Bu egzersizlerin hedefi çocuklar olmakla birlikte, biz büyükler de bu egzersizleri uygulayarak oral motor becerilerimizi geliştirebiliriz. Çocuklarda amaç, ağız ve çevresindeki tüm kasları güçlendirmek ve geliştirmek, dil, yanak, dudak ve çenenin farkındalığına varmak ve koordinasyonunu sağlamaktır. Konuşmanın akıcı olması için bu kasların yeterince güçlü olması gerekmektedir. Ayrıca sağlıklı beslenme için salya akışının engellemesini sağlayan da bu kaslar olduğu için, sağlıklı beslenmek için de bu egzersizler önemlidir. Şimdi bu kasları geliştirmek için bazı egzersizlerden bahsedelim.

Dil Egzersizleri Dil Baskısı: Dilimizi dışarı çıkarıyoruz ve dilimizin ön tarafına ince bir tahta veya kaşık yerleştiriyoruz ve dilimizle olabildiğince kuvvetli bir şekilde kaşığı ittiriyoruz. Her itiş 5 saniye sürecek ve en fazla 20 defa olmak şartı ile yorulana kadar yapıyoruz. Bunun dışında tahta veya kaşığı dilimizin sağına ve soluna koyarak bu taraflara doğru da ittiriyoruz. Son olarak ta tahtayı veya kaşığı dilimizin üstüne koyup dilimizi yukarı aşağı indirip kaldırıyoruz. 

Dudak Çevresini Yalama:  Bu egzersiz için yardımcı gıdalar kullanmamız gerekebilir. Örneğin; bal, pekmez, reçel gibi sert akışkan gıdalar kullanmak bu egzersizin faydasını arttıracaktır. Dudağımızın etrafına bu gıdaları sürüyoruz ve dilimizi 360 derece döndürerek yalıyoruz. Bu hareketi dilimizi iki tarafa doğru çevirerek te yapmalıyız. 360 derece çevirmek bir tur sayılacak şekilde en fazla 20 tur bir tarafa 20 tur diğer tarafa çevirmemiz yeterlidir.

Dudak Kasları ve Nefes Egzersizleri

Köpük Yapmak

 Bir bardağa su doldurun ve içine birazcık deterjan ekleyin. Uzun bir pipeti bardağın içine koyun ve üfleyerek köpük çıkarmaya çalışın. Bu çalışma hem nefes kontrolünü sağlar, hem dudaklarımızı büzmeye yardımcı olur hem de çocuklar için eğlenceli bir oyun gibi kullanılarak yapılabilir.

Mum Üflemek

Bir mum yakın ve dudaklarınızı büzüştürerek üfleyerek mumu söndürün ve tekrar yakın. Bu şekilde 20 defa yapabilirsiniz.

Pipet Kullanmak 

 Bir içeceği pipet yardımı ile emerek içmek. Bu dudak kaslarımızı en iyi çalıştıran egzersizdir diyebiliriz. Bu egzersiz aynı zamanda emme fonksiyonunun geliştirilmesi için de uygundur.

Çene Egzersizi

Ağzınızı açın ve isterseniz araya bir havlu veya bez yerleştirebilirsiniz. Başınızı kesinlikle oynatmadan ağzını sadece çene yardımı ile kapatıp açın. Bu hareketi yaparken çene kaslarınızı kasarak yapmalısınız. Biraz yorucu bir hareket olacaktır ve maksimum 10 defa yaptıktan sonra dinlenmelisiniz. Ardından tam tersi hareket yapacağız. Ağzınızı kapatın, elinizi çenenizin altına koyun ve hafifçe bastırın. Elinizle çenenizi bastırırken ağzınızı açmaya çalışın ve yavaşça kapatın. Bu hareketi de maksimum 10 defa yapıp dinlenin ve tekrar yapın.

Fırçalama

Fırça sertliğine dikkat etmelisiniz. Çocuklarda yumuşak fırça kullanmak önemlidir. Dudaklarınızı biraz sert şekilde büzüştürün ve dudaklarınızı fırçalayın. Önce üst dudağınızı ritmik hareketlerle ve aynı yöne doğru. 20 defa yaptıktan sonra hareket yönünü değiştirin. Ardından aynı işlemi alt dudağımız için uygulayacağız. Bu hareketleri diş etlerimize ve damağımıza daha yumuşak fırça darbeleri yaparak dudak içindeki dokuların uyarılmasını sağlayabiliriz.

Çalkalama

Ağzınıza bir yudum su alın yanaklarınızı oynatarak çalkalayın. Daha sonra tükürün ve tekrar su alıp çalkalayın. En az 10 defa yapın dinlenin ve tekrar 10 defa yapın. Bu egzersiz hem çocuklarınızla güzel bir oyun hem de sağlıklı bir egzersizdir.

Gargara

Boğaz ve yutak kaslarımızın çalışmasını sağlayan en etkili egzersiz gargaradır. Ağzınıza bir yudum su alın başınızı yukarı kaldırın ve gargara yapın, sonra tükürün. En az 10 defa yapın birkaç dakika dinlenin ve tekrar 10 defa yapın.

Buz Şoku Uygulama

Bir parça buzu dudağınızın ortasından başlayarak yanlara doğru gezdirin. Önce üst dudağa 5 sağa 5 sola, sonra alt dudağa 5 sağa 5 sola doğru işlemi uygulayın. Set bittikten sonra aynaya güzel bir gülüş atın ve buz şoku ile gerginleşen kaslar gülüşünüzle yumuşasın. Bu işlemi lezzetli bir dondurma ile de yapabilirsiniz.

Sakız Çiğneme

Çiğneme kaslarını en aktif çalıştıran yöntemdir. Ağzınıza bir sakız alın ve sağ dişleriniz ile 5 dakika, sol dişleriniz ile 5 dakika ve orta dişlerinizle 5 dakika çiğneyin.

Üflemeli Çalgılar

Dudak ve nefes egzersizi için birebir yöntemdir. En basit aletimiz düdük olabilir. Bunun haricinde flüt çalmak etkilidir. İlla ki ritimli bir şeyler çalacak değiliz. Düzenli nefes alıp vererek 5 dakika boyunca üflememiz egzersizimin faydasını gösterecektir.

Ses Çalışmaları, Ses ve Mimik Egzersizleri

Dudaklarımızdan ve yanaklarımızdan kuvvet alarak çıkaracağımız sesler ağız çevresi kaslarımızı geliştirmekte bize yardımcı olacaktır. Örneğin; PUH, TÜH, HAH HAH HAH, LA LA LA, gibi ve buna benzer daha birçok sesi çıkarabilirsiniz. Mimikler için de tahmin edebileceğiniz gibi, güçlü bir gülücük en önemli egzersizdir. Ayrıca dudakları kapalı tutarak yanakları şişirip bırakma, sonra yanaklarımızı sıra ile şişirme bir sağ bir sol şeklinde. Son olarak ta güçlü öpücükler ile mimik egzersizlerimizi tamamlayabiliriz. Bu egzersizleri yaparken aynanın karşısında yapmanın size ayrıca motivasyon katacaktır. Çocuklarınızla birlikte bu egzersizleri yapmak ta hem onlarla eğlenceli vakit geçirmenize yardımcı olacaktır hem de onların oral kaslarının güçlenmesine ve gelişmesine katkıda bulunacaktır.