Spesifik fobilerin birçok farklı türü vardır. Belirli bir nesne veya durumla ilgili fobilerdir. Böyle bir fobi meteorolojik olaylarla ilgilidir. Örneğin, hastalar hem uzaktaki hem de yakındaki şimşek ve gök gürültüsünden korkabilirler. Veya görüş mesafesinin en aza indirildiği yoğun sisten korkabilirler. Kural olarak, meteorolojik fobiden mustarip insanlar, yaşam geçmişlerine damgasını vuran olumsuz hava durumları yaşadılar. Dolayısıyla benzer bir olayın tekrarlanabileceği düşüncesi onların acı çekmesine neden olur.

Hava Fobileri

Hava fobilerinden mustarip bireyler, belirli hava koşullarına maruz kalmaktan veya bu koşulları beklemekten irrasyonel ve aşırı bir korku ile birlikte yüksek düzeyde kaygı yaşarlar. Bu nedenle oluşabilecek durumlardan veya yerlerden mümkün olduğunca kaçınmaya çalışırlar. Bu fobi türü, herhangi bir özel fobi gibi , aşağıdaki özelliklere sahiptir :

•    Spesifik nesne veya durum hemen hemen her zaman hastada ani korku veya endişeye neden olur.
•    Altı ay veya daha uzun bir süre boyunca korkulan durumdan aktif ve ısrarla kaçınırlar.
•    Yaşadıkları korku ya da kaygı, nesne ya da durumun yarattığı gerçek tehlikeyle orantısızdır.
•    Sosyal, mesleki veya diğer önemli işlevsellik alanlarında bozulma yaşarlar.
•    Belirtileri başka bir psikiyatrik bozuklukla açıklanamaz. Örneğin, obsesif-kompulsif bozukluk (OKB), travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), ayrılık anksiyetesi bozukluğu veya sosyal anksiyete bozukluğu.
•    Hava fobilerinin kesin etiyolojisi bilinmemektedir. Ancak, hava koşulları ile korku veya panik arasındaki ilişki nedeniyle gelişebileceklerine inanılıyor. Arkalarındaki en yaygın teori klasik koşullanmadır. Bu teori, korku veya endişe uyandıran bir olay nötr bir olayla birleştirildiğinde bir fobinin çökeldiğini öne sürer.

Hava Fobilerinin Belirtileri

Hava fobisi bir bireyde şu durumlarda gözlemlenebilir:

•    Belirli hava koşullarından aşırı derecede korkarlar.
•    Fobilerinin nesnesiyle yüzleşebilecekleri durumlardan kaçınırlar.
•    Belirli meteorolojik olayların tezahürleri sırasında kendilerini endişeli hissederler.
•    Hava fobisi olan kişi fiziksel semptomlar da yaşayabilir. Örneğin kalp çarpıntısı, terleme, nefes darlığı, göğüs ağrısı, baş dönmesi, titreme, mide bulantısı, kızarma ve titreme.

Ayrıca belirli bilişsel belirtiler de gösterebilirler. Örneğin, olumsuz imajlar ve inançlar, korkulan duruma dayanamama inançları, fizyolojik tepkilerin olumsuz yorumları, araya giren düşünceler, endişeler ve alarm durumu. Fobiler, sosyal, aile, iş ve kişisel ilişkiler gibi yaşamlarının çeşitli alanlarında hastayı yetersiz bırakan bir dizi semptomu tetikleyebilir.

Hava Fobisi Türleri

•    Anemofobi: Rüzgar veya hava akımlarından korkma.
•    Aklufobi: Karanlıktan korkmak.
•    Aurorafobi: Kuzey Işıkları korkusu.
•    Brontofobi veya Ceraunophobia: Gök gürültüsü ve şimşek korkusu.
•    Eozofobi: Şafak veya gün ışığından korkma.
•    Heliofobi: Güneşten, güneş ışığından veya herhangi bir parlak ışıktan korkma.
•    Hidrofobi veya su fobisi: Su korkusu.
•    Homiklofobi veya nebulafobi: Sis korkusu.
•    Higrofobi: Nem veya nem korkusu.
•    Lilapsofobi: Kasırga veya kasırga korkusu.
•    Meteorofobi: Meteorlardan korkma.
•    Nefofobi: Bulut korkusu.
•    Noktifobi. Gece korkusu.
•    Ombrofobi veya pluviofobi: Yağmur korkusu.
•    Ouranofobi: Cennet korkusu.
•    Psikofobi: Soğuk korkusu.
•    Chionofobi: Kar ve karlı hava korkusu.
•    Termofobi: Sıcak ve sıcak hava korkusu.
•    Selenofobi: Ay korkusu.
Bir hasta ne tür bir hava fobisine sahip olursa olsun, onunla başa çıkma yeteneği kazanabilir. Gerçekten de, belirli fenomenlere olumsuz tepki vermeyi öğrendikleri gibi, onlara daha uyumlu tepkiler de öğrenebilirler.

Hava Fobisi Tedavisi

•    Maruz kalma tedavisi: Bireyin korkulan duruma tepki verme şeklini değiştirmeye odaklanır. Spesifik fobinin kaynağına ve ilişkili düşüncelere, duygulara ve duyumlara kademeli ve tekrar tekrar maruz kalma, kaygılarını kontrol etmelerine yardımcı olabilir. Canlı maruz kalma, anksiyojenik veya hoş olmayan uyaranla doğrudan temas kurmalarından oluşur. Temel fikir, kaygıları azalana kadar korkulan uyaranla temas halinde kalmaktır.
•    Bilişsel davranışçı terapi: Bu, korkuya neden olan belirli hava koşullarını farklı şekilde görmenin ve bunlarla başa çıkmanın yollarını öğrenmek için diğer tekniklerle birlikte maruz kalmayı içerir.
•    İlaçlar: Maruz kalma tedavisi genellikle belirli fobilerin tedavisinde başarılıdır. Bununla birlikte, ilaçlar kaygı ve panik semptomlarını azaltmaya da yardımcı olabilir.

Başetme Stratejileri

Psikoterapinin yanı sıra bu fobilerden herhangi birinden musdaripseniz, aşağıdaki stratejileri benimseyebilirsiniz.

•    Sizi korkutan durumlardan kaçınmayın: Aslında, onlardan kaçınmak yerine, mümkün olduğunca sık kendinizi onlara maruz bırakmaya çalışın.
•    Terapide öğrenilen teknikleri uygulayın ve semptomlarınızın kötüleşmesi durumunda bir plan geliştirmek için terapistinizle birlikte çalışın.
•    Kendi kendine yardım gruplarında destek arayın.
•    Zihinsel ve fiziksel sağlığınıza dikkat edin. İyi dinlenin, sağlıklı beslenin ve her gün fiziksel olarak aktif olmaya çalışın.
Son olarak, fobiler tedavi edilmezse bireyin günlük işleyişini önemli ölçüde etkileyebilir. Bu nedenle, herhangi bir fobiniz varsa ve günlük rutininizi ve yaşam kalitenizi etkiliyorsa, bir ruh sağlığı uzmanına danışmalısınız.