Bir Ülkenin Ekonomik Kalkınmasında Tarımın Rolü

Bir ülkenin ekonomik kalkınması söz konusu olduğunda tarım stratejik bir rol oynamaktadır.

Gelişmiş ülkelerin ekonomik refah seviyesine baktığımızda da tarım önemli bir katkı sağlamıştır ve daha az gelişmiş ülkelerin ekonomik kalkınmasındaki rolü hayati önem taşımaktadır. Diğer bir deyişle, kişi başına düşen reel gelirin düşük olduğu yerlerde tarım ve diğer birincil sanayilere ağırlık verilmektedir. Peki, “toprağı yeterince zengin bir ülke olarak neden biz tarıma ağırlık vermiyoruz” sorusunu da son zamanlarda sıklıkla konuşulmaktadır. Toprağımız bu kadar zenginken yurtdışından ithal bakliyat, yağ almamız refah seviyemizi maalesef düşürmüştür. 

Biraz geriye gidelim, örneğin; İngiltere tarihi, Tarım Devrimi'nin orada Sanayi Devrimi'nden önce geldiğinin açık bir kanıtıdır. ABD ve Japonya'da tarımsal gelişme de sanayileşme süreçlerine büyük ölçüde yardımcı olmuştur. Benzer şekilde, ekonomik kalkınma sürecinde yer alan dünyanın çeşitli az gelişmiş ülkeleri, daha yüksek kişi başına reel gelir elde etmenin bir yolu olarak sanayileşmeye aşırı vurgu yapmanın sınırlarını artık öğrenmiştir. Dolayısıyla endüstriyel ve tarımsal gelişmeler alternatif değil, tamamlayıcıdır ve hem girdiler hem de çıktılar açısından birbirini destekler niteliktedir. Artan tarımsal üretim ve verimliliğin, ülkenin genel ekonomik kalkınmasına önemli ölçüde katkıda bulunma eğiliminde olduğu görülmektedir, tarım sektörünün daha da gelişmesine daha fazla önem verilmesi rasyonel ve uygun olacaktır.

Tarımın Ekonomik Kalkınmadaki Rolü

Tarım sektörü, insanlığa temel bileşenleri sağlayan ve şimdi de sanayileşme için hammadde sağlayan bir ekonominin bel kemiğidir. Bu nedenle, bir ekonominin gelişmesinde tarımın rolü şu şekilde ifade edilebilir:

1. Milli Gelire Katkı

Pek çok gelişmiş ülkenin ekonomik tarihinden çıkarılan dersler, bize tarımsal refahın ekonomik ilerlemeyi teşvik etmede önemli ölçüde katkıda bulunduğunu söylüyor. Bugünün önde gelen sanayileşmiş ülkeleri bir zamanlar ağırlıklı olarak tarımsal iken, gelişmekte olan ekonomiler hala tarımın egemenliğine sahip ve milli gelire büyük katkı sağlıyor. 

2. Gıda Arzının Kaynağı

Tarım, ister az gelişmiş, ister gelişmiş, hatta gelişmiş olsun, tüm dünya ülkelerinin temel gıda tedarik kaynağıdır. Azgelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki yoğun nüfus baskısı ve hızlı artışı nedeniyle gıdaya olan talep hızla artmaktadır. Tarımın artan gıda ürünleri talebini karşılayamaması, ekonominin büyüme hızını olumsuz yönde etkilediği tespit edilmiştir. Tarım sektörünün gıda arzını artırması bu nedenle bir ülkenin ekonomik büyümesi için büyük önem taşımaktadır.

3. Hammadde Ön Koşul

Tarımsal ilerleme, özellikle gelişmekte olan ülkelerde, tarıma dayalı endüstriler için hammadde arzını iyileştirmek için gereklidir. Tarımsal ürünlerin kıtlığı, sanayi üretimi ve buna bağlı olarak genel fiyatlar düzeyinde bir artış üzerinde etkilidir. Ülke ekonomisinin büyümesini engeller. Un değirmenleri, pirinç öğütücüler, yağ ve dal değirmenleri, ekmek, et, süt ürünleri şeker fabrikaları, şarap imalathaneleri, jüt fabrikaları, tekstil fabrikaları ve diğer birçok sanayi, tarım ürünlerine dayanmaktadır.

4. Fazlalık Karşılığı

Tarım sektöründeki ilerleme, tarım ürünleri ihracatının artırılması için fazlalık sağlamaktadır. Gelişmenin erken aşamalarında, temel ve temel sermaye mallarının ithalatının finansmanı için gereken döviz durumu üzerindeki daha büyük baskılar nedeniyle ihracat kazancında bir artış daha arzu edilir. Genişletilmiş döviz kazançlarına duyulan acil ihtiyaç ve alternatif fırsatların eksikliği göz önüne alındığında, bir meta için dünya arz-talep durumu farklı olsa da, tarımsal ihracat üretiminin önemli ölçüde genişletilmesi sıklıkla rasyonel bir politikadır. 

