Koronavirüsün başlangıcından bu yana, ülkeler salgının yayılımını yavaşlatmak amacıyla çeşitli tedbirler uyguluyor. Ülkemizinde içinde bulunduğu pandemi döneminde yasaklarla beraber hepimiz evlerimize kapandık, çalışanlar evlerinde çalışmaya başladı. Yavaş yavaş normalleşme sürecinin sonuçları ülkemiz açısında maalesef pek parlak olmadı. Dolayısıyla yasaklar, tedbirler daha ağır şekilde alınmaya başladı. Neredeyse koronavirüsten önceki hayatımızı unuttuk, ve kabul edelim hepimiz eski yaşantımızı özledik ve yaşamın aslında ne kadar değerli olduğunu anladık?. Son zamanlarda, ülkelerdeki duruma göre, zaman zaman vaka sayılarındaki azalma zaman zaman da aşılama çalışmalarının hızlanmasıyla birlikte alınan bu tedbirler gevşetiliyor. Ülkemiz dahil birçok ülke 1,5 yılı aşkın süredir farklı düzeylerde uygulanan pandemi kısıtlamalarını kaldırıyor. İngiltere’de hükümet 19 Temmuz’dan itibaren hemen hemen bütün önlemlerinin kaldırılacağını açıkladı. Öte yandan İsrail’de de maske zorunluluğu haziran ayında kaldırılmıştı. Peki covid önlemlerinin gevşetilmesi salgının seyrini nasıl etkiliyor? İşte kısıtlamaları kaldıran 5 ülke ve ülkelerdeki son durum.
Aşılamaya çok hızlı başlayan ve nüfusunun önemli bir kısmını aşılamayı başaran İsrail, sınırlamaları Şubat ayında gevşetmeye başladı. Bir ay önce, yani Haziran ayı ortasında nüfusunun yarıdan fazlası iki doz aşılanan İsrail’de maske zorunluluğu kaldırıldı ve dükkanların, lokanta ve otellerin, sinemaların tam kapasite açılmasıyla hayat pandemi öncesine döndü. O günden itibaren de vakalar daha bulaşıcı olan Delta varyantının da yayılmasıyla istikrarlı olarak yükselmeye başladı ve geçtiğimiz Salı günü 24 saat içerisinde tespit edilen vaka sayısı 754’e ulaşarak zirve yaptı.?Yetkililer hastalığı ağır geçiren ve hastaneye yatması gerekenlerin sayısının görece düşük olduğunu söylüyor. Yine de vakalardaki bu artış eğilimi, yeni Başbakan Naftali Bennett ve hükümetini durumu kısmen de olsa yeniden değerlendirmeye yöneltti. Hükümet, “yumuşak bastırma” adını verdiği bir yaklaşımla, İsrail vatandaşlarından Covid ile birlikte yaşamayı öğrenmelerini istiyor. Yeni düzenlemeler arasında kapalı mekanlarda yeniden maske mecburiyeti ve İsrail’e başka ülkelerden gelen herkesin karantinaya girmesi gibi önlemler var. Hollanda’da Haziran ayında normalleşme süreci başladı. Kapalı olan mekanlar açıldı, maske zorunluluğu kaldırıldı, gençler sosyalleşmeye teşvik edildi. Ancak vakaların artmasıyla birlikte hükümet yetkilileri yalnızca birkaç hafta sonra geri adım atmak zorunda kaldı. Hollanda hükümetinin resmi internet sitesine göre yeniden ilan edilen kısıtlamalar en az 13 Ağustos’a kadar yürürlükte kalacak.Çünkü bu kararların uygulanmaya başlamasıyla birlikte vakalar da artmaya başladı ve Aralık ayından bu yana en yüksek düzeyine çıktı. Hollanda Başbakanı durumu iyi değerlendiremediği için özür diledi; restoranlar ve barların yine gece yarısından itibaren kapanacağı ve üç hafta önce açılmalarına izin verilen gece kulüplerinin de yeniden kapanacağı bildirildi.
Güney Kore, salgın sürecindeki başarılı yönetimiyle dünyada örnek gösterilen ülkelerden biriydi. Ülke, Doğu Asya’da salgından çıkış yolunu açan ilk ülke olarak takdir edilmişti. Haziran 2021’de hükümet aşılananların açık alanlarda maskesiz gezebileceğini, insanların küçük gruplar halinde toplanabileceklerini bildirmiş ve lokantaların açık olabildiği saatleri uzatmıştı. Nitekim nüfusun büyük çoğunluğu aşılanmamış olduğu için salgın, Güney Kore’de yeni bir dalgaya sebep oldu. Ülkede salgının başından bu yana günlük vakalar en yüksek seviyesine ulaştı. Hükümet ülkenin çoğu bölgesinde sosyal mesafe kurallarını yeniden sıkılaştırmak zorunda kaldı. Başkent Seul’de ilan edilen kurallara göre akşam saat 18.00 sonrası bir kişi aynı evde yaşadığı insanlar dışında en fazla bir kişiyle görüşebiliyor.
İsveç çoğu ülkeden farklı olarak salgınla mücadelede genel olarak halkın gönüllü olarak alacağı önlemleri esas aldı. Ancak yine de lokantaların açılış saatlerine ve mekanlarda en fazla kaç kişinin bulunabileceğine ilişkin bazı önlemler uyguladı. Bu önlemlerden bazıları 1 Temmuz’da spor stadlarında 3 bin oturan izleyiciye izin verilmesi ve mekanların açılış saatlerine konan kısıtlamaların kaldırılmasıyla gevşetildi, 15 Temmuz yani bugün bir dizi önlem daha kaldırılıyor. İlkbahardan bu yana İsveç’de günlük vaka sayıları hızla düşmeye devam etti. Uzmanlar bu düşüşü aşılananların artmasına ve ısınan havalar dolayısıyla insanların açık alanlarda daha fazla vakit geçirmesine bağladılar.Fakat Delta varyantının yayılmaya başlamasıyla birlikte kaygılar arttı ve başka ülkelerden İsveç’e giriş yapanların çoğunun Covid-19 testi yaptırması gerekecek.
Avustralya’da geçen yıl çok fazla önlem uygulanmadı. Ülkede maska takmak bile zorunlu değildi. Yalnızca covid vakası görülen yerler karantinaya alındı. Örneğin Perth bölgesi Ocak ayında bir vaka görülmesi üzerine bütünüyle 5 gün kapatıldı. Ancak Haziran ayı ortasında Sidney’de Delta varyantı görüldü ve ülkenin en büyük kenti yeniden kapatmaya girdi. Bu kapatmanın en az Temmuz ayı sonuna kadar devam etmesi bekleniyor. Sidney’de şu anda günde 100’ü aşkın vaka çıkıyor. Virüs, insanların sıkı önlemlere alışkın olmadığı kentte kapatmanın ilk haftalarında bile çok hızlı yayıldı. Yetkililer halkın “evde kal” kuralını amacına uygun uygulamadığını söyledi ve kuralları daha da sıkılaştırdı. Fakat nüfusun yüzde 90’dan fazlasının aşılanmadığı ülkede normale dönüş daha uzun sürebilir. Aşı stoklarının özellikle de Pfizer’ın yetersizliği, Avustralyalıların çoğunun yıl sonuna kadar aşılanamayacağına işaret ediyor.