Çocuğunuz yeni bir şey denediğinde ve umduğu gibi gitmediğinde, bir ebeveyn olarak nasıl tepki verdiğiniz, şimdi ve gelecekte başarısızlığı nasıl yönettikleri konusunda önemli bir fark yaratabilir. Ebeveynlerin, algılanan bir başarısızlıktan sonra çocuklarıyla iletişim kurarken çocukların dilini anlama yetisine sahip olmaları önemlidir. Yani, zeka ve yeteneklerin sabit olmadığına ve bunun yerine çaba ile gelişebileceğine inanırsınız. Örneğin, “Çocukları eve sınavdan düşük notla geldiğinde tipik olarak endişe gösteren ebeveynler, zekanın çoğunlukla sabit olduğu inancını hissettirirler. Bunun yerine kötü sınıftan öğrenmeye odaklanan ebeveynler, çocuklarına zekanın öğrenme ve gelişme yoluyla inşa edilebileceğinin sinyalini verirler.” Çocuğunuz çabalarının sonucu hakkında kendini kötü hissettiği için, bir sonraki seferde daha da çabalayıp çalışabilir ve daha önce olmadığı kadar hırslanabilir. Peki bu durumda çocuklarımıza nasıl davranmalıyız? Hep birlikte öğrenelim.
1. Başarılı olma isteklerinin arkasında durmalısınız
İlk olarak, o anda sahip oldukları duyguları ele almalısınız. Kendilerini kızgın, üzgün veya değersiz hissedebilirler. Hayal kırıklığına uğramanın yetişkinler için bile normal olduğunu ve başarma isteklerinin harika bir şey olduğunu bilmelerini sağlamalısınız.
Peki sizin bu tavrınız, çocuğunuzda ne gibi duyguları ortaya çıkartır, öğrenelim.
- Çocuğunuzun görüldüğünü, anlaşıldığını ve değer verildiğini hissetmesine yardımcı olur.
- Çocuğunuzun duygularını tanımlamayı ve onlarla çalışmayı öğrenmesine yardımcı olur.
- Çocuğunuza duyguları konusunda güvenebilecekleri biri olduğunuzu gösterir.
- Çocuğunuza olumsuz duyguları daha fazla kabul etmeyi öğretir. Bu, sakin kalmalarına ve bu duygular gerçekleştiğinde başa çıkmalarına yardımcı olabilir.
Nasıl hissettiklerini doğruladığınızda, çocuğunuza bu duyguları işlemesi ve ilerlemesi için bir fırsat vermiş olursunuz.
2. Başarısızlıklarına olumlu yanıt vermelisiniz
Çocukların gelişip büyüyebileceklerine inansanız bile, kaygı, hayal kırıklığı veya ceza ile karşılık vermek, onlara başarılı olabileceklerine inanmayı öğretmeyecektir.
Bunun yerine, kendinize ait olumsuz duygular olmadan yanıt vermelisiniz. Gülümsemelisiniz, isterlerse onlara sarılın ve sorun olmadığını bilmelerini sağlayın. Alıcı bir dinleme durumundaysa, onlarla başarılı insanların başarısızlıklarının bir listesini ve deneyimlerini nasıl başarı öykülerine dönüştürdüklerini paylaşıp güzel vakit geçirebilirsiniz.
3. Başarıdan çok çabayı vurgulamalısınız
Tüm odağınızı çocuğunuzun hedeflerine odaklamak yerine, çabalarını vurgulamak için daha fazla enerji harcalamalısınız. Onların ne kadar çok çalıştıklarını ve denemek için bile ne kadar cesaretleri olduğunu kabul etmelisiniz. Bu yaklaşım, çocukların tutkularına ve denemenin getirdiği eğlenceye odaklanmalarına yardımcı olacaktır. Sonuçta, yeni bir şey denemek söz konusu olduğunda, hedeften çok yolculuk önemlidir.
4. Ne öğrenebileceklerini belirlemelerine yardımcı olmalısınız
Onlara şunu sormalısınız : "Bir dahaki sefere farklı deneyebileceğiniz bir şey var mı?"
Çocuğunuz yaklaşımında nelerin değiştirilebileceğini veya kurallar koyarak neler yapılabileceğini belirlediğinde, başarısızlığın kendi içlerinde doğuştan eksik olan bir şeyin sonucundan ziyade, hedeflerine nasıl yaklaştıklarından kaynaklandığını görebileceklerdir.
Bir sonraki yaklaşımları yine de başarılı olmazsa, bir beyin fırtınası oturumu düzenlersiniz ve onlara kendi süreçleriyle ilgili meraklarını gidermelerine yardımcı olacak sorular sorabilirsiniz.
- Şu ana kadar iyi giden ne var?
- Ne iyi çalışmıyor?
- Başkaları aynı hedefe ulaşmak için hangi yaklaşımı kullandı?
- Bu süreçte şu ana kadar neler öğrendiniz?
Çocuklara sadece nasıl kazanılacağını değil, nasıl kaybedeceğini de öğretmek önemlidir. Başarısızlık zorlu bir deneyim olabilir ve bazen acı verir. Ancak başarısızlık çocuklara rotalarını düzeltmeyi, eleştirel düşünmeyi ve direnç geliştirmeyi öğretir. Çocuğunuz ilk başta başaramazsa, tekrar tekrar denerse büyüyecek ve daha becerikli olacaktır. O sebeple başarısız oldukları her noktada onları korkutmamalı ve hayal kırıklığına uğratmamalısınız. Ne olursa olsun, çocuğunuzun arkasında durmalısınız ve yaşadığı olumsuz duyguları tek başına yaşamasına müsaade etmemelisiniz.
Elbette çocuğunuz her derste başarılı olamayabilir, kendisini o gün iyi hissetmemiş veya dikkati dağılmış olabilir. Daima ondan yüksek beklentiler içerisinde olduğunuzu çocuğunuza sürekli hissettirirseniz, elinizde olmadan sizler de çocuklarınıza baskı yapmış olursunuz. Bunun önüne geçmek için ise, sürecin geçici bir dönem olduğunu vurgulamanız, diğer sınavlarda veya derslerde biraz daha dikkatli olması gerektiğini belirtmeniz ve onun kendi çocuğunuz olduğunu söyleyip ne olursa olsun arkasında olduğunuzu göstermeniz her şeyden önemli bir tavır olacaktır.
Dolayısıyla, hayat çocuklarınızın dilinden anlayınca güzel, anlatabilince daha da özel olacaktır. Bu özel anlarınızı yapacağınız olumsuz tavırlar ile etkilememeye dikkat etmelisiniz. Çocuğunuzun içerisinde azim ve hırs varsa, her şey zaman içerisinde zaten olacaktır. Sabırlı olmalı ve çocuğunuzun arkasında durmalısınız.