Sokaklarda oyun oynarken yolları gözlenen yaşlı amcaların sattığı, eski tip bakir terazilerde tartarak avuçlarımıza döktüğü, anılarda kalmış bir enstantanedir iğde, özellikle keçiboynuzu ve kırık leblebi ile beraber. Bir de mevsiminde yollara eşsiz kokular serpen, akşam üstlerinin sakin çiçeklerinin ağacıdır iğde ağacı üstüne şarkılar da yazılmıştır hatta, mesela eskiden köylere giden ve çerçi adı verilen tek atla çekilen araba arkasındaki gezici bakkal amcalar satardı iğdeyi. Para yerine de yumurta ya da arpa buğday alırlardı değiş tokuşa binaen. Pek matah bir şey gelmeyebilir sizlere iğdenin meyvesi, lakin yine de fukara bir keyfi ve lezzeti vardır, fakat büyüdükçe unuttuk iğdeyi gördüğümüzde ise çocukluğumuz aklımıza gelir. Ağzımıza dalga dalga yayılan toz gibi lezzetinin tadını taze tazeyken çıkarmalı, hatta ondan komposto yaparak, meyvesini çekirdeğinden sıyırıp balla karıştırarak, çiçeğinden ve kurutulmuşundan misler gibi çaylar hazırlayarak da faydalanmalıyız diye düşünüyorum.
İğde Nedir?
Ağızda bıraktığı hafif mayhoş tadıyla adından söz ettiren iğde meyvesi, vitamin açısından da oldukça zengindir. Taze olarak yemenin yanı sıra, reçelini ya da kompostosunu da yaparak kahvaltı ve akşam yemeği sofralarına zenginlik katabilirsiniz. Bu arada en yaygın türlerinden birisi kuş iğdesidir, hani şu bildiğimiz yaprakları yeşil-gümüşi renkteki uzun ağaçlarda yetişen ve kırmızı-kahverengi arası bir rengi andıran, tazeyken sarı kabuklu olan daha irice olan.. Kırmızı iğde ve japon iğdesi gibi birçok alt türü de mevcuttur. Güzel kokmasıyla ünlü olan bitkiden iğde esansı ya da iğde parfümü yapılabilmektedir. İğde kokulu parfüm, bu bitkinin enfes kokusunu bilen herkesin seveceği özgün bir aromaya sahiptir. İğde çiçeği kokusu kadar görüntüsü ile de beğeni toplamaktadır. Yararlı yönleriyle göz dolduran iğde ağacı hikayesi ile de adından söz ettirir. Zor koşullara başarılı bir şekilde adapte olabilen iğde, güzelliği ile de bahçelere renk katar. Şimdi gelelim faydalarını öğrenmeye...
İğdenin Faydaları Nelerdir?
- İğdenin faydaları arasında en fazla bilineni böbrek rahatsızlıklarını gidermeye yardımcı olmasıdır. İğde, böbreğin ideal biçimde çalışabilmesine destek sağlar.
- İğde tüketiminin ağzı ve diş sağlığı açısından da yararlı olduğu belirtilmektedir.
- İğde hurması aslında iğde meyvesine verilen farklı isimlerden birisidir. İğde hurmasının faydaları da iğde ile aynıdır. İğde çekirdeği ve tadı ile hurmaya benzediğinden bazen bu isimle de anılır. İğde meyvesi hazımsızlığa iyi gelir.
- Taze iğde midenin rahat bir şekilde çalışmasına yardım eder. Mide bulantılarının önlenmesine katkı sunar. İğde gaz yapar mı şeklinde soruları olanlar aşırı tüketimden kaçınılmalıdır zira fazla tüketilirse gaz problemlerine neden olabilmektedir.
- C vitamini bakımından zengin bir meyve olan iğdeyi kışın tüketmek bünyenin güçlenmesini sağlayacaktır. Bu sayede soğuk algınlığına karşı vücudun korunmasına da destek olur.
- Özellikle Uzak doğu ülkelerinde iğde kullanımının cilt rahatsızlığı geçirenler için faydalı olduğu düşünülmektedir.
- Sıkça sorulan iğde zayıflatır mı sorusuna cevap vermek gerekirse, iğde ile zayıflama gibi bir yöntemin olmadığı söylenebilir.
- İğde diyeti şeklinde bir diyet olmasa da, iğdenin az kalori içermesi kilo almak istemeyenler tarafından rahatça tüketilmesini sağlar.
İğde Nasıl Yenir?
- İğde ağacı meyvesi taze olarak yenilebilir ve kendine has buruk bir tadı vardır.
- İçi hafif unu andıran yapıya sahip olduğu için yerken ağızda farklı bir his bırakır.
- Meyvesinden ya da yapraklarından çay yapılabilir. Sağlık açısından hem taze tüketimi hem de kurusu faydalıdır.
- Reçeli yapılıp, özgün lezzetinin kahvaltılara eşlik etmesi sağlanabilir. Kompostosu da kıvamı ve aromasıyla ana yemeklere eşlik edecek güzel bir alternatif olacaktır.
- Zor koşullara ayak uydurabilmek konusunda oldukça yetenekli olan iğde ağacının meyvelerinden yapraklarına ve çiçeklerine kadar her unsuru kullanılabilmektedir.
- Çiçeklerinin kokusu da oldukça sevilen iğde, dünyanın çeşitli yerlerinde birçok farklı şekilde tüketilebilmektedir.
- Uzak doğuda yapılan iğde sirkesi gibi örneklerin yanı sıra iğde unu benzeri yenilikçi kullanım şekilleri de ortaya çıkmaktadır.