Çay sadece sevdiğimiz bir içecek değil, hemen hemen tüm ülkelerde bir kültürdür, ne kadar içiş şekillerimiz farklı olsa da, evrensel bir içecektir çay. Biz çayı sadece kültürümüze özgün bir şey sansak da tüm kültürlerde çayın önemi vardır. Mevsiminde toplanan çay bitkisinin kurutularak soframıza gelmesi, evrenin nimetlerinden biri sayılmaktadır. Özellikle İngiliz ve Çin çayları kendilerine has bir özellik ile bilinmektedir. Çin yeşil çaylarının meşhur olduğu kadar, İngiliz sütlü çayları da oldukça popülerdir. Mesela İngiliz dizi ya da filmlerini izlerken eğer sahnede çay varsa bir de yanında süt görürüz. Hatta kitap okurken kontun çayını sütlü istemesine, misafirlere sütlü çay verilmesine ve afiyetle içmelerine tanık oluruz. Bize çok garip gelse de İngilizler için sütlü çay bir ritüeldir ve uzun yıllardır devam eder. Fakat sütlü çayı seven biri olarak herkesin denemesi gereken bir lezzet olduğunun kanaatindeyim. Hadi o zaman şimdi Londra sokaklarına yolculuğa çıkalım ve çayın sütle buluşmasının nasıl gerçekleştiğini öğrenelim.
18. yüzyıldan bu yana çay tüketiminde üst sıralarda yer alan İngiltere henüz siyah çayla tanışmadan önce Çin'den gelen yeşil çay Londra sokaklarında yer almaya başlar. Kafelerde "Coffee, chocolate and a kind of drink called tee" yazısı yer almaya başlar: "Kahve, çikolata ve çay denilen bir içecek" Ardından İngiltere insanları çayı çok sevmeye başlar. 1680 yılında Avrupa'da ilk kez çaya süt katılması İngiltere'nin de kendisine adapte ettiği ve günümüze kadar taşıdığı bir gelenek olur. İlk olarak çaya süt katılmasının nedeni içindeki teini ve asiditesini azalttığı düşünülmesidir. Aynı zamanda çaya kattığı yeni tadın da beğenilmesidir. Sütlü çay konusunda akılları karıştıran bir konu da mevcuttur. İlk dönemlerde bardağı ısıtmak için süt bardağa dökülüyorken daha sonra doğrudan çay bulunan bardağa dökülmeye başlanmış. Eğer sütü bardağa önce dökerseniz bardağı çatlamaktan engelleyebilirsiniz, eğer sütü daha sonra eklerseniz farklı bir aroma katarsınız. Bu iki seçenek arasında gidip gelen İngiltereliler son olarak sütü çaya eklemeyi tercih etmiş. Bu nedenle içtiğiniz çayın yanında minik bir karaf içerisinde süt bulursunuz.
Sütlü çay nasıl yapılır?
İngilizlerin asırlardır vazgeçemediği, bazen balkon keyiflerinde bazen de kitap veya dergi okurken yanlarından eksik etmediği sütlü çay yapımı aslında çok kolaydır. Çok önceden çay fincanını ısıtmak amacıyla kullanılan sıcak süt, zamanla çayla birleşip“İngiliz sütlü çayı” olarak tüketilmeye başlandı. İngiliz çayını hazırlamak için, bir fincan demlenmiş çaya ve sıcak süte ihtiyacınız vardır. İngiliz kültürüyle bir çay içmek isterseniz, ağız kısmı geniş bir porselen fincan tercih edebilirsiniz. Demlenen çaya, sıcak sütü ilave ettiğiniz koşulda sütlü çayınız hazır olacaktır. İşte bu kadar basit!
Sütlü çayın faydaları nelerdir?
- Pek çok çay türü insan cildine faydalıdır. İngiliz çayı da serbest radikallerin etkisini azaltacaktır. Böylece erken yaşlanma riskiniz ortadan kalkacaktır.
- Çayda bulunan antioksidanlar sayesinde ciltteki kırışıklık, çizgiler ve lekeler daha az hissedilir.
- Sütlü çay stresi alır. İçeriğindeki endorfin sayesinde vücudunuzdaki stresi yok eden hormonlar çalışır.
- Şekersiz içilen sütlü çay, metabolizmanızı harekete geçirir. Sindirim sisteminiz daha sağlıklı çalışacaktır.
- Çaydaki antioksidanlar ve kateşin sayesinde kronik rahatsızlıklarınızın etkisi daha da azalacaktır.
- Çaya süt eklendiğinde, bir miktar da olsa kemik gelişimi desteklenmektedir. Kemik sağlığınız için etkili olacaktır.
İngiltere'de çay içme adabı
Nasıl ki bazı yiyecek ve içecekler için hazırlanmış özel kurallar vardır, sütlü çayın da bir adabı, efendimize söyleyelim kuralı vardır. Daha doğrusu konuk olduğunuz bir İngiliz evinde göreceğiniz ritüel. İngilizlerin çay içmeye özel iki adet alanı bulunuyor. Bunlardan bir tanesi şömine gibi rahatlık veren sıcacık bir nokta, diğeri de pencere gibi dışarı baktığınızda kendinizi iyi hissedeceğiniz alan. Çayları koyacağınız ve demliklerin koyulacağı iki adet masa bulunuyor. Demlik asla sizin çay içtiğiniz masada bulunmuyor. Bunların yanı sıra çay içme sırasında araya yemeğin girmesi çok hoş karşılanmıyor. Onun yerine çayla gelen pasta ya da sandviçler hazırlanıyor. Ortalama 1 saat süren çay içmeleri, sütlü çayın keyfiyle devam ediyor. Süt konusunda ise ev sahibi tamamen misafirine ayak uyduruyor. Süt ya demliğin ya da çay bardağının içine ekleniyor.