Havalar soğumaya başlayınca yüzümü güldüren şeylerden birisi de kış meyveleridir, portakal, mandalina, elma, muz... vazgeçemediğim dörtlülerdir, içlerinden birisi var ki soyduğumda kokusu beni mest eder, hatta havalar soğudu mu burnuma taa uzaklardan o mandalina kokusu gelir. Mandalinanın kokusunu sevmeyen yoktur diye düşünüyorum. Özellikle bahçeciliğe ilginiz varsa balkonlarınızda rengarenk bitkiler, sebzeler, meyveler yetiştirmeyi seviyorsanız, o saksıların arasına bir yer daha açın diyorum. Çünkü bugün mevsimin en gözde meyvelerinden mandalina yetiştirmeyi sizlere anlatacağım. Faydalarını sıralamama gerek olduğunu düşünmüyorum çünkü hepimiz onun c vitamini ve enerji kaynağı olduğunu biliyoruz ?. Lafı fazla uzatmadan hemen saksıda mandalina yetiştirmenin tüm detaylarını anlatmaya geçiyorum.
Saksıda Mandalina Yetiştirme
Hazır mevsimindeyken sizde şöyle sulu sulu vitamin deposu mandalinaları evde kendim dalından koparıp afiyetle yiyeyim diyorsanız sizi hemen buraya alayım; İlk olarak mandalinayı nasıl yetiştirmek istediğinize karar vermelisiniz. En pratik yöntem olarak onu doğrudan saksılarda satılan fide haliyle alabilirsiniz. Eğer mandalinayı çekirdekten yetiştirmek isterseniz bunun çok daha meşakkatli ve uzun bir süreç olacağını bilerek yola çıkmalısınız. Çekirdek ya da fide seçimini yaptıktan sonra ise aşağıdaki adımlara dikkat etmelisiniz:
Çimlendirme
- Eğer mandalinayı çekirdekten yetiştirmeye karar verirseniz uygulamanız gereken ilk adım tabii ki çimlendirme olacak. (Ancak mandalinayı fide olarak alıp yetiştirecekseniz bu adımı doğrudan atlayabilirsiniz.)
- Çimlendirme için temin ettiğiniz çekirdekli mandalinaların çekirdeklerini güzelce ayıklayın ve bir kenara ayırın.
- Bir kağıt havluyu güzelce nemlendirip mandalina çekirdeklerini bu kağıt havlunun içine koyun ve nemli kağıt havluyu katlayarak bir buzdolabı poşetinin içine yerleştirin.
- Bu şekilde en az 2-3 gün bekletin.
- Ardından minik plastik bardaklara ya da özel çimlendirme saksılarına bir miktar toprak koyun ve kağıt havludan çıkardığınız çekirdekleri bu minik çimlendirme saksılarına yerleştirerek 20-30 gün boyunca çimlenmesini bekleyin.
- Bu esnada toprağının çok kurumadığından emin olmalı, her zaman nemli olmasına özen göstermelisiniz.
Saksı ve Toprak Seçimi
- Fide ya da çimlendirdiğiniz mandalina bitkinizi saksıya geçirmek için ihtiyacınız olan iki önemli malzeme var: Toprak ve saksı.
- Mandalinayı saksıda yetiştirmek için seçmeniz gereken saksı mutlaka altında fazla suyun akacağı delikler bulunan, drenajlı bir saksı olmalı.
- Toprağa gelince, mandalina yetiştirmek için piyasada doğrudan "turunçgil toprağı" olarak satılan toprakları tercih edebilirsiniz.
- Bu topraklar organik maddeler bakımından zengin olduğu için mandalinanın saksı içinde çok daha sağlıklı ve verimli bir şekilde büyüyüp gelişmesine olanak sağlar, aklınızda bulunsun.
Sulaması
- Ekim işleminin ardından mandalina bakımını da ihmal etmemek, özellikle sulama zamanlarını atlamamak önemli.
- Sulama sıklığını toprağın nemlilik oranına göre ayarlayabilirsiniz.
- Toprağı hep nemli kalacak (çok kurumayacak) şekilde sulama yapmalı, aşırı sulamadan ise mutlaka kaçınmalısınız.
- Eğer fazla sulama yaparsanız ve toprağı çamurlaşırsa köklerinde çürümeler meydana gelebilir, aman dikkat.
- Eğer saksının altındaki tablada su birikirse bu suyu çok bekletmeden dökmeniz gerektiğini de unutmamalısınız.
- Çok yıllık bir bitki olduğundan mandalinayı sularken mevsime göre hareket etmeniz gerektiğini de unutmamalısınız.
- Yaz aylarında daha sık, kış aylarında ise daha seyrek sulama yapabilirsiniz.
- Sulama yaparken her mevsim aynı miktarda su kullanır, hatta hep günün aynı saatinde sularsanız bitkiniz bir alışkanlık kazanacağından daha çok verim alabilirsiniz, aklınızda bulunsun.
Gün Işığı Ve Ortam
- Sulama kadar önemli bir başka konu da mandalina saksınızı konumlandıracağınız alan.
- Gün ışığı almayı seven bir bitki olduğundan mandalinayı evinizde mümkün olan en aydınlık alana yerleştirebilirsiniz.
- Ortam sıcaklığının ise kış aylarında dahi 12 santigrat derecenin altına inmediğinden emin olmalısınız.
- Aynı şekilde mandalina saksılarınızı şiddetli hava akımı ya da rüzgara maruz kalacağı alanlarda da konumlandırmamalısınız.
Mandalina Bakımı Nasıl Yapılır?
- Mandalina bitkinizi sularken suyun her zaman oda sıcaklığında olduğundan emin olmalı, özellikle kış aylarında musluktan doldurduğunuz soğuk suyla sulama yapmamalısınız.
- Mandalina bitkiniz büyümeye başladıktan sonra saksı değişimi yaparak onu destekleyebilirsiniz. Ancak sık saksı değişimi önerilmediğinden 1,5-2 yılda 1 kez saksı değiştirmeniz yeterli olacaktır.
- Saksı değiştirirken seçeceğiniz bir sonraki saksı, bir önceki saksıdan 2 numara büyük bir saksı olursa mandalina bitkiniz uzun süre sağlıkla gelişme imkanı bulur, bunu da unutmamalı, saksılarınızı buna göre seçmelisiniz.
- Bunlara ek olarak saksı değişimi zamanını iyi belirlemeniz gerektiğini de unutmamalı, mümkünse ilkbahar aylarında havalar ısınmaya başlayınca saksısını değiştirmelisiniz.
- Mandalina bitkinizden daha çok verim alabilmek için toprağına mineral ve vitamin takviyesi yapabileceğinizi unutmamalı, dilerseniz bu konuda ziraat mühendislerinden, çiçekçilerden ya da yapı marketlerin bitki reyonlarında çalışanlardan destek ve bilgi almalısınız.
- Bitkinizin üzerinde çürüyen ya da sararan yapraklar varsa bunları en kısa sürede bitkiden uzaklaştırmanız gerektiğini unutmamalı, minik bir bitki makasıyla dikkatlice zarar görmüş yaprakları budamalısınız.