Travma çocukluktan, yetişkinliğe kadar her bireyin yaşayabileceği, güvenlik duygunuzu paramparça eden, sizi tehlikeli bir dünyada çaresiz hissettiren olağanüstü stresli olayların sonucudur. Psikolojik travma, sizi üzen duygular, hatıralar ve asla kaybolmayan endişelerle boğuşmanıza neden olabilir. Ayrıca kendinizi uyuşmuş, kopuk ve diğer insanlara güvenemez hissetmenize de neden olabilir. Travmatik deneyimler genellikle yaşam veya güvenlik için bir tehdit içerir, ancak sizi bunalmış ve yalıtılmış hissettiren herhangi bir durum, fiziksel zarar içermese bile travmaya neden olabilir. Bir olayın travmatik olup olmadığını belirleyen nesnel koşullar değil, olayla ilgili öznel duygusal deneyiminizdir. Ne kadar korkmuş ve çaresiz hissederseniz, travma geçirme olasılığınız o kadar artar.

Üstelik tramva bireyler arasında ayrımcılık yapmaz ve tüm dünyada yaygındır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından yürütülen bir Dünya Ruh Sağlığı araştırması, 26 farklı ülkede ankete katılan 125.000'den fazla kişinin en az üçte birinin travma yaşadığını ortaya koydu. Bu sayı,temel bozuklukları yaşayan kişilerle sınırlandırıldığında %70'e yükseldi . Ancak bu rakamlar sadece bildirilen durumlar içindir, gerçek sayı muhtemelen çok, çok daha yüksektir. Çünkü birçok kişi maalesef tramva yaşadığının bilincinde değillerdir.

Hangi olayların travma sonrası semptomlara neden olacağını değerlendirmek için nesnel bir kriter bulunmamakla birlikte, koşullar tipik olarak kontrolün kaybı, ihanet, gücün kötüye kullanılması, çaresizlik, ağrı, kafa karışıklığı ve/veya kaybı içerir. Bir kişiyi derinden etkilemek ve deneyimlerini değiştirmek için olayın savaş, doğal afet veya kişisel saldırı düzeyine yükselmesi gerekmez. Travma sonrası semptomlara neden olan travmatik durumlar, kişiden kişiye oldukça büyük farklılıklar gösterir. Gerçekten de çok özneldir ve tetikleyicisinden çok tepkisiyle tanımlandığını akılda tutmak önemlidir.

Travmanın Ortak Tepkileri ve Belirtileri

Travmatik bir olaya tepki, insanlar arasında önemli ölçüde değişir, ancak bazı temel, yaygın semptomlar vardır.

Duygusal İşaretler 

•    Üzüntü
•    Kızgınlık
•    İnkar
•    Korkmak
•    Utanç
Dolayısıyla bu duygularda; kabuslara, uykusuzluğa, sosyal ve duygusal ilişkilerde zorluğa, duygusal patlamalara yol açabilir…

Yaygın Fiziksel Belirtileri

•    Mide bulantısı
•    Baş dönmesi
•    Değişmiş uyku düzenleri
•    İştah değişiklikleri
•    Baş ağrısı
•    Gastrointestinal problemler

Psikolojik Bozukluklar 

•    Travma sonrası stres bozukluğu
•    Depresyon
•    Endişe
•    Disosiyatif bozukluklar
•    Madde bağımlılığı sorunları

Akut Stres Bozukluğu ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu

Travma geçiren her kişi travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) geliştirmez. Bazı kişilerde yukarıda sıralananlar gibi bazı semptomlar gelişir, ancak bunlar birkaç hafta sonra geçer. Buna akut stres bozukluğu (ASD) denir. Semptomlar 1 aydan uzun sürdüğünde ve kişinin fonksiyonlarını ciddi şekilde etkilediğinde, kişi TSSB'den muzdarip olabilir. TSSB'si olan bazı kişiler, olayın kendisinden sonra aylarca semptom göstermezler. Ve bazı insanlar hayatlarının geri kalanında travmatik bir deneyimin TSSB belirtileriyle uğraşırlar. TSSB belirtileri panik atak, depresyon, intihar düşünceleri ve duyguları, uyuşturucu kullanımı, izole olma ve günlük görevleri tamamlayamama duygularına tırmanabilir.

