Bazal Metabolizma: Vücudumuzun Makinesi

Bazal metabolizma hızı (BMH) ise fiziksel olarak tamamen dinlenir durumdayken vücudun harcadığı enerji miktarı olarak tanımlanır. Sinir fonksiyonları, beyin fonksiyonları, hücre yenilenmesi ve büyümesi, vücut ısı kontrolü, kan dolaşımı ve solunum gibi başlıca hayati eylemler için gerekli olan enerji miktarlarının toplamıdır. Günlük kalori tüketiminin % 65-75’ini bazal metabolizma hızı, geri kalan % 25-35’lik bölümünü ise günlük fiziksel aktivite oluşturur. Daha açıkça anlatmam gerekirse vücudun boşta yaktığı benzin miktarıdır. Kişinin yaşı, ağırlığı boyu, gün veya hafta içinde yaptığı spora göre, hava şartlarına göre vb. değişiklik gösterir ve vücudun günde yaktığı enerji miktarının %70-%80' i kadar enerjiyi kapsar. Vücuda alınan besinlerin sindirimi ve yakılması için metabolizma hızının yaşa bağlı olarak ideal değerlerde olması gerekir. Şimdi sizlere sık sık duyduğunuz bazal metabolizma hızı hakkında bilgiler vereceğim. Bazal metabolizmanın vücudunuza olan etkilerini hep beraber öğrenelim ne dersiniz?

Bazal Metabolizma Hızı Nedir?

Vücudumuz sürekli enerji harcar. Bazal metabolizma vücudun en durgun haldeyken harcadığı enerjiye verilen isimdir.
Bir kişi yaklaşık 12 saat açlık halindeyken ya da uykudayken enerji harcar. Bu harcanan enerji bazal metabolizma hızı sayesinde harcanır.
Vücutta yapım yıkım eylemleri sürekli devam ettiği için enerji harcanması bazal metabolizma etkisiyle gerçekleşir.
Bazal metabolizma kan akışının sağlanması için ya da organların sağlıklı şekilde işlemesi için etkilidir.
Her bedenin bazal metabolizma hızı birbirinden farklıdır. Bu nedenle bazal metabolizma hesaplama yapılırken kişiye özel hesaplama uygulanır.
Bazal metabolizmayı etkileyen bazı durumlar vardır. Bunların en başında yaş gelir. Her yaşın bazal metabolizma hızı birbirinden ayrıdır.
Vücudun genel durumu bazal metabolizma hızını etkiler. Hamilelik, diyet ve spor gibi etkenler bu konuda dikkat çeker.

Genetik faktörler ve kronik hastalıklar bazal metabolizma hızını değiştirmektedir. Kullanılan ilaçlar, vücudun durgunken yakacağı enerjiyi etkiler.
Bazal metabolizma hızını yükseltmek için sağlıklı beslenme programı uygulanır. Böylece siz uykudayken ya da saatlerce uzanıp dinlenirken vücudunuz yağ yakmaya devam eder.
Taze sebze ve meyve, baharatlar ve su tüketimi sayesinde bazal metabolizma hızını yükseltmiş olursunuz.
Bazal metabolizma hızı sinir fonksiyonları, beyin fonksiyonları, hücre yenilenmesi ve büyümesi, vücut ısı kontrolü, kan dolaşımı ve solunum gibi önemli eylemler için büyük göreve sahiptir.
Bir kişinin bazal metabolizma hızının bilinmesi önemlidir. Çünkü ihtiyaç duyduğu kalori bu değerlere göre hesaplanır.

Bazal Metabolizma Hızı Nasıl Hesaplanır?

Bazal metabolizma hızı hesaplanırken belli başlı kriterler bulunmaktadır. Bunlar şunlardır:

Yaş
Cinsiyet
Boy
Kilo

Harris-Benedict Denklemi adı verilen özel bir sistemle hesaplanan bazal metabolizma, kadın ve erkeklere özel olarak hesaplanır.

