Belki de eliminasyon diyetleri hakkında çok şey duymuşsunuzdur ve merak ediyorsunuzdur, ya da aranızda hiç duymamış olanlarınız vardır. Herkesin vücudu yiyeceklere farklı tepki verir, bazen vücudumuz yediğimiz her yiyeceği sevmeyebilir veya bağışıklık sistemimiz bir şeyi zararlı bir madde olarak görebilir. Gıda alerjisi, hassasiyeti veya herhangi bir yiyeceğe karşı intoleransı olması mümkün olsa da, en yaygın suçlu olanlar arasında; alkol, kahve, mısır, mandıra, yumurta, yer fıstığı ve ağaç kuruyemişleri, kabuklu deniz ürünleri, soya ve buğday bulunur. (Evet, inanılmaz derecede sağlıklı yiyecekler bile bazı insanlar için sorunlara neden olabilir!). Vücudunuzun sıkıntısı için suçlanabilecek pek çok olasılık olduğundan, gerçekte hangi gıdanın (veya gıdaların) hatalı olduğunu bulmak biraz zor olabilir. Bu yüzden hayat şeklinizi değiştirecek yeni beslenme düzeninize geçmeniz son derece önemlidir. Bir diyet olarak adlandırılsa da bunun asla zayıflama ile ilgisi yoktur. Şimdi hayatınızı tamamen değiştirebilecek, "Eliminasyon diyeti nedir, denemeli miyim?" Bu yazımda eliminasyon diyetleri ile ilgili tüm sorularınızı cevaplamayı umuyorum. Temel bilgileri, eliminasyon diyetlerinin nasıl çalıştığını, ele aldıkları semptomları ve yaygın türleri öğreneceksiniz. Hazırsanız o zaman başlayalım…
Eliminasyon diyeti nedir?
Bir eliminasyon diyeti, kendinizi gıda hassasiyetleri için test etmenin bir yoludur. Farklı eliminasyon diyetleri vardır. Örneğin, bazı insanlar glüten ve süt ürünlerini birkaç hafta ortadan kaldırdıktan sonra daha iyi hissederken, diğerleri irritabl bağırsak sendromu (IBS) semptomlarını yönetmek için daha katı bir FODMAP eliminasyon diyeti uygulayabilir. Bir eliminasyon diyetini denemeden önce doktorunuzla konuşun. Genel olarak, hassasiyete neden olduğu bilinen yaygın gıdalardan tamamen kaçınmak, ardından elimine edilen gıdaları birer birer diyetinize yeniden eklemek istersiniz. Amaç, belirli tetikleyici gıdaların iltihaplanmaya, baş ağrısına, cilt sorunlarına veya diğer yan etkilere neden olup olmadığını belirlemektir. Bu yiyeceği bir süre diyetinizden çıkararak daha iyi uyuduğunuzu, daha net düşündüğünüzü ve daha çok kendiniz gibi hissettiğinizi keşfedebilirsiniz. Bu süreç başlangıçta karmaşık veya kısıtlayıcı gelebilir, ancak uzun vadede genel sağlık ve zindeliğin iyileşmesine yol açabilir. Yani kısacası eliminasyon diyetleri hemen hemen adından da anlaşılacağı gibi yapar. Belirli yiyecekleri kısa bir süre, genellikle 3 hafta boyunca beslenmenizden çıkarıyorsunuz. Ardından, belirli yiyecekleri yavaşça yeniden vücudunuza tanıtıyorsunuz ve olası reaksiyonlar için doktorunuza başvurunuz.
Gıda intoleransı nedir?
Gıda alerjilerini anlık, yaşamı tehdit eden tip olarak düşünebilirsiniz. Kabuklu deniz ürünleri ve yer fıstığı gibi alerjenlere özgü olan bu alerjik tepki, vücutta büyük bir histamin salınımına neden olarak akciğerlerin ve boğazın şişmesine neden olur. Ancak, tüm gıda alerjileri ve intoleransları bu kadar şiddetli değildir. Alerjenlere tepkiler değişebilir ve bazı insanlarda gıda intoleransı belirtileri çok az fark edilir veya hiç fark edilmez. Aslında, sorunlarınızı tamamen başka bir şeye bağlayabilirsiniz. Örneğin glüten, bazı insanların sadece yorgun hissetmesine neden olabilir ve bu hemen bir tehlike işareti olmayabilir. Gıdalara karşı daha az fark edilen bu reaksiyonlardan bazıları şunlardır:
• Kuru cilt
• Şişkinlik, kabızlık ve ishal gibi gastrointestinal sorunlar
• Kaşıntı
• Sindirim bozukluğu
• Tükenmişlik
• Baş ağrısı
• Karın ağrıları
• Eklem ağrıları ve ağrıları
• Migren
Vücudunuzun farklı alerjenlere nasıl tepki verdiği, bireysel kimyanıza bağlıdır. Bunun için kendinize zaman ayırın ve vücudunuzun yediklerinize nasıl tepki verdiğine dikkat edin.
Eliminasyon diyetinde neler yiyebilirsiniz?
Bir eliminasyon diyetinin en zor yanı, hangi yiyeceklerin reaksiyona neden olma olasılığının en yüksek olduğuna karar vermektir. Neyse ki, aşağıda beslenmenize yardımcı olacak bir yol haritasını sizler için derledim.
• En az iki hafta boyunca yalnızca yeşil sebzeler yiyin, ancak şimdilik yumurta ve süt ürünlerini atlayın.
• Vücudunuzun tepkisi için test etmek istediğiniz yiyeceklerin bir listesini yapın.
• Yeniden giriş aşamasına başlamak için, diyetinize yeniden dahil etmek üzere bir test yiyeceği seçin. Üç gün boyunca afiyetle yiyin.
• Bu yeniden giriş sırasında nasıl hissettiğinize dair ayrıntılı notlar alın ve hissettiğiniz her şeyi fark etmeye dikkat edin. Ne kadar küçük görünürse görünsün, her şeyi yazın.
• Üçüncü günden sonra, tekrar normale dönene kadar üç ila dört gün boyunca yalnızca yeşil bölge gıdalarına geri dönün. Ardından, test yiyecekleri listenizin tamamı bitene kadar 3-5 arasındaki adımları tekrarlayın.
Eliminasyon diyetinde kaçınmanız gereken yiyecekler
Eliminasyon diyetiniz sırasında hangi yaygın yiyeceklerden ve yiyecek gruplarından kaçınmanız gerektiğini merak ediyor musunuz? İşte uzak durmanız gereken yiyecekler:
• Süt ürünleri (süt, dondurma ve ekşi krema dahil)
• Yumurtalar
• Gluten (arpa, yulaf, çavdar ve buğday dahil)
• Balık ve kabuklu deniz ürünleri
• Nightshades (domates ve soğan)
• Narenciye (yüksek miktarda potansiyel olarak reaktif antioksidan içerir)
• Baklagiller (soya bazlı ürünler, fasulye, mercimek ve bezelye dahil)
• Yer fıstığı
• Fındık
• Mısır
• Potansiyel reaksiyonlara neden olduğu bilinen biyojenik aminler histamin, tiramin, oktopamin ve feniletilamin içerebilen organik olmayan sığır eti
• Rafine şeker, mısır şurubu, yapay renkler ve aromalar içeren tatlılar veya şekerlemeler.
Kaynak: 1
