Çok açık bir şekilde anlatmam gerekirse Kolonoskopi; kolonoskop adı verilen üzerinde küçük bir kamera olan 150 santimetre uzunluğunda ve 1 santimetre çapında esnek bir tüp ile ile kalın bağırsağın tüm bölümlerinin görüntülenerek incelenmesidir. Bazı kolon hastalıklarında ise tedavi imkanı sağlayan bir görüntüleme tetkikidir. Görüntüler monitöre aktarılır ve fotoğraflanır, böylece daha sonra da bağırsak dokusundan tutun da en ince ayrıntıya kadar inceleme imkanı olur. Endoskopide de olduğu gibi, gerekli görüldüğü takdirde, biyopsi, doku örneği de alınabilir. Dolayısıyla kolonoskopi öncesi beslenme oldukça önemlidir. Kolonoskopi testi yapılmadan önce kolonun boş ve temiz olması gereklidir. Bu nedenle kolonoskopi öncesi beslenme kuralları kişiye detaylı bir şekilde aktarılır. Bu aşamada, eğer düzenli olarak kullandığınız ilaçlar varsa, bunları doktora mutlaka bildirmeniz gerektiğini hatırlatmak isterim.
Kolonoskopinin iyi yapılması için bağırsakların iyice temizlenmiş olması gerekir, ayrıca. 2 günlük bir diyet yapmalı ve ilaç almalısınız, bol bol su içmeli ve yürüyüş yapmalısınız. tetkik günü hiçbir şey yememelisiniz. Fakat başarılı bir kolonoskopi işlemi için en iyisi 5 gün önce, kolay tüketilen yiyecekler ve içecekler tüketmeye başlanmalıdır. Normal şartlar altında lifli gıdalar bağırsak sağlığı açısından çok faydalı besinlerdir. Ancak kolonoskopi öncesi lifli gıda alımı önerilmez. Bunun sebebi lifli gıdaların bağırsağın tam boşlamasını zorlaştırmasıdır. Ayrıca bağırsak duvarına yapışarak işlem sırasında istenmeyen bir görüntüye neden olur. Dolayısıyla kolonoskopiden en az 5 gün önce düşük lifli gıdalar tüketmeye başlanmalıdır.
Peki, nedir düşük lifli gıdalar?
- Pirinç, makarna, beyaz ekmek, tavuk ve balık eti, kabuksuz ve iyi pişmiş sebzeler, yumurta, kabuksuz ve iyi pişmiş meyveler, çekirdeksiz meyveler (kabuksuz olmak şartıyla) düşük lifli gıdalara örnek olarak gösterilebilir.
- Süt ürünleri, beyaz et, yumurta ve kırmızı et gibi protein oranı yüksek besinler bağırsakta tamamen emilir, yani posa bırakmaz. Dolayısıyla bu yiyecekler kolonoskopi diyetinde kendine yer bulan besinlerdir. Ancak sakatat, deri, balık pulu vb. yiyecekler bağırsakta posa bırakabilir. Posa, kolonoskopideki görüntülemeyi zorlaştırabilir.
- Kolonoskopi diyeti boyunca bu yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
- Kolonoskopi işleminden 48 saat önce yumuşak gıda diyetine başlanmalıdır. Bu süreçte omlet, sebze püresi, çorba, smoothie gibi yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi önerilir.
- Kolonoskopi öncesi kızartma yerine haşlama ya da fırında pişirilen yiyecekler tercih edilmelidir.
- Sıvı alımı arttırılmalı; taze sıkılmış meyve suları (elma suyu, ananas suyu vb.), haşlama et suyu, haşlama tavuk suyu, açık çay, ayran ve tanesi komposto içilebilir.
- Hasta, kolonoskopiden önceki gece kolonları boşaltmak için müshil almalıdır.
- Müshil alırken en az 2 litre sıvı tüketmeli, diyet de buna göre programlanmalıdır. Bu aşamada sporcu içecekleri, su ve meyve suları tercih edilebilir.
- Kolonoskopinin 2 saat öncesinden itibaren su bile içilmemelidir.
Kolonoskopi diyeti boyunca uzak durmanız gereken besinler.
- Çiğ sebzeler
- Tohumlar
- Çerezler
- Yağlı ve kızarmış yiyecekler
- Mısır
- Patlamış mısır
- Sert etler
- Sebze kabukları
- Kuru baklagiller
- Tam tahıllar
- Kabuklu meyveler
- Brokoli
- Lahana
- Marul
- Enginar
- Bezelye
- Brüksel lahanası
- Trabzon hurması
- Üzüm
- Erik
- Elma
- Armut
- Kavun
- Karpuz
- Domates
- Maydanoz
- Salatalık
Kolonoskopi Diyeti Listesi
Kolonoskopi işleminden önce bazı diyet ya da sıvı kısıtlamaları olabilir. Ancak bu tarz bir beslenme tarzının uygulanıp uygulanmayacağı hastaya göre değişebilmektedir. Doktorunuz sizin durumunuzu değerlendirten sonra kolonoskopi için beslenme tarzı gerekli olup olmadığına karar vermektedir. Sizler için 3 günlük örnek diyet listesi hazırladım. Fakat unutmayın ki, bu konudaki ne doğru yönlendirmeyi doktorunuz yapacaktır.
1. Gün
- Sabah: Omlet, açık çay
- Ara Öğün: Bir bardak süt
- Öğle Yemeği: Izgara tavuk (haşlama), makarna, bir dilim ekmek, limonata
- Ara Öğün: Yoğurt, elma püresi veya kabukları soyulmuş bir adet elma
- Akşam Yemeği: Izgara balık (haşlama), haşlanmış patates, limonata
2. Gün
- Sabah: Omlet, açık çay
- Ara Öğün: Tanesiz komposto
- Öğle Yemeği: Tanesiz çorba, bir dilim beyaz ekmek, limonata
- Ara Öğün: Tanesiz komposto
- Akşam Yemeği: Tanesiz çorba, bir dilim ekmek, limonata
3. Gün
- Sabah: Tanesiz çorba, açık çay
- Ara Öğün: Tanesiz komposto
- Öğle Yemeği: Tanesiz çorba, limonata
- Ara Öğün: Tanesiz komposto
- Akşam Yemeği: Tanesiz çorba, limonata