Hayıt meyvesi aynı zamanda hayıt üzümü olarak de bilinmektedir. İnsanlar bu meyveyi eski Mısır, Yunanistan ve Roma'ya kadar uzanan 2.500 yıldan fazla bir süredir tüketmektedir. Platon bile (yaklaşık MÖ 428-348) saf meyvenin potansiyel bir afrodizyak olduğundan bahsetmiştir. Tarihin bilge kadınları, adet döngüsü sorunları ve duygudurum bozuklukları, kısırlık, göğüs ağrısı, kramplar ve migren gibi adet öncesi ile ilgili semptomlar dahil olmak üzere kadınların üreme sağlığı şikayetleri için iffetli meyveyi kullandılar. (neden iffet meyvesi dediğimi birazdan anlayacaksınız) Emziren annelerde süt üretimini teşvik etmek için de kullanılmıştır…
Platon, cinsel arzuyu canlandırmak için biraz hayıt meyvesini almayı tavsiye ederken, daha azı daha fazlasını önermemiştir. Daha yüksek dozlarda, aslında tam tersi bir etkiye sahip olabilir. Bu nedenle Orta Çağ keşişleri haçlı seferleri sırasında hayıt meyvesi kullanmışlardır. Erkekleri evden uzaktayken kadınların cinsel dürtülerini azaltmaya yardımcı olmasından dolayı takma adı, iffet meyvesi olarak da bilinmektedir.
Hayıt Meyvesinin Bilim Tarafından Desteklenen Modern Kullanımları
Hayıt meyvesi modern zamanlarda en popüler kullanımı, adet öncesi semptomlar ve meme ağrısı içindir. Hayıt meyvesinin aranabileceği birkaç başka koşul vardır, ancak kullanımını destekleyen kanıtlar sınırlıdır. Fakat adet düzensizlikleri, regl ile ilgili göğüs ağrısı ve PMS tedavisi için onaylamıştır, bu nedenle özellikle yabancı ülkede aile doktorları ve jinekologlar tarafından yaygın olarak reçete edilmektedir. Şimdi gelelim hayıt meyvesinin faydalarına…
Hayıt Meyvesinin Faydaları
Hayıt meyvesi, özellikle kadınların hormonal sorunları için ek olarak yaygın olarak kullanılır. Yönetmelikler takviyeler için üretim standartlarını belirler ancak güvenli veya etkili olduklarını garanti etmediğini belirtmek isterim, bu yüzden kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışınız.
Adet Öncesi Sendromu
Yapılan araştırmalarda hayıt meyvesinin adet öncesi sendromu ve adet öncesi disforik bozukluğun (aşırı ruh hali değişimleri olan ciddi bir adet öncesi sendromu formu) tedavisinde etkili olduğunu bulmuştur. İltihabı azaltmaya yardımcı oldu ve bu koşullarla ilgili ağrıyı hafifletti ve migren ataklarının sıklığını ve süresini azalttı. Bitki, ağrıyı bloke etmek için beynin mu-opioid reseptörlerini uyararak çalışabilir. Endorfinlerin etkilerini taklit ederek kendimizi daha iyi hissetmemizi sağlar. Hayıt ile ilgili harika olan şey, haşhaştan elde edilen afyonun aksine, herhangi bir bağımlılık sorunu yaşamadan ağrıyı azaltmak için yüzlerce yıldır kullanıldığını bilmemizdir. Ağrı giderici etkileri sadece adet rahatsızlığı için geçerli gibi görünse de, hayıt regl dönemi sefaleti için harika bir doğal takviyedir.
Meme Ağrısı
Hayıt meyvesi uzun süredir adet döngüsü ile ilişkili meme ağrısını tedavi etmek için kullanılmaktadır. Yapılan araştırmacılarda 25 araştırmayı dahil ettiler ve hayıt meyvesinin ağrıyı azaltmada ve meme ağrısıyla ilişkili kandaki prolaktin seviyelerini düşürmede etkili olduğunu buldular. Doz, günde 20 ila 40 miligram arasında değişiyordu ve 3 ay boyunca alındı.
Kısırlık ve Düşük
Kısırlığın birkaç nedeni vardır ve hayıt bitkisinin birkaç nedene yardımcı olabileceği düşünülmektedir, endometriozis ve yumurtlama eksikliği. Bu bitki aynı zamanda tekrarlanan düşükleri durdurmaya da yardımcı olabilir. Ancak, bu noktada, araştırma ve kanıtlar hala eksiktir.
Yetersiz Süt Üretimi
Hayıt meyvesi bazen yetersiz süt üretimi için kullanılır, bu da küçük dozlarda alındığında iyileşebilir. Bununla birlikte, araştırmacılar, onu destekleyen bilimsel kanıtların bulunmaması nedeniyle bu amaçla kullanılmasına karşı uyarıyorlar.
Menopoz
Menopoz, kadınlar için adet döngüsünün sonunu işaret eder. Bu dönem, kadın üreme hormonlarında (östrojen ve progesteron) doğal bir düşüş ile ilişkilidir. Menopoza giden dönemde birçok kadın düzensiz adet görme, vajinal kuruluk, titreme, gece terlemesi, sıcak basması ve cilt kuruluğu gibi çeşitli semptomlar yaşar. 75 hasta üzerinde yapılan iki ayrı çalışmada (ve ankette), hayıt meyvelerinden ve yapraklarından elde edilen esansiyel yağları kullanan menopozal semptomlardan mustarip kadınların çoğu, güçlü semptomatik rahatlama bildirdi.
Rahim Miyomları
Bir miyom, birçok kadının rahminde gelişen kanserli olmayan bir tümördür. Rahim miyomlarına çoğu zaman hormonal dengesizlikler (özellikle yüksek progesteron seviyeleri) neden olur. Bu nedenle hormon tedavisi, miyomları tedavi etmek ve küçültmek için yaygın olarak kullanılmaktadır. Hayıt meyvesi progesteron seviyelerini düşürdüğü için rahim miyomlarının bazı semptomlarını hafifletebilir.
Akne
Aknenin ana nedenlerinden biri, adet döngüsü sırasında daha belirgin olan hormonal dalgalanma ve dengesizliklerdir. Sonuç olarak, birçok kadın adet döngülerinden önce sivilce yaşar. Hayıt üzümü bu hormonal dengesizlikleri normalleştirebileceğinden (prolaktini azaltarak), adet öncesi sivilceleri tedavi edebilir. Hayıt meyvesi, antibakteriyel ve antioksidan özelliklerinden dolayı adet öncesi sivilceleri de tedavi edebilir. Hücre tabanlı bir çalışmada, hayıt meyvesinin jel özleri akne üreten bakterilerin büyümesini engellemiştir.
Prostat Sağlığı
Benign prostat hiperplazisi (BPH) olarak da bilinen prostat büyümesi, çoğu erkekte yaşlandıkça ortaya çıkar. Kansere neden olmamasına rağmen, genişlemiş bir prostat prostat kanseri riskini önemli ölçüde artırabilir. Prostat büyümesi olasılığı yaşla birlikte artar. Prostat kanseri, prostat bezi hücreleri kontrol dışı çoğalmaya başladığında ortaya çıkabilir. Laboratuarda, hayıt özleri hücrelerin büyümesini azalttı ve hatta prostat hücrelerinin ölümünü uyardı, bu da hayıt meyvesinin iyi huylu prostat hiperplazisi ve insan prostat kanserinin önlenmesi ve/veya tedavisi için yararlı olabileceğini gösterdi.