Erkekler için: 66 + (13.7 x Kilogram olarak ağırlık) + (5 x santimetre olarak boy) – (6.8 x yaş)
Kadınlar için: 655 + (9.6 x Kilogram olarak ağırlık) + (1.7 x santimetre olarak boy) – (4.7 x yaş)

Bazal Metabolizma Kaç Olmalı?

Sağlıklı şekilde kilo vermek ve daha iyi bir vücut sistemine sahip olmak için bazal metabolizma değerlerini ideal oranda yakalamak gerekir. Bazal metabolizma örnekleri değerlerini inceleyerek kadın ve erkeklerin bazal metabolizma değerlerinin kaç olması gerektiğini hatırlayalım.

Bazal metabolizma hızı, yaş ilerledikçe vücuttaki kas oranının azalmasıyla yavaşlar. Özellikle 40 yaş sonrasında her 10 senede bir %2 ila %5 arasında bir yavaşlama meydana gelir.
Gebelik sürecinde olan kadınların bazal metabolizma hızı %22-33 oranında yükselir. Bu nedenle yediklerini çabuk sindirirler ve daha sık acıkırlar.
Açlık halinde bazal metabolizma hızı yavaşlar. Bu durumda bazal metabolizma kalori açısından düşük diyetler nedeniyle düşer.
Çok ateşli hastalık geçiren kişilerin bazal metabolizma hızında ortalama %7 artış görülmektedir.
Tiroid hormonu salgılanmayan durumlarda bazal metabolizma hızı %30-50 oranında düşmektedir.

Bazal Metabolizma Hızı Nasıl Arttırılır?

Bazal metabolizma hızınız aşağıdakileri içeren bir dizi faktör tarafından belirlenir:

Cinsiyet
Kilo
Boy
Yaş
Etnik köken
Kilo geçmişi
Vücut kompozisyonu
Kalıtsal faktörler

Bu faktörlerden, kilonuzu ve vücut kompozisyonunuzu değiştirmek için adımlar atabilirsiniz. Diğerlerini değiştirmek pek mümkün gözükmüyor. ? Eğer bazal metabolizma hızını arttırmak istiyorsanız, ilk önceliğiniz kilo vermek ve kasları artırmak olmalıdır. Bunun içinde yağ oranınızı düşürmek ve kas oranınızı hızlandırmak için ağırlık çalışmanız şart, dogaladogru.com olarak sizlerin sağlıklı bir yaşam sürmesi için her şeyi düşünüyoruz. Bu sebeple evde ya da salonda uygulayacağınız, hangi kas gruplarınızı nasıl çalıştıracağınıza dair, uzman antrenör tarafından videolarımız bulunmaktadır. Bilmeyen ve denk gelmeyenler için hemen aşağıya örnek videomuzu bırakıyorum: https://www.youtube.com/watch?v=19MouN1bohQ&t=1s Bu arada Youtube kanalımıza abone olmayı unutmayın ?

Bazal metabolizmayı hızlandırma yolları:

Vücut ağırlığınız ideal aralıkta olsun.
Günde ortalama 8-10 bardak su için.
Ana öğünleri atlamayın ve ara öğün tüketmeye çalışın.
Bol protein tüketin.
Az ve sık beslenin, porsiyon kontrolüne dikkat edin.
Düzenli yürüyüş veya egzersiz yapın.
Aşırı yağlı ve tuzlu besin tüketiminden kaçının.
Uyku düzeninizi ayarlayın.
Ağırlık çalışın.
Daha fazla ayakta kalın.
Yeşil çay ve oolong çayı için.
Baharatlı yiyecekler tüketin.
Gece uykunuzu güzel çekin.
Kahve tüketin ( Burada ben kesinlikle sade Türk ve Filtre kahvesini öneririm)
Yemeklerinizde hindistan cevizi yağını tercih edin.

Uzun lafı kısası yaşam tarzınızda küçük değişiklikler yapmak ve bu ipuçlarını rutininize eklemek metabolizmanızı hızlandırabilir. Daha yüksek metabolik hıza sahip olmak, kilo vermenize ve sahip olduğunuz kiloyu korumanıza yardımcı olur, aynı zamanda daha enerjik olmanızı sağlar. Hepinize bol sağlıklı günler dilerim ?.