Sanayii devrimini bilmeyeniniz yoktur diye düşünüyorum, lakin size kısaca anlatmam gerekirse; Yaklaşık 1760 yılında İngiltere ve Avrupa'da başlayan ve 1820-40'a kadar süren Sanayi Devrimi, tüm dünya tarihinde bir dönüm noktası olmuştur. Hayatlarımızı yaşama şeklimizi sonsuza dek değiştirdi. Bu, el üretiminden makineler, kimyasal üretim ve artan buhar gücünün kullanımına geçişi içeriyordu. Bu, daha fazla fabrika ve tabii ki fabrika işleri anlamına geliyordu. Gezegenimiz hızlı bir şekilde yaklaşıyor, mevsimleri artık orantısız bir şekilde yaşıyoruz. Mayıs ayını örneğin ele alın, birçok şehirde hala kış mevsimini yaşadık. Hepimiz bunun bir iklim krizinden kaynaklandığını biliyor ve bunun sebebinin de insanlar olduğunu biliyoruz. Ve son yıllarda maalesef işler kötüye gitmeye başladı, 1990'dan sadece 30 yıl önce, karbondioksit emisyonları neredeyse yüzde 50 arttı. Ve son otuz yılın en sıcak yıllarını yaşıyoruz.
Peki, Gezegenimiz Neden Hızlı Şekilde Isınıyor?
Aslında bir çoğunuzun bu cevabı bildiğini düşünüyorum. Karbondioksit ve azot oksit üreten yanan kömür, petrol ve gaz. Ormanlarımızı hızlı bir şekilde kaybetmemiz, en önemlisi orman yaygınları, hayvancılığın artması. Azot oksit emisyonları üreten azot içeren gübreler, çok güçlü bir ısınma etkisi yaratan florlu gazlar, gezegenimizi hızlı şekilde ısınmasına sebep oluyor.
Dünya, Sanayii Devrimi Sırasında Neden Isınmaya Başladı?
Temel olarak, makinelere ve mekanik süreçlere olan yeni güvenimizle, biz insanlar fosil yakıtları yakmaya ve böylece atmosfere her zamankinden daha fazla karbondioksit ve sera gazı salmaya başladık. İlk kömür tüketimi patladı ve son derece yüksek düzeyde hava kirliliğine yol açtı, ardından petrol ve gaz geldi. Fabrikalara güç sağlamak, binaları ve evleri ısıtmak ve ulaşımı çalıştırmak için kullanılan bu fosil yakıtlar, Sanayi Devrimi'nin arkasındaki büyük güçtü.
Bunun da ötesinde, küresel nüfus önemli ölçüde arttı, bu da tarım arazileri için daha fazla orman kesilmesine ve hayvan çiftçiliğinin artmasına neden oldu. Ağaçlar karbondioksiti emerek iklimi düzenlemeye yardımcı olurken, inek ve koyun gibi hayvanlar bir sera gazı olan metan üretir. 1900'lere gelindiğinde, Sanayi Devrimi'nden sonra, petrol ve gazla çalışan diğer ulaşım biçimlerinin (trenler, tramvaylar, vb.) yanı sıra arabalar da sahnedeydi. Bu, dünya atmosferine daha da fazla sera gazı pompalandığı anlamına geliyordu.
Bunun Hakkında Neler Yapabiliriz?
Pek çok bilim insanı, Sanayi Devrimi'nden önceki sıcaklıklara kıyasla 2°C'lik bir artışın tehlikeli olduğu ve küresel çevrede feci değişikliklerin meydana gelebileceği konusunda uyarıyor. 1,5°C'lik bir artışın bile aşırı değişikliklere yol açması bekleniyor. Dünya'nın sıcaklığı zaten yaklaşık 1°C ısınmış olduğundan, temelde 0,5-1°C arasında kıpırdama odamız var. Pek bir şey gibi görünmüyor.
Ama bu konuda ne yapabiliriz? Küresel ısınma sorununa neyin neden olduğunu bildiğimize göre, soruna neden olan şeylerin çoğunu yapmamak en mantıklısı olmaz mı? Yukarıdaki listeyi kullanarak, başlamak için harika yerler şunlar olabilir:
• Kömür, petrol ve gaz yakmayı bırakın
• Ormanları kesmeyi bırakın (ormansızlaşma)
• Hayvancılığı artırmayı bırakın
• Azot içeren gübreleri kullanmayı bırakın
• Florlu gazları kullanmayı bırakın (bunun için bazı bölgelerde/ülkelerde halihazırda düzenlemeler bulunmaktadır)
Yukarıdakileri okuduğunuzda “o kadar basit değil” dediğinizi ı biliyorum, ama gezegenimizi bizlerin yaşlandırdığını. Doğaya hak ettiği değeri vermediğimizden dolayı, üstümüze düşen çok görev var demektir.
