Balmumu Nedir?

Balmumu, işçi arıların bal peteklerini yapabilmek ve onların bir arada tutulabilmesini sağlamak amacıyla yaptıkları mumsu, bazen beyaz bazen de sarı tonlarında renkli bir hammaddedir. Öncesinde daha sıvı olan fakat havayla temas sonucunda iyice katılaşan balmumu, arıların karın halkalarındaki balmumu bezlerinde bulunur. Gerektiğinde, yani balmumu yapma döneminde, mum salgılama bezleri kalınlaşır ve buradan salgılanır. Arıların bir kilo balmumu oluşturmak için 150.000 mil uçtukları bilinmektedir.

Balmumunun 300’den fazla kimyasal bileşeni olmakla birlikte, genel olarak:

“Molekül ağırlığı yüksek, doymuş veya doymamış bazı asitler, alkol ve ester karışımıdır. Bunlar alkali esterler (%72), serbest yağ asitleri (%14), hidrokarbonlar (%11), serbest alkoller (%1) ve bilinmeyen maddelerdir (%2).

Yoğunluğu bire yakındır (0,966).

Erime noktası 62-64 °C derecedir.”

Balmumu kompleks bir karışımdır ve içerisindeki bileşenlerden dolayı, insan kullanımı için de uygun bulunmuştur. Bunun dışında sanayide hazırlanan maddeye de balmumu denilmektedir.

Balmumunun Sağladığı Faydalar

- Yapılan araştırmalar sayesinde, balmumunun antibakteriyel özelliğe sahip olduğu bulunmuştur. Balmumu karışımında bakteri ve benzeri mikroorganizma gelişimi neredeyse görülmemektedir. Bu, bazı ilaçlarda kaplama maddesi olarak kullanımına ve bazı gıda maddelerinde kaplama malzemesi olarak kullanımına olanak sağlamaktadır.

- Bazı araştırmalarla, karaciğeri koruduğu saptanmıştır.

- Ağrı ve iltihaplanma karşıtıdır.

- Vücuttaki çatlakları azaltıcı etkisi bulunmaktadır.

- Mantar enfeksiyonlarında alternatiftir.

- Balmumundan yapılan mumlar, ortama yaydıkları koku sayesinde stres azaltıcı ve gevşetici etki göstermektedir.

- Kozmetik sektöründe, özellikle cilt ürünlerinde kullanımı yaygındır. Çünkü su moleküllerini ciltte tutup cildin uzun süre nemli kalmasına yardımcı olmaktadır.

- Egzama, dermatit gibi cilt rahatsızlıklarında da fayda sağladığı görülmüştür çünkü içerisinde bol miktarda A vitamini bulunmaktadır. Bu da cilt hastalıklarında artı değer sağlamaktadır.

- Kuru ciltlerde ve kuru dudaklarda da olumlu sonuçlar veren balmumu antialerjiktir. Kaşıntılı ve hassas ciltlerde kullanımının uygun olduğu bildirilmiştir.

- Kendine has güzel kokusu sayesinde parfüm ve sabun yapımında da kullanılmaktadır.

Balmumunun Kullanım Alanları

- Aydınlatma aracı olarak, elektriğin icat edilmediği dönemlerden bu yana mum yapımında

- Kozmetik ürünlerin üretiminde, özellikle cilt bakım ürünlerinde

- Diş yapımı teknolojisinde, kalıp oluşturmada ve benzeri diş tedavi uygulamalarında

- Arıcılıkta suni petek yapımında

- Boya sanayisinde

- Bazı ilaçların üretiminde, kaplanmasında ve ilaç sanayi kremlerinin yapımında

- Heykel yapımında

- Sabun yapımında

- Gıda kaplamalarında, gıda ürünlerinin bozulmasını önlemek amacıyla

- Sakız üretiminde

- Tekstil sanayinde

- Mobilya sektöründe

- Kağıt yapımında

- Hayvan beslemede, gıda maddelerinin besin değerini artırmak amacıyla kullanılmaktadır.

Balmumunun ekonomik değeri de oldukça yüksektir. Bu nedenle toplumdaki bilinçsizlik ve bazı yanlış uygulamalar ile bu mucize ürün heba edilmemelidir. Üreticiden tüketiciye kadar zincir halinde telef edilmesi önlenmelidir.

Hakiki Balmumunu Nasıl Ayırt Ederiz

- Gerçek balmumu, ateşte tamamen yanma özelliğindedir. Ve yanma esnasında ortama kendine has, hoş bir koku yaymaktadır.

- Bir kaba biraz mum konularak içine 20 g eter damlatılırsa ve 15oC kadar ısıtılırsa saf balmumu yine eriyecektir.

- Ergime sıcaklığı 62-65 oC olup yoğunluğu ise 0.95'dir. Bu sebeple eritildiğinde su üzerinde toplanır.

- Petekli bal tüketiminde, sakız gibi ağızda çiğnenen mumsu madde eğer dişe yapışmıyorsa gerçek balmumudur diyebiliriz. Dişe çok fazla yapışıyor ise katkı maddeleri kullanılmıştır diyebiliriz.

- Çiğnendiği zaman kötü tat ve aroma bırakmaz.

- Gerçek balmumuna ucu sivri bir maddeyle çizik atıldığında küçük parçalanmalar yaşanmaz. Eğer parafin eklenmiş ise kopmalar ve dağılmalar yaşanmaktadır.

Ülkemizde genellikle petekli balda hile olmayacağına dair yanlış bir kanı bulunmaktadır. Bu maalesef doğru değildir. Balmumunun hakikisini ayırt etmenin ilk yolunun, güvenilirliğini ve kalitesini kanıtlamış üreticilerden temin etmek olduğu unutulmamalıdır.

Ayrıca saf balmumu üretimi, arıların tüm süreçlerinin organik olarak yürütebilmesini sağlamaktan geçmektedir. İşin büyük bir kısmı devletlerin tarım politikalarına ve üreticilere düşse de toplumca; doğaya ve canlılara karşı eğitimli ve bilinçli olunmalıdır. Gelecek nesilleri garanti altına almanın en önemli yolu doğayla ve canlılarla barış içinde olmaktan geçmektedir.