitkilerden çok da farklı değildir ve tek yapmanız gereken tohumları uygun toprakla buluşturup düzenli olarak sulama yaparak büyümesini beklemektir.
• Doğrudan saksı çiçeği olarak aldığınız begonya bitkinizi ise eve geldikten sonra ona uygun boyutta bir saksı ve toprakla buluşturmanız gerekir. Burada seçmeniz gereken toprak türü humuslu ve lifli toprak olmalıdır. Eğer toprağınız lifli değilse içine bir miktar kum karıştırmanız gerekebilir. "Ben toprağı görünce tanımıyorum." derseniz mutlaka alacağınız toprağın üzerinde yazan özelliklerini okumalı ya da toprağı temin edeceğiniz kişilerden bu konuda yardım almalısınız.
• Doğru toprağı bulduktan sonra saksının içini yarısına kadar toprakla doldurun. Ardından begonya bitkinizi aldığınız ilk saksıdan dikkatli bir şekilde çıkarıp fazla toprağı köklerine zarar vermeden temizleyin ve yeni saksıya ekip üzerini bir miktar toprakla güzelce örtün. Toprak nemli kalacak şekilde sulamanızı yapın ve ardından yaz mevsimindeyseniz 2 günde 1, kış mevsimindeyseniz haftada 1-2 olacak şekilde sulama yapmaya devam edin. İşte bu kadar!

Güneş Işığı, Ortam Sıcaklığı ve Nem:

• Begonya, güneş ışığına doğrudan maruz kalmayı sevmeyen hassas bir bitki. Bu nedenle balkon, bahçe ya da pencere pervazınızda, saksı içinde büyüteceğiniz begonyalarınızı güneş ışığına doğrudan maruz kalacağı bir alanda bırakmamalı, ışık alabileceği ama nispeten gölge olacak alanlarda bakmalısınız.
• Kış aylarında fazla soğuğa maruz kalmaması gereken bitkiyi yaz aylarında da aşırı sıcaklardan korumanız gerektiğini unutmamalısınız. Ortam sıcaklığının 16-18 derece olduğu alanlar begonyalar için en ideal alanlardır. Aynı şekilde hava akımlarına maruz kaldığında da zarar görebilecek olan begonyaları, rüzgardan korumayı da ihmal etmemelisiniz.

Sulama:

• Begonyanızı doğru bir toprakla buluşturup doğru bir alanda büyütmeye başladıktan sonra dikkat etmeniz gereken en önemli konu sulaması.
• Toprağının hep nemli kalması gereken bu bitki için kış aylarında daha az, yaz aylarında ise daha çok sulama yapmalısınız.
• Kış aylarında haftada 1-2 kez sulama yapmanız yeterliyken yaz aylarında bu sıklığı 2 günde 1 olacak şekilde değiştirmelisiniz.
• Bunun yanı sıra sulama miktarlarınıza da dikkat etmeli, kullandığınız su kabını hep aynı miktarda doldurmalı, hatta mümkün olduğunca aynı saatlerde ve aynı günlerde sulamaya özen göstermelisiniz. Bu şekilde begonya çiçeği çok daha sağlıklı bir yetişme ortamı bulacaktır.
• Son olarak bu süreçte begonya çiçekleri arasında kuruyanlar, sararanlar ya da herhangi bir nedenle hastalıklı bir görünüme sahip olanlar olursa mutlaka hemen budamasını yapmalı ve bu kısmın bitkinin tamamına zarar vermesine engel olmalısınız.

Begonya Saksı Değişimi

• Begonya bitkiniz büyüyüp serpildikçe onu daha büyük bir saksıya geçirmek isteyebilirsiniz. Ancak dikkat, begonya genel olarak küçük saksıları sevdiğinden çok büyük saksılar kullanmamalı, saksı değişimi sırasında sadece bir önceki saksının bir numara üyüğü olan bir saksıyı tercih etmelisiniz.
• Saksı değişiminin çok sık yapılmasını da sevmeyen bir bitki olan begonya için yılda bir kez saksı ve toprak değişimi yeterli olacaktır. Bunu da en ideal zamanda, yani nisan ya da mayıs ayı içinde yapmanız gerekir

Begonya Nasıl Çoğaltılır?

• Begonya bitkisi de diğer birçok saksı bitkisinde olduğu gibi kökten ayırma yöntemiyle çoğaltılabilir. Bu yöntemde, köklerden toprağın üzerine doğru yükselmeye başlayan yeni bitkiler kökten dikkatlice ayrılır ve tıpkı saksı değişimi döneminde yapıldığı gibi özenle yeni saksının içine yerleştirilip düzenli olarak sulanmaya başlanır. Bir süre sonra begonya çiçekleri yüzünü gösterecektir.
• Bu konuda unutmamanız gereken en önemli noktaysa çoğaltmak için seçeceğiniz zaman aslında. begonya çoğaltma için en uygun zaman nisan-mayıs aylarıdır.