Yetiştiriciliğinden, Faydalarına: Ada Çayı

İsmi pek bir güzel olan bu bitkinin Latincesi “Salvia Officinalis’tir”. Adaçayı adı geniş bir bitki ailesini içermekte ve sadece Anadolu’da 80 kadar değişik adaçayı türü bilinmektedir, kendisi Akdenizlidir, adaçayı yapraklarının en eski çağlardan beri tedavi alanında kullanıldıkları anlaşılmaktadır, zaten bitkinin bilimsel adı “Salvia”, Latince “Salvere” yani korumak, muhafaza etmek kelimesinden gelmektedir. Orta çağda adaçayı her derde deva olarak kabul ediliyordu, hatta olay abartılarak "bahçesinde adaçayı yetişen bir kimse ne için ölüyor?" anlamında Latince bir özdeyiş bile kulaktan kulağa yayılmıştır, yine 10. ve 17. Yüzyıllarda devamlı kullanımın ölümsüzlüğü sağlayabileceği şeklinde çok mübalağalı iddialar bile ortaya atılmıştır. Kendisinin Akdenizli olduğunu söyledim fakat ege bölgesinde de bolca bulunuyor, ancak ünü ve faydaları sayesinde zaten artık her aktarda, her markette bulmak da pek mümkün oluyor. çoğu kişinin aksine kokusunu beğeniyorum, sadece kokusunu beğenmekle kalmayıp çayını da çok severim, e çünkü faydalı. Faydalarını siz de öğrenmek istiyorsanız sizi hemen buraya davet ediyorum. Çünkü bu muazzam şifa dolu bitkiyi artık evinizden eksik etmeyeceksiniz.

Ada Çayının Faydaları

Toksinlerin, yani zararlı maddelerin vücuttan atılma sürecini hızlandırıyor, bu sayede vücudu birçok hastalığa karşı koruyor.
Yine bu özelliği sayesinde karaciğerin temizlenmesine destek oluyor.
Sahip olduğu güçlü antioksidan özellikleri sayesinde romatizmal sorunların ve enfeksiyonların iyileşmesine de yardım ediyor.
Kötü kolesterolü düşürmede ve kolesterolü dengelemede etkili olduğu söyleniyor. Bu nedenle hem kolesterol hem de diyabet rahatsızlığı olanlara önerilebilecek doğal ve bitkisel çaylardan biri sayılıyor.
Sinir, stres ve bu sorunlardan kaynaklı uykusuzluk problemlerine iyi geliyor, sinir sistemi üzerinde rahatlatıcı bir etki gösteriyor.
Diş etlerinde ve boğazda, bademciklerde oluşan iltihaplanmalar başta olmak üzere vücuttaki her türlü iltihaplı bölgenin iyileşme sürecine katkıda bulunuyor.
Bu özelliği sayesinde idrar yolu enfeksiyonlarının da daha hızlı iyileşmesine yardımcı oluyor.
İçerdiği yüksek oranda besin lifiyle sindirim sistemine de iyi geliyor, mideyi rahatlatırken ishal sorununa da çözüm olmayı ihmal etmiyor.

İçerdiği fenolik asitler sayesinde cilt sağlığını olumlu yönde etkiliyor, özellikle pürüzsüz ve esnek bir cildin kapılarını aralıyor.
Cilde esneklik kazandırdığı için yaşlanma karşıtı bir etki oluşturuyor, kırışıklıkların ve sarkmaların oluşumunu olabildiğince geciktiriyor.
Saç sağlığına da olumlu katkılarda bulunuyor, özellikle kepek sorunu, güçsüz ve yağlı saçlarla baş etmeyi başarıyor.
Kadınların menopoz dönemi ve sonrasında yaşadıkları fiziksel ve duygusal değişimlerde en büyük destekçilerden biri olduğu söyleniyor. Menopozun olumsuz etkilerini en aza indiriyor.
Kadınlık hormonu üzerindeki destekleyici etkileri nedeniyle göğüslerin büyümesine destek olduğu söyleniyor.
Ağız içinde oluşan yaraların, aftların daha hızlı iyileşmesine destek oluyor.
Düzenli olarak kullanıldığında hafızayı güçlendirici bir etki yaratabildiği biliniyor.
Bu sayede bunama, Alzheimer rahatsızlığı gibi sorunlara yakalanma riskini en aza indiriyor.

Ada Çayının Kullanımı Nasıl Olur?

Ada çayı en bilinen haliyle çayı demlenerek içilen bir bitki aslında. Kurutulmuş ve ufak parçalar ya da toz haline getirilmiş ada çayını kullanabilirsiniz.
1 su bardağı suyu kaynatıp kenara aldıktan sonra içine 1 tatlı kaşığı kadar ada çayı atıp 5-8 dakika kadar demlendirdikten sonra içebilirsiniz.

Bu şekilde tüketebileceğiniz gibi acımsı tadı( tabii ben seviyorum bu tadı) ama size ağır gelirse içine bal veya limon ilavesi de yapabilirsiniz.
Çayı demledikten sonra ada çayı yapraklarını suyun içinde fazla bekletmemeli, mutlaka çıkarmalısınız.
Aksi halde hem çayınızın tadı acılaşacak hem de faydalarından yeterince yararlanamayacaksınız demektir.
Aynı şekilde ada çayı yaprakları bütün olarak kurutulmuş halleriyle özellikle et yemeklerine aroma ve lezzet katması için de kullanılabilir.
Tıpkı defne yaprağı kullanımı gibi yemeklerinizin içine bütün olarak atabilir, yemeğinizi pişirdikten sonraysa yaprakları çıkarıp yemeğinizi afiyetle yiyebilirsiniz.
Ada çayını tıpkı yukarıdaki tarifte olduğu gibi 1 tatlı kaşığı ada çayına 1 su bardağı su kullanarak hazırladıktan sonra gargara olarak da kullanabilirsiniz.

