Diyabet çağımızın en yaygın olan hastalıklarından birisidir. Diyabet, vücudumuzun kan şekerini, yani glikozun nasıl çalıştığını etkileyen bir grup hastalığı ifade etmektedir. Glikoz sağlığımız için hayati önem taşır çünkü kaslarınızı ve dokularınızı oluşturan hücreler için önemli bir enerji kaynağıdır. Aynı zamanda beynimizin ana yakıt kaynağıdır. Diyabetin altında yatan nedenler farklılıklar gösterebilir. Fakat ne tip şeker hastalığınız olursa olsun, kanınızda aşırı şekere sebep olabilir. Bu yüzden kanınızda çok fazla şeker bulunması ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Şimdi gelin diyabete kısaca bir göz atalım.
Diyabet Nedir?
Yediğiniz yiyeceklerin çoğu şekere (glikoz olarak da adlandırılır) ayrılır ve kan dolaşımınıza salınır. Kan şekerimiz yükseldiği zaman, pankreasımız insülin salımı yapması için sinyaller verir. Kan şekerinin enerji olarak kullanılmak üzere vücudunuzun hücrelerine girmesine izin veren bir anahtar görevi görür. Şeker hastalığınız varsa, vücudunuz ya yeterince insülin yapmaz ya da ürettiği insülini gerektiği gibi kullanamaz. Vücudunuzda yeterli miktarda insülin olmadığında veya hücreleriniz insüline cevap vermeyi bıraktığında, kan dolaşımınızda çok fazla kan şekeri kalır. Bu da zaman içerisinde, görme kaybına, kalp hastalığına veya böbrek hastalığı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Diyabet hastalığının maalesef kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Fakat kilo vererek, hareketli bir yaşam tarzını seçerek, sağlıklı beslenmek gerçekten yardımcı olabilir. Gerektiğinde doktorunuzun verdiği tedavi yöntemini alarak diyabetin yaşamınız üzerindeki etkisini azaltabilirsiniz.
Diyabet Türleri Nelerdir?
Üç ana diyabet türü vardır:
Bunlar: Tip 1, tip 2 ve gestasyonel diyabet (hamileyken diyabet).
Tip 1 Diyabet
Tip 1 diyabetin, vücudunuzun insülin yapmasını engelleyen bir otoimmün reaksiyondan (vücut yanlışlıkla kendisine saldırır) neden olduğu düşünülmektedir. Diyabetli kişilerin yaklaşık %5-10'u tip 1'e sahiptir. Tip 1 diyabetin belirtileri genellikle hızlı bir şekilde yayılır. Genellikle çocuklarda, gençlerde ve genç erişkinlerde teşhis edilir. Tip 1 diyabetiniz varsa, hayatta kalmak için her gün insülin almanız gerekir. Şu anda tip 1 diyabetin kesin bir tedavisi yoktur.
2 Tip Diyabet
Tip 2 diyabette vücudunuz insülini iyi kullanmaz ve kan şekerini normal seviyelerde tutamaz. Diyabetli kişilerin yaklaşık %90-95'i tip 2'ye sahiptir. Uzun yıllar içinde gelişir ve genellikle yetişkinlerde teşhis edilir (ancak çocuklarda, gençlerde ve genç erişkinlerde giderek daha fazla). Tip 2 diyabette çok fazla belirti fark etmeyebilirsiniz, bu nedenle risk altında olduğunuzu düşünüyorsanız, mutlaka kan şekerinizi test ettirmeniz önemlidir. Tip 2 diyabet, kilo vererek, sağlıklı beslenerek ve spor yaparak sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri ile önlenebilir veya geciktirilebilir.
Gestasyonel Diyabet
Gestasyonel diyabet, hiç diyabeti olmayan hamile kadınlarda gelişir. Gestasyonel diyabetiniz varsa, bebeğiniz sağlık sorunları için daha yüksek risk altında olabilir. Gestasyonel diyabet genellikle bebeğiniz doğduktan sonra geçer, ancak daha sonraki yaşamda tip 2 diyabet riskinizi artırır. Bebeğinizin çocukken veya gençken obeziteye sahip olma ve daha sonraki yaşamlarında da tip 2 diyabet geliştirme olasılığı daha yüksektir.
Prediyabet
Amerika Birleşik Devletleri'nde 88 milyon yetişkin (her 3 kişiden 1'inden fazlası) prediyabet hastasıdır. Dahası, %84'ten fazlası buna sahip olduklarını bilmiyor. Prediyabet ile kan şekeri seviyeleri normalden daha yüksektir, ancak henüz tip 2 diyabet teşhisi konacak kadar yüksek değildir. Prediyabetiniz eğer yüksekse tip 2 diyabet, kalp hastalığı ve felç risklerini oluşturabilir. İyi haber şu ki, prediyabetiniz varsa, yaşam tarzınızı değiştirerek, sağlıklı bir beslenme programına geçerek, spor yaparak prediyabeti atlatmaya yardımcı olabilir.
Diyabet Belirtileri Nelerdir?
Diyabet belirtileri, kan şekerinizin ne kadar yükseldiğine bağlı olarak değişir. Bazı kişilerde, özellikle prediyabetli veya tip 2 diyabetlilerde bazen semptomlar görülmeyebilir. Tip 1 diyabette belirtileri daha hızlı şekilde ortaya çıktığından dolayı, tip 1 diyabeti olan kişiler daha şiddetli olma eğilimindedir.
Tip 1 Diyabet ve Tip 2 Diyabetin Belirti ve Semptomları
• Artan susuzluk
• Sık idrara çıkma
• Aşırı açlık
• Açıklanamayan kilo kaybı
• İdrarda ketonların görülmesi (vücut yeterli insülin olmadığında meydana gelen kas ve yağın parçalanmasının yan ürününe keton denir)
• Tükenmişlik
• Sinirlilik
• Bulanık görme
• Yavaş iyileşen yaralar
• Cilt enfeksiyonları, diş ve diş eti hastalıkları ve vajinal enfeksiyonlar gibi sık görülen enfeksiyonlar
• Tip 1 diyabet her yaşta görülebilir, fakat sıklıkla çocukluk veya ergenlik döneminde ortaya çıkar.
• Daha yaygın olan tip 2 diyabet, her yaşta gelişebilir, ancak 40 yaşından büyük kişilerde daha sık görülür.
Kaynak: 1
