Mum çiçeğinin yıldız şeklinde minik, pembe ve beyaz çiçeklerden oluşan salkımlı bir görüntüsü vardır. Açtığı zamanlarda parfümlü kokusuyla birlikte çiçeklerin üzerinde bal damlacıkları görmek mümkündür. Etli ve mumsu dokusundan dolayı mum çiçeği ismi verilmiştir. Türlerine göre çiçekleri de boyut ve renk farkı gösterir. İnce dalları uzadıkça biçimlendirilebilir. Bir çubuk yardımıyla desteklenerek yukarı doğru uzatılabilir. Destek çubuğunun iki ucu karşılıklı olarak saksıya batırılır ve mum çiçeği dalları bunun üzerine sarılarak yuvarlak biçim verilebilir ya da dalları aşağıya doğru sarkıtılabilir. Gelişimi çok hızlı değildir. Işık alan, ılık ortamlarda daha hızlı büyürken, soğuk havada gelişimi yavaşlar. Ayrıca farklı mum çiçeği türlerinde de büyüme hızları değişmektedir.
Mum çiçeği aynı zamanda Apocynaceae familyasının Hoya cinsine aittir. Çoğunlukla ılıman iklimi olan coğrafyalarda yetişen bir saksı çiçeğidir ve botanik adı ise Hoya Carnosa’dır. Çiçeğin anavatanı Güney Doğu Asya ve Kuzey Avustralya’nın bol yağış alan ormanları olarak bilinmektedir. Hoya Carnosa’nın tespit edilen 200 adet türü bulunmakla beraber, süs bitkileri yetiştiriciliğinde tanınan diğer türleri H. Bella ve H. Longifolia’ dır. Bu arada mum çiçeğinin hepsi birbirinden farklı renk ve şekilde çiçek açan yüzden fazla türü vardır. Bunların arasında Carnosa, Carnosa variegata, Obavata, Compacta cinsleri en yaygın olanlarıdır. Şimdi gelelim evde mum çiçeğini nasıl yetiştireceğimize…
Saksıda Mum Çiçeği Yetiştirme
- Mum çiçeğinin kökleri çok derinlere inip yayılmak istemediğinden büyük saksılar kullanmak gerekmez. Orta hatta küçük boy bir saksı mum çiçeğinin gelişmek ve çiçek açmak için tercih edeceği ortamı sağlar.
- Dikime toprak hazırlığı ile başlanabilir. Torf, perlit ve istenirse yarım bardak kadar solucan gübresi karışımı yeterlidir.
- Drenaj deliklerinin açık olduğundan emin olduktan sonra saksıya taban oluşturacak kadar lav ya da çakıl taşı dökülür.
- Saksı, yarısına kadar toprak doldurulduktan sonra bir miktar su ile ıslatılır.
- Mum çiçeği fidesi saksıya yerleştirilip toprak ilave edilir ve tekrar sulanarak uygun ışık alan büyüyeceği ortama alınır.
Mum Çiçeğinin Köklendirilmesi
- Mum çiçeğinden yaprak ya da üzerinde 2-3 yaprak bulunan 10 santimetrelik çeltikler kesilir. Kesilen yaprak; çeltik su içinde ya da doğrudan toprağa dikildiğinde kısa zamanda kök vermeye başlar.
- Bu işlem için bir bardak ya da kavanoza su eklenir ve yaprak ya da çeltikler bu suda kökleninceye kadar, eksildikçe su ilave edilerek bekletilir.
- Bir diğer yöntem de doğrudan toprağa dikmektir. Dikim için torf ve perlit karışımı kullanılabilir. Altlarında delik açılmış plastik bardaklara lav ya da çakıl taşı ile taban hazırlanır.
- Yaprağı dikmek için önce toprak konulur ve yaprak bu toprağa daldırılır. Bitkinin tüm enerjisini köklenmeye harcayabilmesi için dikilen yaprak yarısından kesilebilir.
- Çeltik dikilecekse çeltikler hafif yan şekilde bardağa yerleştirilip üzerine toprak eklenir.
- Köklendirilecek yaprak ya da çeltiği doğrudan saksıya dikmek de mümkündür ama bu durumda bitkinin kök gelişimini takip etmek zorlaşabilir
Mum Çiçeği Çiçeklenmesi Nasıldır?
- Mum çiçeği ilk yılında çiçek vermeye başlayabileceği gibi çiçeklenmek için iki ya da üç yıl da bekleyebilir. Çiçeklenmesi, bitkinin yaşına, yetiştiği ortama ve budanmasına bağlıdır.
- Eski ve kurumuş dalların budanması yeni çiçeklerin oluşumuna yardımcı olur.
- Mum çiçeği yeterince büyüdüğünde, yaklaşık 1 metreyi aştığında çiçeklenme başlar. Hava sıcaklığına bağlı olarak çiçeklenmesi de sağlıklı olarak gelişecektir.
- Hava ısısı olduğu sürece çiçek açar. Mum çiçeği tırmanır, duvarı sarar ve yaşam alanlarınızı zengin bir bahçeye çevirebilir. Boyu, sağlıklı gelişirse 5 metreye kadar büyüyebilir.
- Eğer bir ip ya da tele temas ettirilirse, çiçeği o yöne doğru uzayacaktır.
Mum Çiçeği Bakımı Nasıl Olmalı?
- Mum çiçeğinin bakımı kolaydır. Parlak güneş ışığı alan, ılık ortamları sever. Bu nedenle aydınlık ama doğrudan güneş almayan ve klimalardan uzak bir köşede kendisini mutlu hissedecektir. Saksısını zaman zaman çevirerek her tarafının güneş almasını sağlamak önemlidir.
- Bitkiyi çok soğuk olmayan suyla, kış aylarında iki haftada bir, yaz aylarında ise haftada bir sulamak yeterli olacaktır. Sıcak günlerde yapraklarına su sıkılarak nemlendirilmesi de canlı renklerini kaybetmemeleri için önemlidir.
- 3-4 ayda bir az miktarda bitki besini ilavesi, mum çiçeği bakımı için faydalı bir yöntemdir. Gübre vermek için dinlenme dönemi olan sonbahar ve kış ayları yerine ilkbahar çok daha uygun olacaktır. Ama çok fazla gübre kullanmanın tuz birikmesi yaparak kökleri kuruttuğunu ve çiçeği strese soktuğunu unutmamak gerekir.
- Sık saksı değişimine ihtiyaç duymasa da gelişimine göre iki yılda bir ilkbaharda daha geniş saksıya alınarak toprağı yenilenebilir. Bu işlemler sırasında yeni çıkan sürgünlerine dokunmamak mum çiçeği bakımında önemli noktalardan biridir. Çok narin olan sürgünler hasar görebilir ve güzel kokulu çiçeklerinden mahrum bırakır.