Gıdadan kozmetiğe birçok alanda, içindekiler listesinde adını görebileceğiniz madde: Palm yağı. Bilinen adıyla Palm oil endüstriyel tarımın Güney Asya temsilcisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle dayanıklı ve ucuz olması nedeniyle dünya pazarında ciddi yer kaplayan palm yağı, karşımıza pazar payından çok doğal yaşam ve tür çeşitliliğine verdiği zararlar ile çıkmakta. Bu zarardan en çok etkilenen tür ise orangutanlar. Bu bile sadece içerisinde palm yağı bulunan ürünleri almamanız için bir sebep, ucuz olduğu için ithal edilen, yağmur ormanlarının yok olması tehdidini barındıran, beni en sevdiğim o meşhur çikolata kreması markasından soğutan doymuş yağ asidi yüksek, sağlıksız yağ.
Yılda toplam 50 milyon ton Palm yağı üretimi yapılmakta ve bu bitkisel yağ endüstrisinin yaklaşık yüzde 30’luk bir bölümüne karşılık gelmektedir. ABD, Kanada, Avustralya ve İngiltere gibi ülkelerdeki evlerde bulunan ürünlerin yaklaşık yüzde 40-50’sinin içeriğinde palm yağına rastlanabilir. Paketli yiyecekler, şekerleme, şampuan, kozmetik, temizlik malzemeleri, çamaşır deterjanları ve diş macunu gibi geniş bir yelpazede kullanılan palm yağının sektörü gün geçtikçe büyümekte. Ayrıca palm yağı üretilen coğrafyalarda genişleme girişimleri ekosistemler, biyolojik çeşitlilik pahasına gerçekleştirilmektedir.
Özellikle Endonezya’da memeli türlerinin büyük bölümü kontrolsüz büyümeden payını almış ve nesillerinin devamı tehlikeye girmiştir. Bu türlerin arasında; Sumatra kaplanı, Asya gergedanı, Sumatra gergedanı, Sun Bear, pigme fil, bulutlu pars ve uzun burunlu maymun gibi nadide türler mevcuttur. Bu türlerden biri var ki yaşananlardan en büyük payı almakla birlikte, bizleri derinden de etkilemektedir. Borneo ve Sumatra’nın sembolü haline de gelmiş olan orangutanlar… Orangutanların habitatının yaklaşık yüzde 90’ı son 20 yıl içerisinde sektörel büyüme amacıyla yok edilmiştir. Bu genişleme çalışmaları esnasında her yıl yaklaşık bin ila 5 bin arası, yani son 20 yılda yaklaşık 50 bin orangutan öldürülerek nesilleri ciddi tehlike altına sokulmaktadır. Orangutanlar; bulundukları ekosistemin sürdürülebilirliği acısından önemli rol oynayan bir türdür. Endonezya yağmur ormanları bitkilerinin çimlenmesi orangutanların bağırsaklarından geçen tohumların eseridir. Bitki çeşitliliği ve sürdürülebilirliği için olmazsa olmaz bir rolü mevcuttur. Yani orangutanlar ile yağmur ormanları bir bütündür ve birinin yok olması diğerini de derinden etkilemektedir.
Bunun nedenlerinin en başında orangutanların, palm yağı endüstrisi tarafından zararlı olarak görülmesi gelmekte. Ayrıca yavru orangutanların yasa dışı hayvan ticareti ile uğraşanlara satılıp deniz aşırı ülkelere gönderilmesi, orangutanların eğlence endüstrisi tarafından sömürülmesi ve hatta Endonezya genelevlerinde fahişe olarak kullanılıp, her gün tecavüze uğramaları da onların soyunu hızla tükenmekte. Hatta bu palm yağı yüzünden birçok orangutan yavrusu annesiz büyümekte ve annelerinden beslenemedikleri için erkenden ölüyorlar. Peki bu sektörel büyümenin yaratmış olduğu yıkım için biz ne yapabiliriz? Öncelikle satın almama gücünü kullanabilir ve bu sektörün sürdürülebilirlik hakkında daha gerçekçi çözümler üretmesine faydamız dokunabilir. Aynı zamanda diğer insanların bilinçlenmesine de yardımcı olabiliriz. Aşağıda palm yağını içeriğinde barındıran ürünlerdeki tanımlamaları mevcuttur. Üzerinde bu ifadelerden herhangi biri bulunan bir ürünün içeriğinde palm yağı mevcut ya da mevcut olma olasılığı var anlamını taşımaktadır. Güney Asya’dan evlerimize uzanan bu katliamın bir parçası olamamak adına her birimize ayrı ayrı sorumluluk düşmektedir. Doğa hepimizindir.. Doğanın içinde bulunan canlıları, bitkileri, ağaçları korumak biz insanların görevidir!
- Vegetable Oil
- Vegetable Fat
- Sodium Laureth Sulfate
- Sodium Lauryl Sulfate
- Sodium Dodecyl Sulphate (SDS or NaDS)
- Palm Kernel
- Palm Oil Kernel
- Palm Fruit Oil
- Palmate
- Palmitate
- Palmolein
- Glyceryl Stearate
- Stearic Acid
- Elaeis Guineensis
- Palmitic Acid
- Palm Stearine
- Palmitoyl oxostearamide
- Palmitoyl tetrapeptide-3
- Steareth -2
- Steareth -20
- Sodium Kernelate
- Sodium Palm Kernelate
- Sodium Lauryl Lactylate/Sulphate
- Sodium Lauryl Sulfoacetate
- Hyrated Palm Glycerides
- Sodium Isostearoyl Lactylaye
- Cetyl Palmitate
- Octyl Palmitate
- Cetyl Alcohol
- Palmityl Alchohol