Beslenme

Hem Faydalı, Hem Doyurucu: Karayemiş (Taflan)

Konu sağlıklı beslenme olunca hemen size keşfettiğim öğrendiğim bitkilerin, sebzelerin, meyveleri tanıtmak istiyorum. Dolasıyla bugünkü konuğum da "karayemiş" ismi böyle anılsa da, halk dilinde ona "Taflan" diyen de var. İçerisinde bulunan maddeler sayesinde  tam bir sağlık deposu olan karayemiş mayhoş tadı ile de oldukça farklı bir lezzet sunar. Karadeniz'de oldukça yaygın olan bu meyve, taze hali, kuru hali ve pekmez gibi ürünleriyle sofra alışkanlıklarınızın önemli bir parçası olacaktır.  Sadece Karadeniz'de değil farklı yörelerde Gürcü kirazı, karamiş, Laz üzümü ve taflan gibi isimlerle de anılan karayemiş, küçük beyaz çiçekler açan, top top minik meyveleriyle dikkat çeken gülgiller ailesinden bir bitki. Nemli iklimlerde kolayca yetişebilen bu bitkiye ülkemizde en çok Doğu Karadeniz'de rastlamak mümkün oluyor, genellikle Temmuz ayı civarı meyve veren karayemiş, yaprak dökmeyen bir ağaçtır yine de.  Besin değeri bakımından zengin olduğu ve C vitamininden tutun da demire kadar içinde pek çok yararlı madde bulunduğu için yapraklarından meyvesine, bu bitkiden bol bol faydalanıyor. Oysa onu kullanırken dikkati de hiçbir zaman elden bırakmamak gerekiyor. Zira kendisinin yanlış tüketildiğinde zehirleyici etkiler oluşturabildiği de söyleniyor. Lafı fazla uzatmadan onun faydalarından, nasıl kullanacağımıza kadar bilgileri öğrenelim.

Karayemişin Faydaları Nelerdir?

  • Hastalıklara karşı koruma sağlayan antioksidan yapısı, karayemişin faydaları arasında ilk sıralarda yer almaktadır.
  • Olgun karayemiş meyvelerinin tüketimi sindirimin düzene girmesini sağlar.
  • Karayemiş meyvelerinin taze ya da kuru şekilde tüketilmesinin şeker hastaları için yararlı olduğu düşünülmektedir.
  • Karayemişin içindeki birçok vitamin ve mineral, sinir sisteminin rahat çalışmasına destek olma gibi bir etkiye sahiptir.
  • Kurutulan ya da pekmez haline getirilmiş karayemişin kış mevsiminde tüketilmesi de soğuk algınlığı gibi rahatsızlıkların tedavi edilmesi sürecine yardımcı olacaktır.
  • Uygun miktardaki karayemiş tüketimi, kemik yapısı ve kasların düzenli çalışması gibi süreçlerde birçok yarar sağlamaktadır.
  • Karın ağrılarının ve bulantıların giderilmesi için de karayemiş kullanılabilmektedir.
  • İçeriğindeki yüksek demir sayesinde bu mineralin vücuttaki eksikliğini gidermeye yardım eder.
  • Karayemiş, bağırsak tembelliği sorununun çözülmesine destek olur.

  • Karayemiş meyvesinin içerisinde bulunan magnezyum, potasyum, sodyum ve kalsiyum gibi mineraller, vücudun direncini korumayı kolaylaştırır.
  • Birçok konuda iyileştirici etkisi bulunan karayemişlerin idrar söktürücü özelikleri olduğu da bilinmektedir.
  • Egzama benzeri cilt hastalıklarında karayemiş kullanımı yararlı olabilmektedir.
  • Meyve ile birlikte kurutulan karayemiş çekirdeğinin faydaları, özellikle solunum yolu rahatsızlıklarında sıklıkla kullanılmasını sağlar.
  • Solunum yolundaki veya vücuttaki diğer rahatsızlıklarda tedavi amaçlı karayemiş kullanımından önce mutlaka doktorunuza danışınız.

Karayemiş Nasıl Kurutulur?

  • Karayemişler, taze halinin yanı sıra kurutulmuş şekilde de tüketilebilir. Karayemiş kurusu vitamin ve mineral açısından zengin olduğundan yoğun biçimde kullanılmaktadır.
  • Diğer meyvelerdekine benzeyen gelenekseli kurutma süreçleriyle, yazın toplanan ürünler yıl içinde kuru halde rahatça yenilebilir.
  • Kurutma yöntemi, karayemişler için oldukça ideal bir saklama yöntemi de olmaktadır.
  • Tıpkı taze ve sulu hali gibi, kuru hali de tok tutma konusunda oldukça başarılıdır.
  • Bu arada karayemişin kalorisini de merak edenler olmuştur, hemen onu da yazayım: 100 gramında yaklaşık 75 kcal enerji vardır.
  • Turşusundan reçeline kadar birçok tüketim şekli sunan karayemiş ya da yerli adıyla taflanı, kuru olarak gün içinde zevkle tüketebilirsiniz.

Karayemiş Nereden Temin Edilir? Nasıl Kullanılır? 

  • Karayemiş meyvesi, Karadeniz bölgesi dışında çok iyi bilinen bir meyve olmamakla birlikte bazı manavlarda bulunabilmektedir.
  • Karadeniz’de ise özellikle hasat mevsiminde pazarlarda ve yol kenarlarında çokça satılmaktadır. Özel olarak üretildiği bahçeleri çok fazla bulunmamakla birlikte genelde yerel çiftçilerin fındık veya benzeri ürünleri yetiştirdikleri tarlalarda kendiliğinden büyür.
  • Birçok yararlı özelliği bulunan karayemişi farklı şekillerde satın alıp tüketebilmeniz mümkündür.
  • Reçeli, marmelatı, turşusu ve çayı hazırlanan karayemişin meyvelerini kurutulmuş halde ya da taze olarak doğrudan tüketeceğiniz, bu meyvenin faydalı etkilerinden yararlanabilirsiniz.
  • Her meyvede odluğu gibi karayemişi de dikkatli bir şekilde tüketmek gereklidir, zararı var mıdır? diyenleri de hemen aşağıya alayım.

Karayemiş Zararları Nelerdir?

  • Karayemiş, doğru kullanıldığında ne kadar faydalıysa yanlış kullanıldığında da bir o kadar zararlı bir bitkiye dönüşebiliyor.
  • Bunun için yukarıda da söylediğim gibi mutlaka işin uzmanlarından bu konuda fikir alarak hareket etmek gerekiyor.
  • Her ne kadar yapraklarından faydalananlar olsa da taze yapraklarının zehirli olduğunu unutmamak, mutlaka kullanılması gerekiyorsa güvenilir aktarlardan kurutulmuş ve sağlıklı bir şekilde tüketilebilecek yapraklarını temin etmek gerekiyor.
  • Aynı şekilde karayemiş meyveleri taze olarak da tüketilebiliyor ancak içinde bulunan sert çekirdeklerinin vücutta zehirli etkiler oluşturduğunu unutmamak ve çekirdeklerini asla tüketmemek de büyük önem taşıyor.

 

 

İlgili Haberler

Hakkımızda

Seni Sen Yapan Değerlere Dönüş Hareketi