5. İnsan Gücü Değişimi

Başlangıçta, tarım büyük miktarda işgücünü emer. Hindistan'da hala yaklaşık b'si bu sektörde emiliyor. Tarımsal ilerleme, insan gücünün tarımdan tarım dışı sektöre kaymasına izin verir. İlk aşamalarda, emeğin tarımdan tarım dışı sektöre kaydırılması, sınırlı arazi üzerindeki fazla işgücünün yükünü hafiflettiği için ekonomik kalkınma açısından daha önemlidir. Bu nedenle tarım sektöründen fazla insan gücünün serbest bırakılması, tarım sektörünün ilerlemesi ve tarım dışı sektörün genişletilmesi için gereklidir.

6. Altyapının Oluşturulması

Tarımın gelişmesi, sanayi ürünlerine talep yaratan bir altyapı ve ticaret sektörünün gelişmesi için yollar, pazar yerleri, depolama, ulaşım demiryolları, posta hizmetleri ve daha birçoklarını gerektirmektedir.

7. Sermaye Kıtlığından Kurtulma

Tarım sektörünün gelişmesi, yabancı sermaye sıkıntısı çeken birçok gelişmiş ülkenin yükünü en aza indirdi. Eğer 'ipleri' bağlı yabancı sermaye mevcutsa, bu başka bir önemli sorun yaratacaktır. Tarım sektörü gelişimi için daha az sermayeye ihtiyaç duyar ve yabancı sermayenin büyüme sorununu en aza indirir.

8. Eşitsizliği Azaltmaya Yardımcı Olur

Ağırlıklı olarak tarımsal ve aşırı nüfuslu bir ülkede, ülkenin kırsal ve kentsel alanları arasında daha büyük bir gelir eşitsizliği vardır. Bu gelir eşitsizliğini azaltmak için tarıma daha fazla öncelik vermek gerekiyor. Tarımın refahı, kırsal nüfusun çoğunluğunun gelirini artıracak ve böylece gelir eşitsizliği bir dereceye kadar azaltılabilecektir.

9. Demokratik Kavramlara Dayalı

Tarım sektörü daha hızlı büyümezse, demokratik hükümetlerin düzgün işleyişi için asla sağlıklı olmayan kitleler arasında artan hoşnutsuzlukla sonuçlanabilir. Ekonomik kalkınma için, siyasi ve sosyal gerilimleri en aza indirmek gerekir. Halkın çoğunluğunun refah ümidi ile tutuşturulması gerektiği takdirde, bu da tarımsal ilerlemenin yardımıyla sağlanabilir. Bu nedenle tarım sektörünün gelişimi siyasi ve sosyal zeminlerde de önemlidir.

10. Etkili Talep Yaratma

Tarım sektörünün gelişmesi, ülkenin tarım dışı sektörünün büyümesine yardımcı olacak tarımcıların satın alma gücünü artırma eğiliminde olacaktır. Artan üretim için bir pazar sağlayacaktır. Az gelişmiş ülkelerde, insanların çoğunluğunun tarıma bağlı olduğu ve üretilen malları tüketmeye gücü yetmesi gerekenlerin onlar olduğu iyi bilinmektedir. Bu nedenle, tarım dışı sektörün büyümesini teşvik etmede yardımcı olacaktır. Benzer şekilde, nakit mahsullerin verimliliğindeki iyileşme, tarım dışı sektörün büyümesine yardımcı olabilecek mübadele ekonomisinin teşvik edilmesinin önünü açabilir. Pestisitler, tarım makineleri vb. gibi endüstriyel ürünlerin satın alınması da endüstriyel ölülere destek sağlar.

11. Ekonomik Depresyonun Aşamalı Olarak Ortadan Kaldırılmasına Yardımcı Olur

Bunalım sırasında sanayi üretimi durdurulabilir veya azaltılabilir ancak yaşamın temel ihtiyaçlarını ürettiği için tarımsal üretim devam eder. Böylece ekonominin olumsuz koşullarında bile etkin talep yaratmaya devam ediyor.

