Aşure ayını yaşadığımız bu günlerde aşure tarifini burada vermezsem olmaz dedim. Yüzyıllardır gelenek haline gelen aşure yılda bir kez yapılmaktadır. Herkes aşure ayının geleceği günü dört gözle beklemektedir.Bereketin ve dayanışmanın sembolü olan ve buğdaydan, kuru incire kadar pek çok malzemeyle hazırlanan aşureyi paylaşmak adettendir, ben de bugün bu adet için sizlere tam kıvamında aşure tarifini vereyim dedim. Fakat aşure tarifine geçmeden önce aşurenin tarihi nedir? Aşure nasıl ortaya çıktı? Aslen kökeni İbranice olan aşure kelimesi ”aşura” şeklinde telaffuz edilmektedir. Anlamı ise 10′ dur. Bunun nedeni ise Hicri takvimde aşure ayı olarak bilinen Muharrem ayının onuncu gününü ifade etmesi. Aşurenin ortaya çıkışı hepimizin bildiği gibi Nuh peygamberin yaşamına dayanır. İlk aşurenin büyük tufandan sonra ortaya çıktığı biliniyor. Gelin o zaman daha detaylı bakalım.
Aşure nasıl ortaya çıktı?
"Aşura" ismi ise Arapçada 10 manasına gelen aşara kelimesinden türemiştir. Aşurenin ortaya çıkış hikayesi çoğunuz belki biliyorsunuzdur. Bilmeyenler için ise aşurenin kısaca hikayesi ise şöyle: Aşurenin varoluş hikayesinin Hz. Nuh tufanı ile başladığı rivayet edilir. Hz.Nuh, Hz. İdris peygamberden sonra gönderilen peygamberlerden biridir. Hz. Nuh'un oğulları olan Sam, Ham ve Yasef kendisine iman etmelerine karşın diğer asi oğlu Kenan ve kavminden pek çok kimse ona inanıp iman etmez. 1000 seneden fazla Allah'ın emirlerini kavmine tebliğ etmesine karşın ne yazık ki Hz. Nuh, çok zulme uğrar ve inanmayanların alaylarına maruz kalır. Sonunda kavmini Allah'a şikâyet eder. Allah, Hz. Nuh'a çok büyük bir gemi yapmasını emreder. Ve ona yardım etmesi için Cebrail'i kendisine yardımcı gönderir. Hz. Nuh emre itaat ederek büyük bir gemi yapar ve kendisine iman eden ne kadar mümin varsa onları gemiye bindirir. Her cinsten birer çift hayvanı da yanlarına alır. Ve Allah sonunda büyük tufanı kopartır. Gökten yağan yağmurlar ve yerden fışkıran sular bütün yeryüzünü kaplar. Bu sırada büyük gemi hareket eder. Sadece gemiye binen müminler kurtulur. Gemi aylarca suda kalır. Bu zaman zarfında yanlarına aldıkları yiyecekler tükenmeye başlar. Geriye kalan yiyecekleri bir kazanda toplayarak bir çorba pişirmeye başlarlar. İşte o zamanda yapılmış çorbaya bugün 'Aşure' diyoruz. Aşurenin hikâyesi de bir rivayete göre bu kıssaya dayanmaktadır.
