Kuksa: Bir Bardağın Hikayesi

Bu bardak ile beni ilk tanıştıran abim oldu, kendisi öyle yararı olmayan hiçbir şeyi kullanmaz, konuşurken bana fotoğrafını yolladı. E ahşap ürünlere oldum olası bir de merakım var, o kadar çok övdü ki nedir diye baktığımda bu bardağın bir hikayesi var dedim, çünkü doğanın insanla birleştiği bir bardak o. Aslında kuksa bardağına çok yabancı olacağınıza sanmıyorum. Uzun yıllardır Anadolu'da Çamçak ismiyle bilinen bardaklar bulunurdu, hatta çoğu kişi çamçağı kendileri yaparlardı, çamçağın içinde bakır tas bulunur hem bakır tasını muhafaza eder hem de ağaçtan yapılmış bu bardağı ayrı olarak da kullanırmış, tek farkı ise bu bakır tas günümüzdeki kuksa bardağın içinde muhafaza edilirken üstünde yine ağaçtan yapılmış bir kapak bulunurmuş... Şimdi gelelim asıl konumuza kuksa bardağına... Kuksa benim en çok hayranlık duyduğum ülkelerden İskandinav'da oldukça meşhur, kuzey İskandinav "Sami" halkının nesilden nesile aktardığı, doğa ile insanı birleştiren, ağaçtan geleneksel şekilde oyulabilen bardak diyebilirim kısacası. İsmi İskandinav kökenli ''Guksi'' sözcüğünden gelmesinin yanında ahşap bardaklar birçok farklı kültürde farklı isimlerle anılmıştır, bizde de "çamçak" ismiyle bilinir diyebilirim. Hatta İskandinav ülkesinde insanlar sevdiklerine en çok bu bardaktan hediye eder, inanışa göre kuksa sahibine bağlanan ve terk etmeyen bir bardak olarak biliniyor.  Yukarıda gördüğünüz benim kuksam oluyor, bana hediye geldiğinden beri kesinlikle normal bir bardakta çay ya da kahve içemiyorum, henüz doğada kullanmadım ama şuna emin oldum sahibiyle bir bağ kurduğu kesin... Siz de bir kuksa sahibi olduğunuzda benim ne demek istediğimi anlarsanız, kahvenin tadı bambaşka oluyor .. Türkiye'de de doğa sporu yapanlar özellikle sıcak soğuk geçirmemesi ve temizliğinin kolay olması açısından çok sık kullanılmaya başlandı. Yine kuksa bardağı İskandinav ülkesinde Şamanlardan kalma bir ritüelle vaftiz edilirmiş ve sonrasında sahibini hiç terk etmezmiş. Sahibinin dudaklarını sıcaktan ve soğuktan korurmuş... Vaftiz töreni kuksa bardağın içine kanyak  konulmasıyla başlıyor ve  sonrasında kuksa sahibi bir köşeye oturup saatlerce geçmişini düşünüyor ve sahibi kuksa bardağına ismini verip kanyağını içiyor... Bu şekilde kuksa ve sahibi arasında özel bir bağ oluşuyor yukarıda da deneyimlediğim üzerine söylemiştim bunu size, elbette kuksa sahibini vahşi doğaya karşı bu şekilde koruyormuş... İskandinav ülkelerinde genellikle kuksa bardağında alkol içerlermiş, tabii elbette her türlü içeceklerle içebilirsiniz... Sebebini hemen aşağıda kuksa bardağı faydalarında göreceksiniz...   Yine geleneklere göre Kuksa bardağını satın alınmak doğru değil ya kendiniz yapacaksınız ya da hediye gelecek, bu da kuksa bardağının ne kadar değerli ve anlamlı olduğunu gösteriyor. Bu arada sahibi olduğunuz kuksa bardağının kulp kısmında bir kayış göreceksiniz, "Bu kayış ne işe yarıyor?" derseniz eğer; binlerce yıllık bir gelenek ve İskandinav halkı doğa ile iç içe olduklarından yine sahibi ile bir bağ oluşturduğundan dolayı yanlarından hiç eksik etmezlermiş ve kemerlerine takarak sürekli yanında bulundururlarmış. İşte sahibi olacağınız kuksa bardağının bir ruhu olduğunu inanılıp kayışı da o dönemdeki gelenekleri ve anlamını bozmayıp size gelmiş oluyor. Eğer şimdi bir kuksa bardağı satın almak istiyorsanız sayfanın sonunda Türkiye'ye ilk kuksa bardağını getiren ve yaşamlarını doğa içerisinde sadece kuksa bardağı değil hayalinizdeki hangi ahşap ürünleri varsa onları gerçeği dönüştüren müthiş insanları size tavsiye edeceğim.. Gelelim şimdi hangi ağaçtan yapıldığına; Kuksa; aslında birçok ağaçtan yapılabiliyor fakat en iyi seçim kesinlikle Huş ağacından yapılmış olanıdır. Huş ağacının üzerinde “tümör” dediğimiz özel bir bölüm vardır. İşte bu ağaç tümörü; ağacın yapısının dışında bir tümör gibi gelişen ayrı bir parçadır, bu parça sayesinde de kuksa hem çok daha sağlam, hem de üzerindeki şekiller sebebi ile daha estetik oluyor. Anladığınız üzere kuksa bardağının en iyisi huş ağacından yapılmış olmasıdır. Lakin ülkemizde genellikle Şimşir ağacından yapılıyor, yine huş ağacından yapılmış olanı gibi sağlam ve estetik duruyor. Elbette değişik ağaçlardan yapılmış olanı var ama uzun yıllar dayanıklı olmuyor, zamanla çatlamalar oluşuyor ve kullanılamaz hale geliyor. Burada dikkat etmeniz gereken elbette kuksanın hangi ağaçtan  yapılmış olması ama dikkat etmeniz gereken diğer bir konu da, kuksa bardağının tasarımı bitirdikten sonra kaplama işlemlerinin de doğru yapılması gerekiyor. Tuzlu suda kaynatmak, zeytinyağında bekletmek, balmumu kaplamak gibi işlemleri vardır... Bu arada kuksa bardağının sahibi olmak istiyorsanız elbette onu tamamen el yapımı olmasına dikkat edin... Çünkü makine üretimi kuksa bardağının ruhuna tamamen aykırı. Peki, doğal ve doğru kuksa bardağını nasıl alacağım alacağım? diyorsanız eğer, hemen sizler için kuksa bardağı ülkemizde yeni yaygınlaşmaya başlamışken 2014 yılından beri bu kuksa bardağı ve hayalinizdeki ahşap ürünleri gönül rahatlığı ile satın alabileceğiniz veya sevdiklerinize hediye edeceğiniz siteyi hemen aşağıya bırakıyorum... https://www.kuksam.com/default.asp

