Chia Tohumunu Neden Eksik Etmemeliyiz?

Latince adı salvia hispanica olup Aztekler'de para birimi yerine de kullanılmış olan tohum. Chia ismi de o zamanlardaki yöresel dilde ( nahuatl ) "oily" anlamına gelen "chian" kelimesinden türemiştir. Uzun yıllarca dilden dile dolaşan her şeyin içinde olan chia tohumunu Superman'in her sabah aç karnına bir kaşık yiyormuş, söylenene göre kriptonun zararlı ışınlarını absorbe ediyormuş, öyle güçlü bir nimet bu! Durum bu olunca da şakayı bir kenara bırakıp ciddi ciddi size biraz chia tohumundan bahsetmek istiyorum: Amerika’da yetişen bir tür adaçayı olan salvia hispanica, tüm dünyada chia (çiya) bitkisi olarak biliniyor. Bu bitkinin tohumları ise chia tohumu olarak satılıyor ve kullanılıyor. Chia tohumu, en iyi omega-3 kaynağı olarak bilinen somon ve keten tohumundan daha fazla omega-3 içermektedir. Beyin ve kalp sağlığı için çok önemli olduğu bilinen omega-3, düzenli chia tohumu tüketildiğinde metabolizmaya önemli faydalar sağlıyor, çünkü chia tohumu her 28 gramında 5 gram omega-3 içermektedir. Ayrıca 28 gramında ünlük protein ihtiyacının %10’unu karşılayacak kadar, 4,4 gram protein vardır.

Beyaz ve siyah olarak ikiye ayrılan chia çekirdeği, omega 3 yönünden en zengin bitkilerden biridir. Nane ve adaçayı familyası ile akraba olarak bilinen bu mucizevi besinin ana vatanı Meksika ve Guatemala. Chia, başta Güney Amerika, Arjantin, Ekvator, Nikaragua ve Avustralya olmak üzere Türkiye dahil dünyanın her yerinde tüketiliyor ve sağlıklı beslenme uzmanları tarafından tavsiye ediliyor. Maya dilinde enerji anlamına gelen chia, Aztek ve Mayalar tarafından uzun yolculukları sırasında kendilerine enerji vermesi için yanlarında bulundurduğu bir besin kaynağıydı. Peki, neden bu mucizevi besini eksik etmemeliyiz? Hemen aşağıda cevaplarını bulabilirsiniz.

Chia Tohumu Faydaları Nelerdir?

Yağ asiti bakımından zengin olan bitkinin yüksek tansiyonu düşürmek için kullanıldığı bilinmektedir. Tansiyon hastalarının bitki tüketiminden önce doktor gözetimi önerilir.
Şeker sorunu olanlar da kan şekerini stabilize etmek için tohumdan yararlanabilir.
Romatizma hastalıklarının iyileşmesine destek olduğu belirtilen tohum kullanılırken günlük dozun aşılmaması önem arz eder.
Metabolizmayı hızlandıran chia, kas oluşumuna yardımcı olur. Protein desteği sayesinde spor yapanlar tarafından tercih edilmektedir.
Yağ asitleri sinir sistemini desteklerken, beyne yararlı besinlerin iletilmesinde görev alır.
Omega 3 kaynağı olan tohumlar kalp sağlığının korunmasına destek olur. Ciddi kalp rahatsızlığı olanların kullanım öncesi doktorlarından onay alması salık verilmektedir.
A, D, E ve K gibi yağda çözünen vitaminlerin emilimini artıran chia bitkisi, yağ asitli yapısı ile günlük vitamin ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olur.
Antioksidan desteği veren ürün, bitkisel kaynaklı olduğu için veganlar tarafından da yenebilir.

Chia Tohumu Zararları Nelerdir?

"Chia tohumu günde ne kadar tüketilmeli" konusunda da açıklık getirmem gerekiyor.
1-2 kaşıktan fazla tohum tüketimi şişkinliğe neden olabilir.
Gaz problemi yaşayanların tüketimi daha da azaltması gerekir.
Hamilelerin chia bitkisi tüketmesi pek tavsiye edilmiyor, ayrıca yine chia tohumunun emzirme döneminde de yenmemesi gerektiğinin altı çizilmektedir.
Trigliserit sorunu olan kişilerin chia ile yapılan tarifler ve diyetlerden uzak durması önerilir.

Chianın prostat kanseri ile ilişkisine dair çalışmalar sürmekte olup, kanser riski olanların chia tohumlu ekmek, chia salatası gibi tariflerden kaçınması tavsiye edilmektedir.
Her yiyecekte olduğu gibi chia bitkisinde de alerjen özelliklere rastlanabilir.
Tüketimin ardından alerjik belirtiler gösteren kullanıcıların doktora danışması önerilmektedir. Alerji durumunda chia tohumunun yan etkileri olarak gözde yaşarma, bulantı, deri döküntüsü, nefes darlığı, boğaz şişmesi görülebilir.
Kan basıncı düzenleyici, kan seyreltici veya insülin direnci ilaçları kullanan kimselerin chia ile ilacın etkileşimi konusunda eczacı ve doktorlarına danışması gerekir.
Bitki ilaçlarla beraber kanın çok incelmesine veya basıncın düşmesine neden olabilir.