Çocukların psikolojik ve sosyal gelişimleri için tuvalet eğitimi çok önemli bir yere sahiptir. Tuvalet eğitiminin amacı, çocuğunuzun bebeklik döneminden çıkışının en ileri göstergesidir. Elbette her çocuğun gelişimi farklıdır, fakat tuvalet eğitimine başlanması açısından 24 ayını doldurmuş çocuklar artık bedenen ve psikolojik açıdan hazırlardır.Tuvalet eğitimi her şeyden önce sabır gerektirir. Çocuğunuzdan önce kendinizi bu duruma hazırlamalısınız. Kendinize güvenmediğiniz sürece, çocuğunuza yapacağınız baskılar olumlu dönüşler getirmeyecektir. O sebeple ilk olarak sabırlı olmalısınız. Sürecin ilk dakikadan pozitif geçemeyeceğini bilmelisiniz. Etrafın kirlenebileceğini önceden kabullenmelisiniz. Aceleci davranmamalısınız. Kişiliğinize zarar vermeden, çocuğunuzu da ihmal etmeden bunu yapabilirsiniz.
Öncelikle çocuğunuzun psikolojik bir travma yaşamamasını sağlamalısınız. Çünkü çocuklar bedenlerini kendilerinin ayrılmaz bir parçası olarak kabul ederler. Örneğin; bazı çocukların tırnakları kesilirken bunu yapmak istememeleri ve durumdan rahatsız olmaları gibi. Bunun sebebi, çocuklar tırnaklarını vazgeçilmez bir parçaları olarak görürler. Siz onları kestiğiniz zaman rahatsız olduklarının sinyallerini verebilirler. Kendilerinden bir parçanın gidişini seyretmekten hoşlanmayabilirler. Durumun tuvalet ile bağlantısı da yine aynı bu şekildedir. Çünkü çocuk tuvaletini yaptıktan sonra, kendisinden bir parçanın gideceğini görünce herhangi bir sorun çıkarabilir. Bu sorunu hiç çıkarmamak veya önlemini almak ise oldukça kolay. Artık daha bilinçli ebeveynler bu sorunu çözmüş durumda. Peki tuvalet eğitiminin başında neler yapılmalı, hangi yollar izlenmeli? Hep beraber çözüm yollarını okuyalım.
- İlk olarak çocuğunuz ne sıklıkla büyük ve küçük tuvaletini yapıyor, günün hangi saatlerinde daha çok yapıyor onu bilmelisiniz. Ve iş asıl şimdi başlıyor. Bezini nihayet çıkarttınız. Çocuğunuza sürekli tuvaletinin olup olmadığını sormalısınız. Bu hatırlatmaları ilk gün on dakikada bir yapmalısınız. Diğer günlerde bu süre gittikçe uzayacaktır. Eğer çocuğunuz yok diyorsa, zorlamamalı ve kızmamalısınız. Özellikle de altına yaparsa, asla bağırmamalısınız. Çocuğunuzun bir birey ve sizden daha fazla duyguya sahip olduğunu unutmamalısınız. Sabırlı olmalısınız.
- Bezini çıkarttığınız günden itibaren, eğer bu eğitimi vermeyi düşünüyorsanız bu konuda kararlı olmalısınız ve bir daha asla altını bağlamamalısınız. Geceleri uyumadan önce yeniden bez bağlamamalısınız. Bezi yeniden bağlarsanız, yapacağınız şey sadece çocuğunuzun kafasını karıştırmak olacaktır. Bir karar verdiniz, bu kararın arkasında durmalı ve yapmasını istediğiniz şeyi çocuğunuza her dakika hissettirebilmelisiniz.
- Direkt olarak tuvalette de bu alışkanlığı kazandırmaya başlayabilirsiniz, lazımlıklar ile de. Karar size ait, çocuğunuz hangisini tercih ediyorsa onu denemelisiniz. Ve az önce de dediğim gibi, ısrarcı olmamalısınız. Çocuğunuzu zorlamamalısınız.
- Çocuğunuzu tuvalete oturttunuz. Tuvaletini yapmasını bekliyorsunuz ama oturmayı istemiyor. Peki bu durumda ne yapmalısınız? En sevdiği oyuncağı veya nesneyi elinde tutmasına izin verebilirsiniz. Bu esnada bol bol sohbet edebilir, gülebilir ve oyunlar oynayabilirsiniz. Bu durumun normal bir durum olduğunu çocuğunuzun anlamasını sağlamalısınız.
- Sürekli tuvalete götürdünüz lakin yapmadı. Ceza vermekten ve kızmaktan kaçınmalısınız. Çocuğunuzun psikolojik bir travma yaşamasını elbette istemezsiniz. Fakat siz fark etmeden bile vereceğiniz tepkiler onu üzebilir. O nedenle asla kızmamalı ve çocuğunuza öfkelenmemelisiniz. Denemeye devam etmeli ve ona her gün daha fazla güvenmelisiniz.
- Çocuğunuza tuvalet alışkanlığı kazandırmaya başladığınız günden itibaren, öğünlerini azaltmamalısınız. Daha az su içirmek gibi tavırlardan kaçınmalısınız. Çocuk normal rutin hayatına devam etmelidir. Hayatındaki hiçbir şeyin yerini değiştirilmemeli ve çocuğunuzun isteklerini yerine getirmelisiniz.
- Tuvalet eğitimi, çocuğun zeka ve dil gelişimine bağlı olarak farklılık göstermektedir. Tuvalet eğitimini reddeden çocuklarda, süreç bir süre ertelenebilir. Genellikle üç yaşına gelmiş bir çocukta herhangi bir gelişimsel problem yoksa, çocuk büyük ve küçük tuvaletinin kontrolünü başarmış olacaktır. Bu süreçte çocuğunuz ile aranızdaki iletişim çok önemlidir. Sabır ve sevgiyle süreci çok rahat atlatabilirsiniz.
- Umudunuzu asla yitirmemelisiniz. İlk günler iyi geçmeyebilir. Her kafadan çıkan sesleri dinlememelisiniz. “Benim çocuğum iki günde bezi bıraktı”, diye başlayan cümleleri hiç duymamalısınız. Her çocuk farklıdır. Her çocuğun gelişimi aynı seyretmeyebilir. Çocuğunuzu sizden daha iyi kimse tanıyamaz. İlk gün altına yaptı diye ona kızmak yerine parka çıkarabilirsiniz. Çocuğunuzu doğa ile baş başa bırakıp, rahatlattıktan sonra eve yeniden gelip eğitime devam edebilirsiniz. Alışkanlıklar kolay kazanılmıyor. Sabırlı olmalı ve zamana bırakmalısınız.
- Çocuğunuz ilk tuvaletini yaptıktan sonra ise sevincinizi göstermelisiniz. Mutlu olduğunuzu ona hissettirmelisiniz. Merak etmeyin, devamı gelecektir.
Stres yapmadığınız ve aceleci olmadığınız sürece çocuğunuz her şeyin üstesinden gelecek ve sizi şaşırtmaya devam edecektir. Tek yapmanız gereken önce kendinize, sonra da çocuğunuza inanmak. Sevgiyle kalmanız dileğimle.