Çok garip bir bilgi ile başlamak istedim, adını eski yunanca'da "kalkan" sözcüğünden alan salgı bezidir, hatta her şeyi tercüme etmeye meraklı almanlar tarafından "kalkan bezi" olarak anılır, kelimenin kökeninin yunanca "kapı" anlamına gelen "türa/thyra" (bkz: Almanca diye tür) sözcüğünden geldiği doğrudur, o zamanlar kapıya dayanan kaya parçasının biçimi daha sonra "kalkan" sözcüğüne kaynak olmuş ve kalkan da "türeos/thyreos" olarak anılmaya başlamış, daha sonra ortaçağın büyük hekimi Bergamalı galenos boğazda tiroidin denk geldiği hizaya "kalkana benzeyen" anlamında "thyroides" demiş, bu isim de zamanla salgı bezinin adına dönüşmüş, ne alakası var dedim bu bilgiyi öğrendiğimde çünkü daha çok kelebek şeklindedir, vücudun adeta maestrosu. boynun iç ve yanlarını saran, yutağın altında, kelebek kanatlarına benzeyen iki loblu yapısı olan salgı bezidir, hatta bu durumdan şüphelendiğinizde size ilk yapılacak tahlil “TSH” tahlillerinin yapılması olacak. Tiroit hormonunun salgılanması için beynin ön lobunda bulunan hipofiz bezinden TSH yani tiroit uyarıcı hormon salgılanır, yani salgılanan bu TSH hormonu tiroit bezini uyararak T3 ve T4 adlı iki tiroit hormonunun salgılanmasını sağlar. Kandaki tiroit hormonlarının seviyesinin kontrolünde görevli olan TSH’ın ana amacı vücudun tiroit hormonlarına olan ihtiyacı kadar salgılanmasını sağlamak ve kandaki seviyelerini belirli oranlarda tutmaktır. Kanda bu hormonların yüksekliği ya da düşüklüğü vücut fonksiyonlarını olumsuz etkiler. Bu sadece vücudunuzun fonksiyonlarının olumsuz etkilemekle kalmaz, zamanla ciddi hastalıklara da neden olabilir. Bu nedenle, tiroidinizi korumak için her zaman çaba göstermelisiniz, özellikle de sağlıklı olması için gerekli besinlere tüketerek dikkat ederek, çünkü bu rahatsızlıkta en önemli şey ise sağlıklı beslenmedir. Bazen az, bazen fazla çalışması sonucu hayatınızı olumsuz etkileyen bu soruna gelin bakalım ne tür doğal önlemler alarak iyileşmenize daha çok yardımcı olursunuz.
Ama Öncesinde Tiroit çeşitlerini Tanıyalım Hipotiroi)di (Tiroidin Az Çalışması
Aslında kişiden kişiye çok farklılıklar göstermektedir, ama genel olarak, hipotiroidinin belirtileri; halsizlik, yorgunluk, konsantrasyon güçlüğü, kabızlık, çabuk üşüme ve soğuğa tahammülsüzlüktür. Bazen dermatolojik hastalıklardan kaynaklandığı düşünülen cilt kuruluğu, ciltte kabalaşma, turuncuya dönen renk değişiklikleri de tiroit bezinin az çalışması nedeniyle gelişebilir, diğer sıklıkla görülen belirtileri ise;
- Halsizlik,
- Üşüme titreme,
- Ses kısıklığı,
- Şişkinlik,
- El, yüz ve gözde şişlik,
- Ciltte kuruma,
- Saçlarda dökülme,
- Uyku bozukluğu ve depresyon,
- Adet düzensizliği,
- Kilo artışı,
- Konsantrasyon bozukluğu, hafıza zayıflığı,
- Kansızlık, b12 eksikliği,
- Az terleme
Hipertiroidi (Tiroidin Fazla Çalışması)
Hipertiroidi, tiroid bezinin aşırı çalışmasına bağlı olarak gelişen ve kan dolaşımına çok fazla tiroit hormonu, salgılanmasıyla oluşan bir hastalıktır. Herkeste görülebilir ancak kadınlarda erkeklerden yaklaşık 10 kat daha fazla görülüyor, fakat şöyle bir şey de var; Hipertiriodi vakalarının dörtte biri Graves hastalığı olarak adlandırılan bir bağışıklık sistemi hastalığından kaynaklanır, bu graves hastalığında, vücut kendi kendine reaksiyon gösteriyor ve bu nedenle tiroid bezi fazla çalışarak aşırı aşırı hormon salgılıyor, metabolizma çok hızlanıyor, nabız yükseliyor, hasta kilo alamaz hale geliyor, belirtileri ise şunlardır;
- Çarpıntı
- Yüksek tansiyon
- Terleme
- Sinirlilik
- Huzursuzluk
- Sıcak ve nemli deri
- Sıcağa tahammülsüzlük
- Kilo kaybı (İştahın iyi olmasına rağmen zayıflama)
- Ellerde titreme
- Saçlarda incelme, kırılma ve dökülme
- Derinin incelmesi
- Geçmeyen ishal
- Göz bulguları (gözlerde büyüme)
- Parlak ışığa duyarlılık
- Uykusuzluk
- Adet düzensizliği, adet görememe
- Guatr (Tiroid bezinin büyümesi)
Bu belirtilerden herhangi bir durumla karşılaşmanız durumunda lütfen doktora gitmeyi ihmal etmeyiniz. Tiroit işlevinizi doğal yöntemlerle iyileştirmeye hazır mısınız?
