Glüten İntoleransı / Hassasiyeti özellikle son yıllarda ortaya çıkan, kişilerin yaşamını son derece zorlayan bir sorundur. Tahıl grubundaki tüm besinlerin, içinde bulunan glüten maddesine alerjik olma durumudur. Glüen intoleransı olan kişilerin yiyemedikleri şeyler, ekmek, makarna, börek, pasta diye başlar ve sonsuza kadar gider. Çünkü bazen sadece besinlerde değil, bu bileşenlerin küçük miktarlarını kullanan ilaçlar, vitaminler ve takviyelerde de bulunabilir. Glüten duyarlılığı, çölyaksız glüten duyarlılığı veya çölyaksız buğday duyarlılığı olarak da adlandırılan glüten intoleransı, vücudunuzun glüten yemeye kötü tepki verdiği bir hastalıktır. Bazı yönlerden, glüten intoleransı, glüten yemenin semptomlara neden olduğu bir durum olan çölyak hastalığına benzer. Çölyak hastalığı, kalıtsal olan (aileden geçen) bir otoimmün hastalıktır.

Bir otoimmün hastalık zaman vücudun bağışıklık sistemini (enfeksiyonla mücadele sistemi) yanlışlıkla saldırıları gerçekleşir ve vücudun dokuyu yok eden bir durumdur. Çölyak hastalığında glüten, ince bağırsakların astarını tahrip eden bir reaksiyona neden olur. Bu, hemen hemen tüm besin maddelerini emme alanını azaltır. Gluten intoleransı sindirim sisteminizde sorunlara neden olabilir, ancak midenize, bağırsağınıza veya diğer organlarınıza kalıcı hasar vermez. Ancak, gluten intoleransı, çölyak hastalığı, bir koşula benzer olabilir bir gastroenterolojiye görünmeniz gerekmektedir. 

Glüten İntoleransı Belirtileri

Gluten intoleransınız varsa, gluten içeren yiyecekleri yediğinizde birçok farklı semptomla karşılaşabilirsiniz, bu belirtiler her insanda farklı olabilir. Yaygın semptomlar şunlardır:

•    Mide şişkinliği ve ağrı
•    İshal, kabızlık veya kusma
•    Yorgunluk veya yorgunluk
•    Kemik veya eklem ağrısı
•    Baş ağrısı
•    Uyuşma
•    Depresyon
•    Kaşıntılı cilt
Bu semptomların çoğu çölyak hastalığının semptomlarına benzer. Gluten intoleransı ile çölyak hastalığı semptomları arasındaki en büyük fark, çölyak hastalığının ince bağırsağınızda kalıcı hasara neden olabilmesi ve anemi ve bodur büyüme gibi semptomlara neden olabilmesidir.

Glüten İntoleransı ile Yaşamak

Glüten intoleransı olan bir kişi, diyetinden glüteni çıkarmalıdır. Bununla birlikte, eğer bir kişinin çölyak hastalığı yoksa, ara sıra glüten tüketmesinin ciddi sağlık sorunlarına sebebiyet vermez. Yemeklerin ve semptomların kaydını tutmak, bir kişinin potansiyel olarak sorunlu yiyecekleri tanımlamasına yardımcı olabilir ve aynı zamanda bir intoleransı yönetmesine de yardımcı olabilir.

Kaçınılması Gereken Yiyecekler

Glütenler, buğday ve diğer tahılların suyu emmesini, birbirine yapışmasını ve yapışkan ve elastik kalmasını sağlayan proteinlerdir. Örneğin, ekmek hamuruna dokusunu kazandırmaya ve hamurun kabarmasını sağlamaya yardımcı olurlar.

•    Ekmekler
•    Kurabiye ve bisküvi
•    Makarnalar
•    İrmik bazlı ürünler
•    Kuskus
•    Alkollü içecekler

Açıkça tahıl bazlı olmayan ürünlerde de glüten bulunabilir, örneğin:

•    Baharatlar
•    Soslar
•    Çorbalar
•    Konserve yiyecekler

Hangi Yiyecekler Yenir?

Glüten içermeyen yiyecekler şunları içerir:

•    Meyve ve sebzeler
•    Kırmızı et, kümes hayvanları ve balık
•    Fasulye ve mercimek gibi bakliyatlar
•    Pilav
•    Kinoa
•    Patates
Glütenden kaçınmak isteyen bir kişi, gıda etiketlerini dikkatlice kontrol ettiğinden emin olmalıdır. Evde çorba, sos ve salata sosu yapmak da iyi bir fikir olabilir. Market ürünlerinin etiketlerinde "glütensiz" yazan ürünler, çölyak hastalığı veya glüten intoleransını tetikleyecek glüten içermez, bunları tercih edebilirsiniz. Üreticiler, buğday unundan glüteni çıkarabilir veya yulaf veya nohut unu gibi ürünler kullanabilir.
 

Kaynak: 1