Travma Tedavileri

Travma yaşayan bireyler, travma odaklı veya travma bilgili bir terapist veya terapi ile çalışmaktan fayda sağlar. Travma konusunda bilgili terapistlerin çoğu, müdahalelerin ve yöntemlerin bir kombinasyonunu kullanacaktır. SSP, beynin ve vücudun sakinlik, güvenlik ve düzenleme durumlarını bulma yeteneğini geri kazanmak için işitsel sistemi ve onun sinir sistemiyle doğrudan bağlantısını kullanır.

Travmadan Kurtulmak İçin İpuçları

Harekete Geçin

Travma vücudunuzun doğal dengesini bozar, sizi aşırı uyarılmışlık ve korku halinde dondurur. Adrenalini yakmanın ve endorfin salgılamanın yanı sıra, egzersiz ve hareket aslında sinir sisteminizi onarmaya yardımcı olabilir. Çoğu gün 30 dakika veya daha fazla egzersiz yapmaya çalışın. Veya daha kolaysa, günde üç adet 10 dakikalık egzersiz yapmak da aynı derecede iyidir. Yürüme, koşma, yüzme, basketbol ve hatta dans etme gibi ritmik ve hem kollarınızı hem de bacaklarınızı çalıştıran egzersizler en iyi sonucu verir. Egzersiz yaparken düşüncelerinize odaklanmak veya dikkatinizi dağıtmak yerine, gerçekten vücudunuza ve hareket ederken nasıl hissettirdiğine odaklanın. Örneğin, ayaklarınızın yere çarpma hissine veya nefesinizin ritmine veya teninizdeki rüzgar hissine dikkat edin. Kaya tırmanışı, boks, ağırlık çalışması veya dövüş sanatları bunu kolaylaştırabilir. Sonuçta, yaralanmalardan kaçınmak için bu aktiviteler sırasında vücut hareketlerinize odaklanmanız gerekir.

Kendinizi İzole Etmeyin

Bir travmanın ardından diğerlerinden uzaklaşmak isteyebilirsiniz, ancak yalnızlık işleri daha da kötüleştirir. Başkalarıyla yüz yüze bağlantı kurmak iyileşmenize yardımcı olacaktır, bu nedenle ilişkilerinizi sürdürmek için çaba gösterin ve yalnız başına çok fazla zaman harcamaktan kaçının. Travma hakkında konuşmak zorunda değilsin. Başkalarıyla bağlantı kurmak, travma hakkında konuşmayı içermek zorunda değildir. Aslında, bazı insanlar için bu, işleri daha da kötüleştirebilir. Rahatlık, başkaları tarafından meşgul ve kabul edilmiş hissetmekten gelir.

Destek İsteyin

Travmanın kendisi hakkında konuşmanıza gerek olmasa da, duygularınızı yüz yüze paylaşacak, sizi yargılamadan dikkatle dinleyecek birinin olması önemlidir. Güvenilir bir aile üyesine, arkadaşınıza, danışmana veya din adamına başvurun. İstemeseniz bile sosyal aktivitelere katılın. Diğer insanlarla “normal” aktiviteler yapın, travmatik deneyimle hiçbir ilgisi olmayan aktiviteler.

Eski Arkadaşlarla Yeniden Bağlantı Kurun

Bir zamanlar sizin için önemli olan ilişkilerden uzaklaştıysanız, yeniden bağlantı kurmak için çaba gösterin. Travma mağdurları için bir destek grubuna katılın. Aynı sorunlarla karşı karşıya olan başkalarıyla bağlantı kurmak, tecrit duygunuzu azaltmanıza yardımcı olabilir ve başkalarının nasıl başa çıktığını duymak, kendi iyileşmenizde size ilham verebilir.

Gönüllü Olun

Gönüllülük, başkalarına yardım etmenin yanı sıra , genellikle travmaya eşlik eden çaresizlik duygusuna meydan okumak için harika bir yol olabilir. Kendinize güçlü yönlerinizi hatırlatın ve başkalarına yardım ederek güç duygunuzu geri kazanın.

Yeni Arkadaşlar Edinin

Yalnız yaşıyorsanız veya ailenizden ve arkadaşlarınızdan uzakta yaşıyorsanız, onlara ulaşmak ve yeni arkadaşlar edinmek önemlidir. Benzer ilgi alanlarına sahip insanlarla tanışmak, bir mezunlar derneğine bağlanmak veya komşulara veya iş arkadaşlarına ulaşmak için bir kursa katılın veya bir kulübe katılın.

Kaynak: 1