Yediklerinize Mutlaka İyotu Dâhil Edin
İyot eksikliği, hipotiroid veya tiroid hormonlarının eksikliğinin en yaygın nedenidir. Vücudunuz bu besini tek başına yaratamaz. Bu, yediğiniz gıdalardan yeterli besini aldığınızdan emin olmanızı gerektirir. İşte bu besini içeren birkaç gıda:
- Yumurta
- Kabuklu deniz ürünleri
- Yağlı balık
- Peynir
- Sofra tuzu
Ancak, sofra tuzu söz konusu olduğunda, bunu ılımlı miktarda tüketin. Sonuçta bundan aşırı miktarda tüketmeniz sorunlara neden olabilir. Aman dikkat edin derim.
Düzenli Olarak Selenyum Tüketin
Eğer ilk defa selenyum terimini duyduysanız kısacası tiroid hastalıklarının tedavisinde pozitif etkileyebilecek minerallerden biridir. Bu element stres yönetimi ve detoksifikasyona yardımcı olur, ayrıca ek olarak, hormonal aktiviteyi de düzenlemeye de yardımcı olur. Peki, doğal selenyumalr nelerdir ve hangi besinlerde bulunur buyurun onları da yazdım.
- Kuruyemişler
- Keten tohumu ve ayçekirdeği
- Yumurta
- Yoğurt
- Mantar
Çinko Açısından Zengin Gıdalar Tüketin
Beslenmemizde çinkoyu eksik etmememiz bağışıklık sistemimizin için oldukça önemlidir. Düşük çinko seviyeleri, her iki durumda da etki etmektedir, hipotiroidizm ve hipertiroidizm. Çok yüksek ya da çok düşük seviyelerde hormon üretmek olarak görülen tiroit dengesizlikleri, tüm vücudunuza etki eden bir olumsuz reaksiyonların oluşmasına yol açmaktadır. Bu önemli mineral birçok gıdada doğal olarak bulunmaktadır, ek takviye olarak mümkündür fakat doğal yollarla almanızı öneririm.
- Yağsız dana
- İstiridye
- Domuz
- Tavuk
- Ispanak
- Çekirdekler ve kuruyemişler
- Çikolata
- Ceviz
Olmazsa Olmasınız Magnezyumu İhmal Etmeyin
Tiroit işlevleriniz için bir başka en önemli şey ise; magnezyumdur; emilmesi güç olan ve bedensel birçok sistemde rol oynayan bir mineraldir. Vücudunuzun iyotu tiroit hormonlarına dönüştürmesi gerekmektedir, bu nedenle, magnezyum tüketiminiz hem sağlığınız hem de oluşacak sorunlarının önüne geçmenin anahtarıdır. Doğal yollarla magnezyum alacağınız gıdalar ise şunlardır;
- Tatlı mısır
- Avokado
- Muz
- Ispanak
- Kuru üzüm
Hindistan Cevizi Yağı da Kurtarıcınız Olacak
Hindistan cevizi yağı, yemek pişirirken kullandığımız çoğu yağda olduğu gibi T4'ün T3'e dönüşmesine sebep olmaz, bu yüzden oldukça masum bir yağ olduğunu söyleyebilirim.
- Hindistan cevizi yağı metabolizmayı hızlandırır ve kilo vermenize yardımcı olur. Bağışıklık sistemini desteklemesi tiroid problemine en çok yardımı dokunan şeydir.
- Vitamin, mineral ve antioksidan açısından zengin olan hindistan cevizi, dengesiz bir tiroit etkisini azaltmak için tamamlayıcı bir besindir.
- Bu yüzden günde en az 1 çorba kaşığı hindistan cevizi yağı tüketmeye dikkat edin.
Stresi Hayatınızdan Uzaklaştırın
Evet, biliyorum günümüz şartlarında bu pek mümkün olmasa da sürekli stresli durumlara maruz kalmanız, tiroit işlevindeki dengesizliklere sebep olan önemli faktörlerden biridir, çünkü bu durumda kortizol üretimini de arttırır vücudunuz. Bu yüzden mümkün olduğunca stresten uzak durmanız ve kendinizi rahatlatacak uğraşmalar bulmalısınız
- Neticede vücudumuz kimyasallar, toksik besinler, toksik hava, kullandığımız temizlik ve kozmetik ürünleriyle dolup taşıyor, bu da tiroid problemlerine sebep oluyor ya da problemi zorlaştırıyor.
- Havadaki ve sudaki toksiklere belki bir şey yapamayız ama, özellikle glutenli, işlenmiş gıdaları, hatta yapay tüm ürünleri hayatınızdan çıkarmanızı öneririm.
- Yoga, meditasyon, gibi rahatlama teknikleriyle tiroit fonksiyonlarınızı düzenleyin, özellikle büyük bir travma ya da depresyon kaynaklı bir tiroit problemiyse bu size çok yardımcı olacaktır.