Ispanağın yetiştirilmesi doğal olarak tek yıllıktır ve soğuk mevsimi sever, hatta soğuk havalarda dona karşı dayanıklıdır, hatta bu tür havalar ıspanağın işine yarar, çünkü daha sağlıklı filizlenir. Kış mevsimi boyunca ülkemizin her yerinde tüketilen bir enfes sağlıklı bir sebzedir ıspanak. Taptaze yapraklarıyla ıspanak hep elinizin altında olsun, canınız ıspanaklı börekler, salatalar ya da sağlıklı yemekler hazırlamak istediğinde evinizde, kendi emeğinizle yetiştirdiğiniz ıspanakları afiyetle değerlendirebilin diyor ve adım adım saksıda evinizde ıspanak yetiştirmeyi anlatıyorum.
Ispanak Nasıl Yetiştirilir?
Saksı Seçimi Ve Tohum Temininin Yapılması
- Yaklaşık 20 santimetre derinliğinde ve 35 santimetre genişliğinde bir saksı ve verimli ıspanak tohumları temin ederek işe başlayın.
- Tohumları mutlaka güvenilir kişi ya da kurumlardan temin edin ki, sağlıklı bir şekilde ıspanak yetiştirebilin.
- Aynı şekilde saksı alırken de drenajı sağlamak adına saksının alt kısmında fazla suyun akmasını sağlayacak delikler bulunduğundan emin olun.
Toprak Seçiminin Yapılması
- Ispanak, en başında da söylediğim gibi çok seçici bir bitki değil.
- Bu sebeple diğer tüm koşulları sağladığınızda hemen her türlü toprakta ıspanak yetiştirebilirsiniz.
- Ancak daha verimli bir şekilde yetiştirmek isterseniz organik maddeler bakımından (torf bakımından) zengin toprakları tercih etmeniz doğru olacaktır, aklınızda bulunsun.
- Eğer toprak seçimi konusunda daha titiz davranmak istiyorsanız pH değeri 6,5-6,8 arası olan kumlu-killi toprakları seçebilirsiniz.
- Bu konuda yeterli bilgiye sahip olmadığınızdan endişeleniyorsanız toprağı temin edeceğiniz çiçekçilerden, yapı marketlerin bitki reyonlarında çalışan görevlilerden destek alabilirsiniz.
- Ya da kendiniz PH değerini manuel olarak ayarlamak için toprağa kireçtaşı ekleyin.
- Ayrıca topraktaki PH seviyesini ayarlamak için ince kırılmış yumurta kabukları ve odun külleri ekleyebilirsiniz.
Ispanağın Ekimi
- Saksı, tohum ve toprağı temin ettiğimize göre sıra geldi en önemli aşamaya, yani ıspanak ekimine!
- Öncelikle saksının içini bir miktar toprak ile güzelce doldurun.
- Doldururken toprağın üzerine çok bastırmayın, gevşek bırakın ki toprak hava alabilsin.
- Ardından ıspanak tohumlarını toprağın üzerine koyun.
- Üzerine ise yeniden 1,5-2 santimetre kalınlığı geçmeyecek kadar toprak ilave edin.
- Ekim işlemini tamamladıktan sonra can suyunu vermeyi de unutmayın. İşte bu kadar!
- Eğer tohumları çimlendirme işini hızlandırmak isterseniz ekimden önce tohumları nemli bir bezin içinde kapalı bir şekilde bekleterek daha kısa sürede çimlenmelerini de sağlayabilir, ardından toprağa ekimini gerçekleştirebilirsiniz, aklınızda bulunsun.
Sulama İşlemi
- Ispanak, özellikle büyüme döneminde nemli topraklarda çok daha verimli olur.
- Dolayısıyla sulamasını da aksatmadan yapmalı, toprağının kurumasına izin vermemelisiniz.
- Toprağın nemli olup olmadığını anlamak için bir parmağınızı toprağa batırıp çıkarın, eğer parmağınız nemli çıkıyorsa tamam demektir.
- Eğer çok kuru çıkıyorsa hemen sulama yapmalısınız anlamına gelir.
- Eğer parmağınızın etrafını çamur gibi çok sıvı bir toprak tabakası kapladıysa bu da toprağın o an aşırı sulanmış olduğu anlamına gelir.
- Eğer böyle bir durumla karşılaşırsanız mutlaka saksıda drenajı sağlamalı, saksının altındaki tablada biriken fazla suyu hemen dökmelisiniz.
- Aksi halde bitki köklerinde çürümeler meydana gelebilir, aman diyelim.
- Buna ek olarak ıspanak bitkisi için sulama yaparken "az ama sık" alışkanlığını benimseyebilirsiniz.
- Her seferinde az miktarda suyu toprağa aktarıp toprağın nemlenmesini sağlamanız, toprağın kurumasına izin vermeden, yani sık aralıklarla sulamayı tekrarlamanız iyi olacaktır.
- Son olarak hemen her bitkide olduğu gibi sulama yaparken hep aynı miktarda su kullanmaya dikkat eder, sulama vakitlerini de her zaman günün aynı saatleri yaparsanız daha çok verim alabilirsiniz, söylemeden geçmek istemedim.
Sıcaklık Ayarının Yapılması
- Serin havaları seven bir bitki olduğundan ıspanağı çok şiddetli rüzgara maruz kalmayacağı ama çok da sıcak olmayan ortamlarda konumlandırmalısınız.
- Bu sebeple ekimi için de genel olarak ilkbahar ve sonbahar aylarının tercih edildiğini unutmamalısınız. Ortam sıcaklığı 10-21 santigrat derece arasında olan yerlerde ıspanağı kolayca yetiştirmeye başlayabilirsiniz.
- Güneş alan ama yapraklarının doğrudan güneşin zararlı ışınlarına maruz kalmayacağı ortamlar ıspanak için doğru olacaktır.
- Ancak güneş alan bir balkonunuz/bahçeniz yoksa endişelenmeyin, hafif gölgeli ortamlarda da ıspanak yetiştirmek mümkün.
Hasadının Yapılması
- Ispanaklarınızı güzelce yetiştirdiniz ve yapraklarının yavaş yavaş olgunlaşmaya başladığını görüyorsunuz.
- Bu durumda ilk hasat zamanı gelmiş demektir.
- Ispanak bitkinizin tüketeceğiniz kısmını bitkiden ayırırken bir bıçak ya da makasla dikkatlice yaprakları kesin.
- Hangi yaprakları seçeceğinize karar veremiyorsanız kalınlaşmaya başlamış olan yapraklardan başlayabilirsiniz.
- Böylece hem onlar aşırı olgunlaşmadan taze taze yemiş olursunuz hem de alttaki ince yapraklara büyümeleri için biraz daha zaman vermiş olursunuz.
- Eğer bitkinizden dikkatlice yaprakları ayırırken uçları sararmaya başlamış yapraklar görürseniz onları da tüm bitkiye zarar vermemesi adına bitkiden ayırmalısınız, aklınızda bulunsun.