Psikojenik kusma, çeşitli psikolojik bozuklukların sonucudur. Örneğin anksiyete, duygusal ıstırap, stres ve sürekli endişe. Tıp camiası için gerçek bir meydan okuma sunuyor. Bunun nedeni, sürekli kusmayı içeren bu rahatsızlıktan muzdarip bireylerin ciddi şekilde susuz kalabilmeleridir. Bunlar psikiyatristler, psikologlar ve gastroenterologlar gibi birçok uzmanın ilgilenmesini gerektiren karmaşık durumlardır. Bozukluğun yalnızca yeme bozukluğu çeken kadınlarla bağlantılı olduğunu düşünürken yanılıyor olabilirsiniz. Bununla birlikte, yaşlılar ve hatta daha sıklıkla çocuklar psikojenik kusmadan mustariptir. Tıp bu sorundan ilk kez 1960 yılında söz etti. Doktorlar genellikle kendilerini nasıl tedavi edeceklerini bilmedikleri durumlarla karşı karşıya buldular. Çoğu durumda, ölümle sonuçlandılar. Bunun nedeni, yaşlı hastalar için kontrol edilemeyen mide bulantısı ve dehidrasyonun ciddi bir sağlık riski oluşturmasıdır. Bu nedenle, bu durumu tıp camiasına ilk anlatanlar geriatrik psikiyatristlerdi. Sonra yıllar geçtikçe dikkatleri daha genç kadınlara verdiler.
Psikojenik Kusma
Psikojenik kusma nadir görülen bir tıbbi durumdur. Hastalar, altta yatan organik bir neden olmayan mide bulantısı ve şiddetli ve tekrarlayan kusmalar yaşarlar. Bugüne kadar tıp mesleği, etkilerini azaltmak için çeşitli tedaviler denedi, ancak sonuçlar gerçekten tatmin edici olmadı. Kural olarak, işe yarayan tek strateji psikolojik terapidir. Bazen doktorlar bunu psikotrop ilaçların uygulanmasıyla birleştirir. Bununla birlikte, son yıllarda durumla ilgili araştırmalar artmıştır.
Majör Depresyon
Psikojenik kusma tezahürü ile başvuran birçok hasta, teşhis edilmemiş majör depresyondan mustaripti. Bariz psikosomatik semptomlar sergiliyorlardı, ancak aylarca hatta yıllarca psikolojik yardım aramamışlardı.
Anksiyete Bozuklukları
Anksiyete bozukluklarının ve bunların fiziksel tezahürlerinin son derece geniş bir yelpazesi vardır. Örneğin, baş ağrıları, sindirim bozuklukları, kas ağrıları ve hatta cilt bozuklukları gerçekten yaygındır. Anksiyete sorunu (panik bozuklukları ve agorafobi veya yaygın anksiyete bozukluğu) olan az sayıda hasta psikojenik kusma gösterebilir.
Travmatik Stres Bozukluğu Sonrası
Geçmişte kötü muameleye veya istismara uğramış veya zorbalık veya işyerinde tacize uğramış kişiler genellikle psikosomatik bozukluklar yaşarlar. Bununla birlikte, psikojenik kusma her şeyden çok travmatik çocukluklarla bağlantılıdır.
Dönüşüm Bozukluğu
Konversiyon bozukluğu ve dissosiyatif bozukluk, genellikle bunları açıklayacak bir hastalık veya fiziksel neden olmadan nörolojik kökenli belirtiler gösterir. Bu koşullar hafıza kaybı, uzuvları hareket ettirememe ve mide bulantısı ve kusma ile kendini gösterir.
Yeme Bozuklukları
Daha önce de belirttiğim gibi, psikojenik kusmanın yeme bozukluğu çeken genç kadınlara özgü bir özellik olduğuna inanmak yaygındır. Ancak, artık acı çeken tek grubun bu grup olmadığını biliyoruz. Bununla birlikte, bulimia hastalarında prototipik bir semptomdur. Çoğu durumda, kusma istemsizdir. Aslında bu, hastanın kontrol edemediği ama yine de psikolojik bir kökene yanıt vermeye devam eden zorlayıcı ve kontrol edilemez bir tepkidir.
Psikojenik Kusma Türleri
Psikojenik kusma iki tip olabilir:
• Kasıtlı: Hastalar bilinçli olarak kusmaya neden olur. Bulimia nervozadan kaynaklanır.
• Kasıtsız: Hastalar endişeli, gergin veya stresli olduklarında kusarlar. Genellikle istemsiz koşullanmış bir tepkidir. Çocuklar bunu genellikle dikkat çekmek istediklerinde veya bir şey istediklerinde yaparlar.
Psikojenik Kusma Çocuklarda ve Yaşlılarda Sık Görülür
Hem çocuklar hem de yaşlılar bu tür rahatsızlıklardan mustariptir. Aslında, kural olarak, en çok onlar etkilenir. Ayrıca sağlıkları için daha büyük risk taşıyanlardır. Durumun arkasında genellikle stres, duygusal rahatsızlık, öfke nöbetleri (çocuklarda) ve yaşlı erişkinlerde depresyon yatar. Çocuklarda psikojenik kusma bazen psikososyal bir stres etkeninin ortaya çıkmasıyla çakışır. Örneğin, yeni bir kardeşin gelişi, adres veya okul değişikliği veya ebeveynlerin boşanması. Bu durumlarda, yaşadıkları olumsuz duyguları salıvermenin bir yolu olarak kusarlar.
Bir çocuk ayrıca duygularını göstermek için kusabilir. Örneğin, kızgın veya hayal kırıklığına uğramış hissedebilirler. Ancak bu duygular araçsallaştırılabilir. Bu, çocuğun yavaş yavaş eylemin kendileri için yararlı olduğunu öğrendiği anlamına gelir. Bunlar gözden kaçmaması gereken durumlardır. Çocukların özel sağlık hizmeti almaları önemlidir. Psikologlar ve psikiyatrlar bu durumlara en iyi şekilde yanıt verebilecek donanıma sahip profesyonellerdir. Hastalara hızlı bir şekilde yanıt verilmezse, ciddi şekilde susuz kalabilirler.
Psikojenik Kusma Nasıl Tedavi Edilir?
Bu tür psikofizyolojik durumu ele almanın ana stratejisi, semptomu ve kişiyi bir bütün olarak tedavi etmektir. Semptomun ihmal edilmesi hastayı tehlikeli durumlara sürükleyebilir. Psikolojik gerçeklikleriyle ilgilenmek esastır.Kullanılan terapi türü, her bir hastanın ihtiyaçlarına göre belirlenecektir. Örneğin dissosiyatif bozukluğu olan bir yetişkine, okulda zorbalığa uğrayan bir çocuk veya bulimiası olan genç bir kadın gibi davranılmayacaktır. Profesyonel, her bireyin benzersiz gerçeklerini dikkate alacaktır. Örneğin, hasta majör depresyonu olan yaşlı bir kişiyse, aile hekiminin yanı sıra ailesinin iş birliği gerekli olacaktır.
En önemli stratejiler genellikle stres ve kaygı yönetimi teknikleri, bilişsel yeniden yapılandırma, benlik saygısını artırma, gevşeme ve duygu yönetimidir. Duygusal çatışmaların ve zihinsel sorunların her zaman bedeni etkilediğini unutmamalıyız. Psikojenik kusma böyle bir örnektir.