Şimdi beyninizin mantıksal test etmeye ne dersiniz? Stephen Hawking'e bile meydan okuyan bir dizi paradoksla bakış açınızı genişletmek mümkün olduğunu söylesem aslında abartmış olmam, çünkü hayatın kendisi zaten bir paradokstur. İyi bir iş elde etmek, en temel ihtiyaçlarınızı karşılamak ve sevdiğiniz insanların sağlıklı ve iyi olmasını sağlamak için çabalıyorsunuz. Ancak, bu süreç genellikle kendi sağlığınız için maliyetlidir ve başardıklarınızın tadını çıkarmak için neredeyse hiç zamanınız olmaz. Aslında varlığınız, bir büyüteç altında bakacak olursanız, sonsuz bir çelişkidir.

Paradokslar da tam da bu amaca hizmet eder. Fikirleri, kurguları ya da kendi içinde belirli fikirleri barındıran gerçekleri, karşıtlarıyla birlikte düşündürürler. Örneğin, yaşamak için çalışıyorsunuz ama hayattan zevk almaya zar zor zamanınız oluyor. Gecenin karanlığına baktığınızda da benzer bir şey olur. Evrenin sonsuzluğunda patlayan bu kadar çok hidrojen yıldızı varken nasıl bu kadar çok karanlık olabilir? Yıldızlar çevremizi aydınlatmaya yetmiyor mu? Ne olursa olsun, paradokslar özgün ve ilham vericidir ve derin düşünmeye davet eder. Ancak, bunlara her zaman net veya kesin cevaplar yoktur. Sokrates'in bir zamanlar dediği gibi, "Bildiğim tek bir şey var, o da hiçbir şey bilmediğimdir." İnsanlar olarak, gökyüzüne veya kendimize baktığımızda bize saldıran şüpheler için asla nesnel bir açıklamamız olmayacağını kabul etmek ve varsaymak, bir bilgelik egzersizidir. Öyleyse, bu türden bir dizi teorik önermeyle yaratıcılığımızı ve analitik kapasitemizi biraz keskinleştirelim.

Zaman zaman hızlı düşünürüz, kötü düşünürüz ve dürtüsellik ve duygularımızın yönlendirdiği yanlış sonuçlara varırız. Bu nedenle, daha titiz ve analitik olmayı öğrenmeli ve daha yavaş ve daha esnek düşünmeyi geliştirmeliyiz. Paradokslar zihnimizi genişletebilir ve aynı zamanda gerçekliği daha geniş ve daha eleştirel bir şekilde analiz etmemizi sağlayabilir. Bence her şeye rağmen denemeye değer diyor ve başlıyorum.

1. Mutluluk Paradoksu

Hedonizm, yalnızca zevk aradığımızda mutluluğu bulduğumuzu iddia eden bir düşünce okuluydu. Daha sonra, Jeremy Bentham'ın faydacı felsefesi, ahlaki açıdan iyi davranışların sonunda gerçek mutluluğu üreten davranışlar olduğunu savundu. Daha sonra Viktor Frankl, mutluluğun aranmadığını ve ahlaki açıdan olumlu herhangi bir davranışın parçası olmadığını öne sürdü. Aslında, logoterapinin babası, mutlu olmanın en iyi yolunun, mutlu olmaya çalışmayı unutup, mutluluğun kendi başına olmasına (görünmesine) izin vermek olduğunu iddia etti.

2. Kara Delik Paradoksu

Bu, Stephen Hawking'in en sevdiği paradokstu, bu yüzden onu dışarıda bırakamazdık. Bir kara deliği ve onun hakkında söylenenleri düşünün. Kenarlarına yaklaşan her şey kaybolur. Bir parçacığın varlığını sona erdirmek için yalnızca bire doğru hareket etmesi gerekir. Einstein'ın genel görelilik kuramını düşünün. Bir kara deliğin çekim gücünün o kadar güçlü olduğunu ve ondan hiçbir şeyin kaçamayacağını iddia etti. Bununla birlikte, kuantum fiziği, bilginin asla yok olmadığı ve parçacıkların dönüşebileceği, ancak asla tamamen yok olmayacağı varsayımı üzerine kuruludur. Peki bu bilmece nasıl çözülebilir?

3. Sosyal Kelebekler: Arkadaşlığın İlginç Paradoksu

Yapılan bir araştırma, sözde arkadaşlık paradoksunu analiz etti. Mutlaka başınıza gelmemiş olabilir, ancak matematiksel ve istatistiksel modellere göre her zaman geçerli olan bir ilke vardır. Şu: arkadaşlarının senden daha çok arkadaşı var ve senden daha çok eğleniyorlar. Bu ilke, 1991 yılında sosyolog Scott Feld tarafından keşfedildi. Paradoksun, çoğu insanın çok az arkadaşı olması ve daha küçük bir grup insanın daha geniş bir sosyal ağa sahip olması olduğunu belirtti. Muhtemelen, gerçek bir sosyal kelebek olan, birçok bağlantıya sahip ve partileri seven en az bir arkadaşınız olabilir.

4. Çılgın Havacı Paradoksu

Bu şüphesiz listemizdeki en orijinal paradokstur. Joseph Heller'in Madde-22 adlı romanında geçiyor. Ordudan çıkmak isteyen genç bir 2. Dünya Savaşı havacısının hikayesini anlatıyor. Bunu yapmak için, sanrılı bir şekilde davranmayı planlıyor, böylece psikiyatrik değerlendirme onun deli olduğu ve bu nedenle askerlik yapmaya uygun olmadığı sonucuna varıyor. Ancak doktor, yalnızca çılgın havacıların savaş pilotu olmak için eğitildiğini açıklıyor. Genç adam sıkışıp kalmıştır ve ne yapacağını bilemez. Bu paradoks bize bir şekilde gençlerin iş ararken başına gelenleri hatırlatıyor. Gerçekte çok az kişinin bunu başarma şansı varken, deneyim sahibi olmaları gerekiyor.

5. Hoşgörü Paradoksu

Hoşgörü kavramı etrafında dönen paradokslara değinmeden bu paradokslar listemizi sonlandıramayız. Hoşgörüyü savunan her toplum demokratik kabul edilir. Ancak, bu pratik kurala göre, her an hoşgörüsüzlüğe karşı da hoşgörülü olabilir. Dahası, hoşgörüsüzlüğe müsamaha gösterildiği anda, o toplum savunduğu şeyin tam tersi oluyor: hoşgörüsüz. Bu paradoksu dikkatle incelersek, bir kelime oyunu olmaktan çok, büyük bir gerçeği barındırır. Paradoksların tuhaf bir tür kullanışlılığa sahip olduğu açıktır.