Klasik aşure tarifi
Malzemeler
- 250 gr aşurelik buğday
- 750 gram toz şeker
- 125 gr nohut
- 4 litre su
- 100 gram kuru kayısı
- 125 gr kuru fasulye
- Kuru beyaz üzüm( 100 gram)
- 1 orta boy portakal ( kabuğu ve suyu)
Süslemek için
- 8 adet ceviz içi
- Toz tarçın
- Nar
- Çam fıstığı
- Kuş üzümü
Hazırlanışı
Buğday, fasulye ve nohutu ayrı ayrı bir gece önceden ıslatın. Ertesi gün buğdayı süzün ve geniş bir düdüklü tencere içerisine alın. Kuru üzüm ve doğranmış kayısıyı suya koyun. En az 30 dakika bu şekilde bekletin. Aşureye ilave etmeden önce suyunu iyice süzün. Buğdayı ıslattığınız suyu süzün. Ardından düdüklüye alın ve 2 litre su ekleyerek kaynatın. Düdüklüde pişirme işlemi tamamlanınca ek olarak 25 dakika daha pişirin ve karışımı suyu ile birlikte büyük bir tencereye alın. Tencereyi ocağın orta boy gözünde ve en kısık derecede açın, yavaş yavaş pişmeye devam etsin. Fasulyeyi ıslattığınız suyu iyice süzün, düdüklüye alın. Düdüklüye 1 litre su ekleyip kaynatın. Düdük öttükten sonra 15 dakika daha pişirmelisiniz. Ardından suyu ile birlikte buğdayın olduğu tencereye alın. Nohudun da suyunu süzün, düdüklüye alın ve 1 litre su ekleyip kaynatın. Düdük öttükten sonra 15 dakika daha pişirin ve suyu ile birlikte buğdayın olduğu tencereye aktarın. Portakalı soyup, suyunu sıkın. Doğradığınız portakal kabuklarını düdüklüde 12 dakika civarı haşlayıp süzün. Portakal suyunu, süzdüğünüz portakal kabukları, kayısı ve üzümle birlikte aşure tenceresine ekleyin. 15 dakika kadar aralıklarla karıştırarak pişirin. Aşure suyu kıvam almaya başlayınca 750 gram toz şekeri ilave edin. Şeker iyice eriyip aşure kaynayınca ocaktan alın ve kaselere eşit şekilde pay edin. Üzeri hafif kabuk bağladığında çam fıstığı, kuru üzüm, ceviz ve nar ile süsleyerek servis edebilirsiniz.
Sütlü aşure tarifi
Malzemeler
- Yarım kg. buğday
- Nohut (1 su bardağı )
- Kuru fasulye ( 1 su bardağı)
- Pirinç (1 çay bardağı )
- 100 gram kuru kayısı
- 50 gram kuş üzümü (yıkanmış ve doğranmış)
- 100 gram çekirdeksiz kuru üzüm
- Süt 1.5 litre
- 1 kg toz şeker
Hazırlanışı
Aşurenin bir diğer lezzetli hali süt ile yapılan tariftir. Aşureyi pişirmeye başlamadan 9 saat önce buğdayı üzerini 5 parmak geçecek kadar su ile tencereye alın ve bir taşım kaynatın. Nohut ve kuru fasulyeyi de aynı şekilde 9 saat önce ıslatıp kaynamaya bırakın. 8 saat aradan sonra tencerenin altını tekrar açın ve kısık ateşte aralıklı olarak karıştırarak buğdaylar iyice ezilinceye, nohut ve kuru fasulyeler de yumuşayıncaya dek yaklaşık 3 saat civarı pişirin. Tencere içerisindeki sular azaldıkça kaynamış su ilave edin. Buğdayın pişmesine yakın tencereye yıkanmış pirinç ekleyin ve bir süre pişirin. Hepsi piştikten sonra nohut ve kuru fasulyeleri buğday tenceresine alın. 15 dakika daha kısık ateşte kaynasın. Kuru meyveleri eklemeden önce pişmiş baklagillerden çorba tenceresine 6 kepçe ayırın. Ardından tencereye 1,5 lt. soğuk süt ekleyin. Afiyet olsun.
Meyve aşuresi tarifi
Malzemeler
- 3 adet portakal ( suyu kullanılacak)
- 2 adet portakal içi (ufak ufak doğranmış olacak)
- 3 çorba kaşığı buğday nişastası
- 2 adet doğranmış elma
- 1 adet doğranmış armut
- 15 adet doğranmış kuru kayısı
- 1 çay bardağı kuru üzüm
- 2 su bardağı toz şeker
- 1 çay bardağı pirinç
- 1 paket vanilya
- 8 su bardağı su
- Süslemek için( nar, fındık, ceviz, tarçın, kuş üzümü)