Çayı demleyip içinden ada çaylarını ayırdıktan sonra elde edeceğiniz suyu 3 gün buzdolabında muhafaza ederek gargara olarak kullanabilir, diş eti iltihaplanmaları, ağız kokusu gibi sorunların üstesinden gelebilirsiniz.
Aynı şekilde harici kullanımlar için ada çayının yağ hali de bulunuyor.
Saçlarını güçlendirmek, kepeklerden kurtulmak, cildini güzelleştirmek ya da göğüslerini büyütmek isteyenler ada çayı yağını temin edip aynı miktarda zeytinyağıyla karıştırarak etkili bir karışım elde edebilir, uygulamak istedikleri bölgelere parmak uçlarıyla masaj yaparak uygulayıp bir süre beklettikten sonra güzelce durulayabilir.

Ada Çayı Evde Yetiştirilir Mi?

Biliyorum en çok merak ettiğiniz konu ise “Evde Ada Çayı Yetiştirilir Mi? Sorusu, Doğru koşulları sağladıktan sonra aslında mümkün! Nasıl mı? Hemen onu da anlatayım:

Ada çayı tohumlarını temin ederek işe başlayın. Akdeniz ve Ege bölgelerinde yetişmesinden anlayabileceğiniz üzere fazla soğukta kalmamasına özen gösterin ve ekim için ilkbahar ya da sonbahar aylarını tercih edin.
İlk olarak küçük saksılara geçirgenliği yüksek verimli bir toprak yerleştirin, ardından çok dipte kalmayacak şekilde ada çayı tohumlarını yerleştirip üzerini yeniden bir miktar toprakla kapatın ve filizlenmesini bekleyin.
Filizlenme işlemi tamamlandıktan sonra ada çayınızı daha büyük bir saksıya alın ve bol bol güneş alan bir yerde yetiştirmeye başlayın.
Haftada 3-4 kez sulamanızın yeterli olacağı ada çayı bitkiniz kuraklığa dayanıklı olsa da özellikle büyüme ve gelişim döneminde ada çayı tohumlarınızı daha fazla sulamanız gerektiğini de unutmamalısınız.
Tohumların filizlenmesi için toprağın o süre boyunca nemli olduğundan emin olmalısınız.

Ada Çayı Saksı Değişimi

Yukarıda bahsettiğim gibi, ada çayını tohumdan yetiştirmek için öncelikle küçük saksılar tercih etmelisiniz ama ada çayı filizlenip 15-30 santimetre civarına geldiğinde onu başka bir saksıya alıp toprak değişimini de yapmanız gerekir.
Aksi halde bitkinin kökleri küçük saksıda kendisine büyüyecek yeteri kadar alan bulamaz ve bitkinizden istediğiniz verimi alamazsınız.
Saksıda kullanılması gereken toprağın geçirgenliğinin yüksek olmasına da özen göstermeli, saksı değişimi yaparken ada çayınızın köklerine zarar vermemeye çalışmalısınız.
Aynı şekilde toprağın nemli olması gerektiğini de yeniden hatırlatmış olayım.

Ada Çayının Budanması Ve Çoğalması

Ada çayı bitkinizi evde yetiştirmeye başladıktan sonra budama zamanına ve budama şeklinize de dikkat etmeniz gerekiyor tabii.
Ada çayı bitkisi için en uygun budama zamanı Temmuz-Ağustos aylarıdır, bu aylarda, bitkinin taç yapraklarının yaklaşık 5-6 cm altından genç filizleri bir bıçakla bitkiyi hırpalamadan kesin, ardından altta kalan yaprakları güzelce temizleyin.
Budadığınız parçada en az üç çift yaprak kaldığından emin olduktan sonra bu parçayı bir bardak temiz suyun içine koyun ve kök salması için yaklaşık 2 hafta bekletin.
Ardından gübreli, verimli toprakla dolu başka bir saksıya bu parçayı dikin. İşte bu kadar!
Bu yöntemle hem hâlihazırda sahip olduğunuz ada çayı bitkinizi budayabilir hem de yeni bir ada çayı bitkisi daha elde edebilirsiniz.

Ada Çayının Zararları Var Mı?

Ada çayının bilinen çok ciddi bir zararı yoktur ancak her üründe dikkat etmemiz gerektiği gibi ada çayında da bazı durumlara dikkat etmemiz gerekiyor, her şeyin fazlasının zararlı olduğunu unutmayın. Özellikle;

Hamilelik ve emzirme dönemlerindeki kadınların, epilepsi rahatsızlığı bulunanların, çok ciddi ya da kronik bir hastalığa sahip olanların tüketmesi önerilmiyor.
Bunların yanı sıra, ada çayı kadınlık hormonları üzerinde destekleyici etkileri bulunduğu için erkeklere pek tavsiye edilmiyor, sperm kalitesinin ya da sayısının düşmesine neden olabileceği söyleniyor.
Aynı zamanda aşırı tüketilmesi durumunda ada çayının faydaları da zarar vermeye başlayabiliyor, mide problemlerine, alerjik reaksiyonlara, kalp çarpıntılarına neden olabiliyor.
Bu nedenle ölçüyü asla kaçırmamak, günde 2 fincandan fazla içmemek gerekiyor.

Kısacası siz siz olun, sağlığınız için iyi bir şey yapmak isterken farkına bile varmadan onu tehlikeye atmayın. Şüphelendiğiniz bir durum, bir rahatsızlık varsa mutlaka ama mutlaka öncesinde doktorunuza danışın ve onun önerileri doğrultusunda hareket edin, benden uyarması.