Belonefobi: İğne Korkusu

Diğer korku ve fobilerin aksine, belonefobisi olanlar gergin pek olmazlar veya kaçmak gibi bir durumun içine girmezler.

Bununla birlikte, kan dolaşımında ve nabız hızında bir düşüş yaşarlar. Daha ciddi durumlarda, korkulan nesneyle yüzleşmek bile soğuk terler ve titremeye neden olur. İğne korkusunu hematofobi ile karıştırmamak gerekir. Hematofobisi olan veya kan korkusu olan kişilerin iğnelerden korkmaları için hiçbir sebep yoktur. Ancak iğne korkusuna verilecek cevap hematofobisi olanlarla aynıdır. Bu nedenle, bir fobinin tedavisi diğeriyle aynıdır. Belonefobi yaygın olmasına rağmen, bu konuda yeterli bilimsel literatür bulunmamaktadır. İğne korkusu, keskin uçlu nesne korkusuna da eşlik etme eğilimindedir. Akrofobi, keskin ve sivri nesnelerden korkmak için kullanılan terimdir.

Ciddi derecede kan veya iğne korkusu olan kişilerde baş dönmesi ve hatta bayılma olabilir. Bu durum vazovagal senkop olarak bilinir. İlk olarak, tansiyonları yükselir. Bu artışın bir sonucu olarak, sino-aortik barorefleks ark adı verilen mekanizmanın hiper reaksiyonu meydana gelir. Bu mekanizma, kan basıncındaki hızlı artışı telafi eder ve düşürür. Başka bir deyişle, sempatik sinir sisteminin ilk tepkisini, parasempatik sinir sisteminin ani bir tepkisi takip eder. Bu ikili tepki, baş dönmesine ve bayılmaya neden olan şeydir. Belonefobinin karmaşıklığı, uzmanların diğer daha yaygın fobi türleri için kullanma eğiliminde olduğundan farklı bir tedavi gerektirir. Çalışmalar, aşırı telafi eğiliminin bir kalıtım bileşeniyle ilişkili olduğunu göstermektedir.

Bu irrasyonel iğne korkusu hem çocuklarda hem de yetişkinlerde davranışsal, bilişsel ve fiziksel seviyelerde ortaya çıkar. Deneysel olarak indüklenen ağrıya, klinik ağrıya ve ağrıya bağlı sıkıntıya karşı daha fazla duyarlılık kadınlarda erkeklerden daha yüksektir. Diğer korku ve fobilerin aksine, gerginliğe veya kaçma dürtüsüne neden olmaz. Bunun yerine, dolaşım azalır ve kalp hızında bir yavaşlama olur. Bununla birlikte, daha ciddi durumlarda, nesnenin kendisiyle yüzleşmek gibi basit bir gerçek, soğuk terlemeye ve titremeye neden olur. Örneğin belonefobi, çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar için önemli bir konuyu temsil etmektedir. Gebe kalmadan önce ve hamilelik sırasında, birkaç kan testi yaptırmaları gerekir. İğne korkusu, hastalık veya aşılar için kan tahlilleri söz konusu olduğunda da yetersiz kalıyor.

Belonefobi Tedavisi

1. Beklenen Kaygıyı Kontrol Etme

Kaygı tepkisini, bileşenlerini ve fobik davranışları edinme ve sürdürme mekanizmalarını bilmek faydalıdır. Tüm bu faktörler, hastaya neler olduğunu bilmesine yardımcı olabilecek çok önemli bilgiler sağlar. Ayrıca onlara bifazik tepkiyi ve bayılmanın neden meydana geldiğini anlatırlar. Sonuç olarak, beklenti kaygısının yönetimi önemlidir. Çünkü bu hastaların çoğu sadece iğneyle temas anında değil, olaydan saatler hatta günler önce bile acı çekebiliyorlar. Hastaları tedavi etmek için, tıp uzmanları onlara her kaygı hissettiklerinde karın solunumu yapmaları için talimatlar verir. Bunu kendilerini daha sakin hissedene kadar yaparlar. Aynı zamanda ABC modeli sunulmuştur. Kaygının (C) iğneden (A) değil, düşüncelerinden (B) kaynaklandığını açıklarlar. Bu modeli kullanarak kaygı düşüncelerini ortadan kaldırmaya ve onları daha işlevsel düşüncelerle değiştirmeye başlarlar. Örneğin, "Hiçbir şey olmayacak", "Kalp atışımı kontrol edebilirim" veya "Her şey yoluna girecek".

2. Kademeli Maruz Kalma

Kademeli maruz kalmanın amacı, hastaları fobik uyarana alıştırmaktır. Aynı zamanda kalp atış hızı normal parametreler içinde tutulmaya çalışılır. Fobik uyarana yaratıcı bir yaklaşımla başlar. Ardından, son aşamada, hasta canlı maruziyete geçer. Korkutucu durumlardan kaçmanın sadece korkuyu pekiştirdiğini öğrenirler. Bu nedenle, alışma süreci sağlanana kadar kaygı yaratan uyaranlara maruz kalırlar. Her halükârda, kaçma davranışını pekiştirmek, fobiyi yalnızca daha da sürdürecektir.

3. Uygulamalı Stres Eğitimi

Bu, vazovagal aktivasyonun kontrolünü kolaylaştırmak için yapılan bir eğitimdir. Espada, Mendez ve Orgiles, bu eğitimi "aralarına 20 ila 25 saniyelik gerilim dönemleri serpiştirilmiş ve 15 ila 20 saniyelik gevşeme olmadan gerinme" olarak tanımlıyor. Amaç kalp atışını artırmaktır. Böylece hasta bayılabileceğini hissettiğinde bu tekniği kullanarak iyileşebilir.

4. Zenginleştirilmiş Kademeli Pozlama ve Uygulanan Gerilim

Bu aşamada kişi, alkol kokusu olabilen somut uyaranlarla desteklenen hayal gücünde maruziyeti uygular. Bu fazın öncekilerden farkı, hastadan vücudunun gevşediğini fark etmeye başladığında uygulanan germe egzersizlerini kullanmasını istemesidir.

5. Canlı Pozlama

Bu, bir klinik analiz laboratuvarında gerçekleştirilir ve burada hasta önceden öğrendiği kendi kendine talimatı kullanır. Kural olarak, bu onları cesaretlendirir ve derin nefes almalarını sağlar. Yanlarındaki terapist de sakinleştiriyor ve gerekirse olan her şeyi açıklıyor. Ardından, kan alındıktan sonra, terapist davranışı pekiştirmek için övgü sunar.

Çözüm

Psikoloji, sürekli olarak daha iyi çözümler arayan bilimsel bir disiplindir. Çok yaygın olmasına rağmen, bu konudaki literatür hala azdır. Ancak profesyoneller aynı tedaviyi hematofobi için kullanıyor ve iyi sonuçlar veriyor gibi görünüyor. Zamanla hem bu alanda hem de kişinin esenliğiyle ilgili diğer alanlarda büyük ilerlemeler göreceğiz. Psikoloji asla durmaz, tüm teknolojik gelişmeler ve araştırmalarla, her zaman daha kesin ve etkili teknikler olacak.