Brusella Hastalığı Nedir? Nasıl Bulaşır?

Brusella rahatsızlığı, enfekte olan hayvanlardan insanlara bulaşabilen bakteriyel ve bulaşıcı bir rahatsızlıktır. Brusella'nın birden fazla türü vardır. Tıp dilinde Bruelloz şeklinde de isimlendirilen bu hastalığa neden olan bakterinin adı Brusella'dır. Bazı çeşitleri, ineklerde enfeksiyona sebep olur. Bununla beraber bazı türleri de; domuzlarda, köpeklerde, develerde, keçilerde ve koyunlarda da hastalığa sebep olur. Ayrıca bu hastalık, Akdeniz humması, Kırım ateşi ve Malta ateşi gibi çeşitli isimlerle de bilinir. Brusella, iyi huylu olarak adlandırılan ciddi bir enfeksiyon hastalığıdır ancak belirtileri ve bulguları pek çok hastalığı taklit etmesi nedeniyle tanısı zordur.

Ülkemizde genellikle Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde yaşanan brusella hastalığı ciddi sağlık sorunlarından biridir... Genellikle çiğ sütten üretilen ve taze olarak tüketilen peynirlerle de bulaşır. Sağım yapıldıktan sonra sütün hiç dinlendirilmeden ve kaynatılmadan hemen peynir ve yoğurt yapılması başta brucella olmak üzere pek çok mikrobun insanlara bulaşmasına taşıyıcı etken olabilir. Hastalıktan korunmanın en önemli adımı ise sütün iyice kaynatıldıktan sonra tüketilmesidir. Bu sütten üretilen peynirlerin ise en az 2 ay süreyle salamura şeklinde muhafazası gereklidir. Brusella hastalığı ölümcül sonuçlara da neden olabilen bir enfeksiyondur. Bu yüzden ambalajsız, nasıl yapıldığını bilmediğiniz peynir ve yoğurt almayın ve yemeyin.

Brusella Belirtileri Nelerdir?

Brusella mikrobu ile ortaya çıkan brusella hastalığının belirtileri pek çok hastalıkla karıştırılabilir.
Hastalığın kuluçka dönemi olan 15inci günden 2 aya kadar olan süreçte hastalık belirtileri görülmeye başlar.
Hastalığın ilk evresinde yemek yeme sorunları, terleme, yorgunluk, eklem ve kas ağrıları ile vücut ısısında artış görülür.
Vücut ısısındaki artış ise 38 ile 40 dereceye kadar çıkarak acil müdahaleye ihtiyaç duyulmasına neden olabilir.
Hastalığa terleme ve titreme şeklinde belirtiler de eşlik ederken bu tablo soğuk algınlığı ile karıştırılabilir.
Kesin bir brusella tanısı için kan tahlilleri yapılarak tedaviye hemen başlanması gereklidir.

Brusella Testi Nasıl Yapılır?

Brusella tedavisi için öncelikle kan testleri ve kan ile doku kültüründe bruselloz mikrobu araması yapılır. Brusella kan tahlili için kan testlerinde kullanılan bakterilere karşı antikor için test ve kan kültürlerinden organizmalardan yararlanılır.
Gerekli görüldüğünde biyopsi kemik iliği ve karaciğer de tanı araması yapılır. Brusella laboratuvar bulguları için detaylı kan testleri, düşük trombosit sayımları ve yükselmiş karaciğer fonksiyon testleri önemlidir.
Diğer görüntüleme tetkikleri ve uygulamaları da hastalığın belirti ve bulgularına bağlı olarak istenebilirken MR, ultrason, eklem aspirasyon ya da elektrokardiyogram (EKG) taramalarının da yapılması gerekir.

Brusella Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Brusella tedavisi kişiden kişiye değişebilmektedir. Çok ilerleyen vakalarda 7 hafta süren antibiyotik tedavisinin uygulandığını belirtmek önemlidir.
Fakat; merkezi sinir sistemine olumsuz etkileri olmasından ötürü tedavi süreci 6- 12 ay arasında sürebilmektedir.
Bunun dışında kalbi etkileyen vaziyetlerde ameliyat, omurga tutulumunda ise 3- 6 ay arasında sürebilmektedir.

Brusella Bulaşıcı Mı?

İnsanlarda ve hayvanlarda brusella hastalığı yapıcı mikroorganizmalar genelde hasta danalar, boğalar, koçlar ve koyunlardan gaita, idrar, süt ve akıntılardan bulaşabilir.
Kişilerin en çok merak ettiği soru da; Brusella cinsel yolla bulaşır mı sorusu, cinsel yolla bulaşmayan yapıdadır. Brusella insanlarda nadiren cinsel yolla bulaşır. Hayvanlarda ise bu durum farklıdır. Brusella hayvanlarda cinsel yolla kolayca bulaşan bir hastalıktır.
Brusella insanda kısırlık yapar mı? Brusella hastalığının özellikle erkeklerde yüksek ateş ve enfeksiyon sebebiyle kısırlık yapabileceği yapılan araştırmalarda kanıtlanmıştır. Bu nedenle erken tanı ve tedavinin yapılması da önem kazanır. Brusella hastalığının zararları bu noktada öne çıkarken ölümcül sonuçlara varan bir tablo sergilediği de bilinen bir gerçektir.

Brusella Hastalığında Yenmemesi Gerekenler

Brusella hastalığının hayvanlardan insanlara dolaylı olarak bulaşması nedeniyle et, süt ve süt ürünleri tüketiminde çok hassas davranılmalıdır.
Hayvanlardan insanlara üç farklı yoldan bulaşan bu enfeksiyonun olduğu herhangi bir şeyi yemek ya da içmek, brucella mikrobunun teneffüs edilmesi ve deri üzerindeki yaralardan bakterilerin vücuda girmesiyle hastalığa doğrudan ve dolaylı şekilde yakalanılabilir.

Önemli:

Çiğ sütlerin iyice kaynatılmaması, bakterili sütün içilmesi veya bundan yapılan peynir ile yoğurdun tüketilmesi sağlık açısından sakıncalıdır. Ayrıca, etinden ve sütünden faydalanılan besi hayvanlarının tümünün kanuni çerçevede sunulan yasal gereklilikler kapsamında aşılarının yapılması önemlidir.

Brusella aşısı göz damlası şeklinde hayvanlara uygulanan kolay bir önleyici tedavidir. Brusella aşısı kolay uygulanırken hem aşıyı uygulayan güvende olurken hem de hayvanın ürkmemesi ile tedavi tamamlanır.
Brusella hastalığı ile mücadele kapsamında eskiden şırınga ile aşı yapan görevliler, huysuz hayvanlara aşı yaptığı esnada iğnenin kırılarak yüzüne sıçraması ya da vücudunun herhangi bir yerine iğnenin yanlışlıkla batması gibi durumlar nedeniyle hastalık riskini taşıyorlardı.
Hayvanlara küçükken uygulanmaya başlanan önleyici tedaviler ile aşıların yapılması hem hayvanlarda hem de insanlar da ortaya çıkabilen brusella hastalığının oluşmamasını ve kontrol altına alınmasını kesin olarak sağlamaktadır.
Ayrıca brusella meslek hastalığı olarak da geçmektedir, bunun sebebi de: sebebi ise veteriner hekimlerin brucella aşısı yaparken iğneyi yanlışlıkla, bilmeyerek, fark etmeyerek kendisine batırmasından ve hayvanı muayene ederken kuyruğunu sallayarak kuyruğun göze gelmesinden veya göze temasından kaynaklanmaktadır. Hayvan kuyruğunu sallayarak etkeni bulaştırabilir.