Ülkemizde ciddi bir ekmek israfı söz konusu maalesef, milyonalarca ekmek sırf bayatladı diye çöpe gidiyor maalesef. Tabii biz her zaman yaptığımız gibi mutfakta sıfır atık felsefesini uyguluyor ve mutfağımızda hiçbir besini çöpe atmıyoruz, özellikle de ekmekleri! Haftalarca bayatlamadan tüketilebilme özelliğine sahip, hafif bir ekmek çeşidi olan galeta, bayat ekmeklerin değerlendirilmesi ile de yapılabildiği için israfı önleyen ve genellikle uzun çubuk şeklinde de sıkça karşılaşabileceğiniz bir besindir. Galetanın kendisi de çıtır mı çıtır üstelik lezzetli oluyor, üstelik maliyetsiz olduğu için galeta çeşitleri mutfakta tasarruf sağlamanız için çok doğru bir seçim olacaktır.
Bir de mutfaklarda özellikle köfte yapımında sık sık kullandığımız galeta unu var... Galeta unu da bayat ekmeklerin bir süre fırınlanması sonucunda kuruması üzerine rondoda çekilmesiyle galeta ununuzu kolayca oluşturabilirsiniz. Un haline gelen bayatlamış ekmekleriniz anında tüketebildiğiniz gibi içinizde rahat olacaktır. Şayet galeta unu gerekli ve bayat ekmeğiniz de yok ise de kendiniz galeta unu yapabilirsiniz. İhtiyacınız olan oranda normal ekmeği fırınlayıp arkalı önlü kızartın ve nemi giden ekmekleri yine rondoda iyice un haline gelene dek öğütün. İşte bu kadar kolay! Hem normal ekmek hem de bayat ekmek ile galeta yapımı oldukça kolay olduğu için rahatlıkla ister böreklerde ister köftelerde, istediğiniz zaman kullanabilirsiniz. O zaman hazırsanız evde hem galetalarınızı gem de galetalarınızı hep beraber yapalım mı?
Evde Galeta Yapımı
- Hani şu pastanelerden susamlısını, susamsızını ya da kepekli aldığımız kıtır çubuklardan söz ediyorum...Galeta aslında bayatlamayan ekmek türüdür. Sert ve kıtır yapılı olması nedeniyle çay saatlerimizin eşlikçisi, eğer sıfırdan kendiniz bir galeta yapmak için klasik beyaz ekmek tarifinizi su yerine süt kullanarak yapabilirsiniz.
- Örneğin, 1 su bardağı ılık süt, 1 tatlı kaşığı süt ve 1 tatlı kaşığı mayayı birleştirin. Ardından 3 tatlı kaşığı sıvı yağ ve tuz eklediğiniz karışıma un ekleyerek mayalı yumuşak bir hamur elde edin.
- Galeta çubuk şekli verildikten sonra tüm galetaların üzerine fırça ile su sürüp, susam serpebilirsiniz. Tepsi mayasını verdikten sonra fırına verip kızartabilirsiniz.
- Aynı tarif ile hamura ekmek şekli verip hamuru pişirdikten sonra dilimlere ayırın.
- Dilimlediğiniz ve soğuttuğunuz ekmekleri altın rengine dönünceye ve nemi gidinceye kadar tekrar fırında eşit ısıda arkalı önlü pişirin. 4 ile 6 saat sürebilecek olan fırınlama işleminin ardından rondoda çekerek kendi galeta ununuzu da elde edebilirsiniz.
- Aynı malzemeleri açarak yaprak galeta tarifi de deneyebilirsiniz. Yaprak galetanın oldukça ince açılması ve kepekli un kullanılması tavsiye edilir.
Galeta Faydaları Nelerdir?
- Vitamin değeri taşımayan galetanın bir tanesi 18.74 gram karbonhidrat değerindedir. Kilo vermek isteyenler kadar almak isteyenler de sürekli galeta yiyerek vücutta yağ ve karbonhidrat deposu yaratabilirler.
- Protein ve lif de bulunan galeta, kolesterol düşürücü etkilerinin yanı sıra safra asitlerini önleyerek daha uzun süre tokluk hissi verir. Zaten zayıflama diyetlerinde kimi zaman verilmesinin nedeni de kişinin uzun süre kendini tok hissetmesini sağlamasıdır.
- Bayat ekmekler değerlenebileceği için israfı önlemesi ile de ekonomiye faydası olur.
- Evde her daim bulundurabileceğiniz bayatlamayan galeta çeşitlerini misafirlerinize de ikram etmek için kullanabilirsiniz.
Galeta Kalori Değeri Nedir?
- Avrupa’da kullanımı Türkiye’ye göre daha yaygın olan galeta diğer adı grissini, farklı alternatifleri ile kraker türünde bir peksimettir. Kepekli olan galetaların klasiklere göre diyetlerde daha etkin olduğu görülür.
- 3 adet galeta kalori değerinin bir dilim ekmeğe eş değer geldiği kaloriye göre aşırı tüketimi faydadan çok diyet yapan kişiye zararı olabilir.
- 1 adet galeta 98 kalori değeri taşırken 1 çay bardağı galeta unu kalori değeri ise yaklaşık 200’dür. Diğer galetalara göre oldukça ince yapısı ile dikkat çeken yaprak galeta kaç kalori olduğuna bakacak olursak eğer, klasik galetaların yarı değerinde olduğu görülür.
Galeta Unu Yapımı
Yapmanız gereken sadece bayatlamış 2 adet ekmeği alıp ya da evinizde ne kadar bayat ekmek varsa aşağıdaki adımları takip etmek, sonrası ev yapımı mis gibi galeta unu?
- Bayat ekmeklerinizi minik küpler halinde doğrayın.
- Pişirme kağıdı serili fırın tepsisinin üzerine aralarında boşluklar kalacak şekilde yerleştirin.
- 150 derecelik fırında üzerleri hafif kızarana kadar yavaş yavaş pişirin.
- Çıkarıp oda sıcaklığında soğumaya bırakın. Ardından mutfak robotundan geçirin.
- İyice incelttikten sonra elekten geçirin. Kavanozların içinde ya da kilitli buzdolabı poşetinin içinde oda sıcaklığında muhafaza ederek tüketebilirsiniz.