Kuksa Bardağı Faydaları Nelerdir?

Son zamanlarda özellikle kapçıların tercih ettiği kuksa bardağının faydalarını okuduğunuzda bir an önce ona sahip olmak isteyeceğinizi biliyorum. Yukarıda da söylemiştim en makul olanı hediye edilenidir diye, hazır da yılbaşı geliyorken, ya da özel günlerde sevdiklerinize bir kuksa bardağı hediye etmek istersiniz diye düşünüyorum 😊.  

• Sert olması onu doğa şartlarında zarar görmeyecek ve kullanımı kolay bir ürün haline getirir.
• Kuksa bardakları genellikle 5 cm kalınlığı olur bu kalınlığı  sayesinde sıcak bir içecek içerken elinizin yanmasına engel olur, aynı şey soğuk içecekler için de geçerlidir.
• Yani sıcak içeceklerin uzun süre sıcak tutmasını sağlıyor, soğuk içeceklerin de uzun süre soğuk tutmasını sağlıyor.

• Çay, kahve, çorba gibi sıcak içeceklerden soğuk içeceklere kadar her şey için kullanabilirsiniz.
• Elbette antibaktireyel özellikler kazandırıldığı için normal cam bardaklardan sağlığımıza daha faydalıdırlar.
• Her türlü hava şartlarında çıplak elle tutulabiliyor.
• Ağırlık merkezi ayarı ile birlikte geniş ve altının düz olması sebebi ile; diğer bardaklar gibi devrilme riski yoktur.

• Doğanın içerisinden gelen ağaçlardan yapılan her bir kuksa ağacın eşsiz desenleri ile parmak izi gibi eşsizdir.
• Tabii sürdürülebilir tamamen el yapımı olduğundan doğada kolaylıkla çözünebiliyor.
• Geniş tutma kısmı sayesinde kullanım sırasında tutması oldukça kolay.
• Ağaç yapısı sebebi ile içeceklerinize çok daha güzel bir aroma katar.
• Temizlenmesi ise son derece kolaydır. Kuksa bardağınızı asla deterjan ile yıkmayınız, bulaşık makinesine atmayınız sadece duru ile yıkamanız yeterli olacaktır.

• Çok uzun süre kullanıldıktan sonra, daha doğrusu kuru bir yapıya dönüştüğünü anladığınızda bakım yapma zamanı gelmiş bunu da  ince zımpara ile içi zımparalanıp bitkisel yağlar ile  yağlayabilirsiniz.
• İçeceklerinizin sıcaklıklarını doğru şekilde korunmasına yardımcı olur
• Doğru malzemeden yapılmış ve doğru şekilde kaplanmış bir kupsa bardağının ömrü ise 300 yıldır.