Hatırlar mısınız? Küçükken tırnağımızda bu beyaz lekeler oluşmaya başladığında büyüklerimiz hep söylediğimiz yalanlar yüzünden olduğunu söylerdi ?, ardından bize süt içtiğimizde geçeceğini söylerlerdi, e tabii vücudun kalsiyuma ihtiyacı var ya....Tabii büyüdükten sonra hep kalsiyum eksikliğinden olduğu söylenmeye devam etti, biz hep böyle bildik. Aslında tamamen sebebi kalsiyum eksikliği değil, vücudumuzda yine bir şeylerin ters gittiğini gösteriyor bu beyaz lekeler. Hepinizin hayatının belirli dönemlerinde tırnaklarınıza bakıp nokta ya da çizgi şeklinde küçük beyaz lekelerle karşılaşmışsınızdır, işte bu lekelere tıpta "Lökonişi" adı verilir. Tabii bu lökonişi hastalığının da kendi çapında türleri bulunmaktadır bunlar:
Punktata
- Bunlar tırnağınızın alt ve üst kısmında ortaya çıkan küçük noktalardır. Küçük ve tekrarlanan darbeler sebebiyle genellikle çocukluk döneminde görülmektedir. Aynı zamanda kemoterapi gören kişilerde de görülmektedir
Striata
- Bu tip lökonişi, birbirine paralel şeritler halinde ortaya çıkar. Manikürün çok sert yapılması sonucunda genellikle kadınlarda görülür. Kemoterapi sonucu da ortaya çıkabilir.
Kısmi
- Tırnağın belirli bir bölümünü etkiler ve genellikle tırnağın en uç kısmında görülür.
Tamamen
- Tırnağın tamamının neredeyse beyaz bir hal almasıdır. Çok az rastlanan bir durumdur. Doğumda ya da çok küçük yaşta görülür ve çoğu durumlarda kalıtsal bir hal alır.
Lökonişi hastalığının türlerini öğrendiğimize göre, şimdi gelelim sebeplerine, evet tek sebep kalsiyum eksikliği değil dedim, fakat tırnağınızda bu beyaz lekeleri görüyorsanız vücudunuzda bir şeylerin eksik gidiyor demektir. Şimdi gelin hadi lökonişinin sebeplerini tek tek öğrenelim.
Çinko Eksikliği
Leke dediğimiz beyaz şeritler ve noktalar, tırnağın dibinde oluşur ve tırnak uzadıkça yukarı doğru hareket eder ve Çinko eksikliği bu durumun sebebi olabilir. Tırnak matriksi zedelendiğinde beyaz lekeler ortaya çıkar. Lökonişi aynı zamanda bazı hastalık ya da sağlık problemlerinden kaynaklanıyor olabilir:
- Sedef hastalığı
- Peptik ülser
- Ülseratif kolit
- Nefrit
Elbette sadece çinko eksikliği değil, bazı besinlerin eksikliği de bu durumu oluşmasını tetikleyebilir. Çünkü bu besinler, tırnak oluşumuna ve uzamasına yardımcı olur. Bunlardan bazıları ise:
- B6 vitamini
- A vitamini
- Demir
- Çinko
- Protein
Tırnak oluşumunda rol oynayan bu besinlerin eksikliği durumunda, tırnakta beyaz lekeler oluşur, tırnak güçsüzleşir ve daha çabuk kırılmasına sebep olur.
Lökonişi Diğer Sebepleri Nelerdir?
Tırnaklarımız her ay ortalama 2.5 mm uzamaktadır. Bu yüzden tırnağımızın ortasında bir leke gördüğümüzde bunun 2 ya da 3 ay önce oluştuğunu söyleyebilirim. Tabii ki, bazı günlük alışkanlıklar da lökonişinin oluşmasına neden olabilir ve ne kadar özen gösterseniz de hala oluşmaya devam edebilirler.
- Tırnak ya da kütikülleri yemek
- Kimyasal kullanılarak yapılan sert manikür
- El işiyle uğraşmak
- Çok sık tırnak kesmek
- Sert bir şekilde klavye kullanmak
- Tırnaklarla masaya vurmak
- Eldivensiz güçlü kimyasal temizlik malzemeleri kullanmak
- Sürekli oje sürmek
Tırnak Yaralanmaları
- Tırnak köküne alınan darbeler tırnakta beyaz lekeler oluşturabilir.
- Çok sık ve yanlış yanlış yapılan manikür bu tip darbelere ve yaralanmalara neden olabilir, dikkat edin!
Tırnak Mantarı
- Tırnak mantarı elbette pek hoş karşılanacak bir durum değil.
- Tırnak mantarı, başlangıçta kendini tırnak içinde sarı-beyaz lekeler olarak gösterir.
- Bir süre sonra bu lekeler tırnağın tamamını kapsar, tırnak kalınlaşmaya başlar...
Lökonişi Doğal Yöntemler Nelerdir?
Lökonişinin maalesef henüz bir tedavisi bulunmamaktadır. Tırnaklarınızdaki lekelerden kurtulmanın sadece bir yolu vardır; o da kesmek ya da törpülemek için tırnağınızın uzamasını beklemektir. Fakat tüm tırnağınızı kaplarsa ve opak bir ton oluşursa, bir dermatoloğa görünmenizde fayda vardır; çünkü bu durum, tırnak matriksinizde kalıcı bir problemin habercisi olabilir.
- Tırnak yapısı için gerekli olan protein ve vitaminler (Folik asit, B12) için et ve kuru baklagilleri yeterli miktarlarda tüketmenizde fayda vardır.
- Günde 2-3 bardak süt ve yoğurt tırnaklar için gerekli olan protein ve kalsiyum açısından önemlidir.
- Demir yetersizliğini önlemek için et, yumurta, kuru baklagiller (Demirin aktifleşmesi için C vitamini içeren besinlerle alınmalı) ve koyu yeşil yapraklı sebzeler sofralarda bulundurulmalısınız
- Günde 5-9 porsiyon çeşitli renklerde taze sebze ve meyvelerle tırnakların ihtiyacı olan vitamin, mineraller ve antioksidanların alımı sağlayabilirsiniz.
- Çinko içeren balık ve diğer deniz ürünleri haftada 2-3 kez tüketmeye özen gösterin
- Evi temizlerken (bulaşık, yerler, banyo, mutfak vs.) eldiven kullanın.
- Kütikül ve dipleri dahil, tırnaklarınıza iyi bakın.
- Buğday tohumu ve kuru meyveler gibi çinko bakımından zengin yiyecekler tüketin.
- Havuç, balkabağı ve şeftali gibi besinlerden günlük A vitamini ihtiyacınızı karşılayın.