12. Ülke İçin Döviz Kaynağı

Dünyanın gelişmekte olan ülkelerinin çoğu birincil ürün ihracatçılarıdır. Bu ürünler, toplam ihracat gelirlerinin % 60 ila 70'ine katkıda bulunuyor. Bu nedenle, endüstriyel kalkınma için sermaye malları ve makine ithal etme kapasitesi, tarım sektörünün ihracat kazancına büyük ölçüde bağlıdır. Tarım ürünleri ihracatı yeterince yüksek oranda artmazsa, bu ülkeler ödemeler dengesinde ağır bir açık vermek zorunda kalırlar ve bu da ciddi bir döviz sorununa yol açar. Bununla birlikte, birincil mallar, uluslararası pazarda düşen fiyatlar ile karşı karşıyadır ve bu mallar aracılığıyla ihracat kazançlarını artırma olasılıkları sınırlıdır. Bu nedenle, endüstriyel gelişme potansiyeline sahip gelişmekte olan büyük ülkeler, planlamanın ilk döneminde koruyucu önlemlerin alınmasını gerektirse de, üretim yapılarını çeşitlendirmeye ve mamul mal ihracatını teşvik etmeye çalışmaktadır.

13. Sermaye Oluşumuna Katkı

Azgelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler, ekonomik kalkınmaları için büyük miktarda sermayeye ihtiyaç duyarlar. Ekonomik kalkınmanın ilk aşamalarında, önemli bir sermaye oluşumunun kaynağını oluşturan tarımdır.

14. Kırsal İnsanlar İçin İstihdam Olanakları

Azgelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde tarım, kırsal kesimdeki insanlara büyük ölçüde istihdam olanakları sağlamaktadır. Önemli bir geçim kaynağıdır. Genel olarak, topraksız işçiler ve marjinal çiftçiler, el sanatları, mobilya, tekstil, deri, metal işleri, işleme endüstrileri ve diğer hizmet sektörleri gibi tarım dışı işlerde çalışmaktadır. Bu kırsal birimler yalnızca yerel talepleri karşılar. Hindistan'da toplam işgücünün yaklaşık %70,6'sı tarıma bağlıdır.

15. Kırsal Refahın İyileştirilmesi

Az gelişmiş bir ülkede kırsal ekonominin tarıma ve müttefik mesleklere dayanmasının zamanı geldi. Artan tarımsal üretim ve üretkenliğin neden olduğu artan tarımsal fazla, özellikle kırsal alanlarda toplumsal refahı artırma eğilimindedir. Kırsal kesimlerin yaşam standardı yükselir ve yumurta, süt ve meyve gibi besleyici gıdaları tüketmeye başlarlar. Daha iyi bir ev, motorsiklet, radyo, televizyon ve daha iyi giysiler gibi tüm modern olanaklara sahip rahat bir yaşam sürüyorlar, kısacası bizim tam aksimize bir yaşam, buradan bile tarımsal ilerlemenin ülkenin ekonomik refahına nasıl etki ettiğini anlayabiliriz. 

16. Endüstriyel Üretim Pazarının Genişletilmesi

Tarımsal ilerlemenin bir sonucu olarak, sanayi ürünleri pazarının genişlemesi olacaktır. Tarımsal verimliliğin artması, kırsal nüfusun gelirinde artışa yol açmakta, bu da sanayi ürünlerine daha fazla talep ve dolayısıyla sanayi sektörünün gelişmesine yol açmaktadır. Tarımsal üretimdeki artış ve kırsal kesimin kişi başına düşen gelirindeki artış, sanayileşme ve kentleşme ile birlikte endüstriyel üretimde artan bir talebe yol açmaktadır. Bu şekilde tarım sektörü, sanayi sektörüne ek olarak güvence altına alarak ekonomik büyümenin desteklenmesine yardımcı olur.

Sonuç

Yukarıda belirtilen açıklamadan, bir ülkenin ekonomik kalkınması için tarımsal kalkınmanın bir zorunluluk olduğu sonucuna varıyoruz. Gelişmiş ülkeler bile tarımsal kalkınmaya önem vermektedir. Tarımsal ilerleme, büyüyen tarım dışı işgücü için gıda, endüstriyel üretim ve tasarruf için hammaddeler ve ekonominin geri kalanının gelişimini desteklemek, döviz kazanmak ve büyüyen bir pazar sağlamak için vergi geliri sağlamak için esastır. Bu yüzden ülkemiz olarak ağırlıklı olarak yerli üretime yer vermeliyiz ki ekonomik açıdan refah seviyemiz yükselebilsin. Eğer küçük bir bahçeniz yok ve bitki yetiştirme alanına sahip değilseniz, evinizde saksılarda bitki yetiştirerek işe başlayabilir ya da marketlerde “Yerli Üretim” ibaresi yer olan ürünleri satın alarak Tarımsal üretime destek olabilir ve tarımın geliştirilmesine yardımcı olabilirsiniz.