İlginizi Çekebilir
Doğala Doğru

Cemre Düşmesi Nedir? Ve Ne Zaman Düşer?

Doğala Doğru
Cemre Arapça kökenli bir kelime ve anlamı da kor ateşi olarak yorumlanmaktadır. Bizler bunu elbette "sıcaklığın artması" şeklinde yorumluyoruz.
Doğala Doğru
Baharın habercisi sıfatına uygun olarak ilkbahar öncesi, yedi gün arayla havaya, suya ve toprağa düştüğüne inanılmaktadır. Cemre çok farklı kökenlerde ve coğrafyalarda benzerlerine rastlanan bir inanış olduğu da ortaya çıkmaktadır. Bu ortaklık inancın çok eski zamanlardan kaynaklandığını gösteriyor. Ayrıca, büyük şeytan, ortanca şeytan ve küçük Şeytan'a atılan taşlara da cemre deniyormuş, daha doğrusu taş öbeklerine bu isim veriliyormuş. Peki, neden cemreye bu kadar anlam yükleriz? Bu eskiden gelen bir inanıştır aslında, sıcaklığın kademeli olarak artmasıyla tarıma imkan sağlamış olması, barınaklarda duran hayvanların çayırlara salınma imkanı sunması dolayısıyla bereket, bolluk, kazanç sağlamasıyla cemre toplumlarca kutlanılır. Çok duymuşsunuzdur eskiden insanlar doğum tarihlerini bile bilmezlerdi, çok eski büyüklere sorulduğunda doğum yılını "ben doğduğumda dut ağaçları meyve veriyormuş, günlük güneşlikmiş mevsim." cevabını illaki duymuşsunuzdur. Bu yüzden eski kültürlerde çok tarih bilinmez sadece  doğayı gözlemlemiş, doğada belli aralıklarla gerçekleşen iklim olaylarını kendilerine rehber edinerek, yaşam tarzlarının, temel uğraşlarının, sosyal hayatlarının da etkisiyle doğal takvimler bulma çabası edinmişlerdir. Hayatı basitleştirmek ve çeşitli işleri düzenlemek için meydana getirilen bu doğal takvimler çok uzun süren tecrübelerin sonucunda oluşturulmuştur. Hayvancılığa ve tarıma bağlı toplumlarda baharın gelmesi büyük bir anlam ifade etmiş, hayat yeniden canlanmış, üretim başlamış, ekim, hasat gibi dönemler çeşitli törenlerle kutlanmış, çeşitli inanç ve kültürel olaylar gelişmiştir. Tabi bu kadar uzun süredir var olan bir inanışın kültürel etkileri de oluyor haliyle. Divan şairlerinin, cemre zamanlarında baharın gelmesi dolayısıyla önemli kişilere yazdıkları övgü şiirleri de cemreviye olarak bilinmektedir. Sadece doğayı gözlemleyerek var olmuş bu inanış, yılın soğuk yarısı denen yaklaşık 180 günlük dönemin, kasım ayına denk gelen 100. gününden sonra kademe kademe azalarak bitmesini hava, su ve toprağa düşen, "kor" şeklinde somutlaştırılan bir enerjinin düşüşüne bağlanılıyor. Baharın geldiğini haber veren dolayısıyla yeniden üretimi müjdeleyen cemre değişik kültürlerde bir birine yakın anlamlar içerir. Türk kültürü ile beraber Arap, Fars, Moğol, Grek vb. pek çok kültürde rastlanan cemre inanışı insan yaşamını tarih boyunca önemli ölçüde etkilemiştir. Zaten şöyle bir bakarsak eğer kültürümüzde Anadolu'da yaygın olan inanışında da mevcut olan bir inanış bu. Örnek verecek olursam eğer; Hızır günleri (yaz mevsimi) ve kasım günleri (kış mevsimi) olarak ikiye ayrılıyor. Hızır Günleri: 6 Mayıs'ta başlıyor ve 7 Kasım'a kadar 186 gün sürüyor. Kasım Günleri ise: Miladi takvime göre 8 Kasım'da başlıyor ve 179 gün sonra 5 Mayıs'ta sona eriyor. Dolayısıyla halk arasında cemre düşmesiyle birlikte insanlar Hıdırellez ve nevruz kutlamaları başlar bildiğimiz gibi, kısacası Hızır günlerinin başlaması kutlanıyor aslında. Sonuca gelecek olursam da, uzun yıllardır varlığını sürdüren bir inanış olan cemre günümüzün meteorolojisiyle fazla uyuşan bir şey değil açıkçası. Küresel ısınma başta olmak üzere çeşitli atmosfer olayları, her yıl değişen iklimler, gelmeyen yazlar, geç gelen kışlar, ve bir çok olaylar bizlere beklenmedik sonuçları verebiliyor. Kemiklerimizin üşüdüğü şu günlerde büyük bir hevesle beklediğimiz cemre havanın soğuduğuna şahit olabiliyoruz, ama yine de biz insanların doğayla kurduğu ilişkiyi güzel anlatan en muhteşem olaylardan biridir.

Cemre ne zaman düşecek?

Türkiye’de ilk cemre bu yıl 19-20 Şubat'ta havaya, ikinci cemre 26-27 Şubat'ta suya ve üçüncü cemre 5-6 Mart'ta toprağa düşmesi bekleniyor.

Bu yıl bir cemrede gönlümüze düşmesi umuduyla… 😊

 

Bu İçeriğe Ne Tepki Verirsiniz?