Mitlerin ateş ve taşta dövüldüğü erken Batı uygarlığının günlerinden beri, toplum antik Yunan hayal gücüne hayran kaldı. Tanrıların, Titanların ve devlerin hikayeleri çocukların masallarını doldururken, çeşitli mitolojik canavarlar büyük ekranda izleyicileri büyüledi. Ancak hiçbir kadın karakter, erkekleri bir bakışta taşa çevirebilen canavar Medusa kadar popüler değildir… Ah, Medusa! En sevdiğim Yunan Mitlerinden biridir, korkutuyor ve bunca zamana kadar çok da yanlış anlaşılmıştır. Bu yüzden çok az insan Medusa efsanesinin arkasındaki gerçeği biliyor. Medusa efsanesinin ardındaki gerçek Perseus ile başlamaz. Medusa'nın Athena tarafından lanetlenmesiyle bile başlamaz. Ondan önce başlar, yazılmamış bir tarihte onun hikayesi başlıyor.
Medusa Efsanesi
Antik dünyada Medusa eşit derecede çok boyutluydu. İlk vazolar ve oymalar, onun bir Gorgon olarak doğduğunu gösteriyor, ancak bu yavaş yavaş değişti. Onun köken hikayesini edebiyatta ilk doğru bir şekilde araştıran, MS 8 dolaylarında Metamorfozlardaki dönüşümünü detaylandıran Romalı şair Ovid'di. Güzelliği, kutsal Athena tapınağında deniz tanrısı Poseidon'un dikkatini çekti.
Medusa, Athena'nın rahibesiydi. Atina, savaş ve bilgelik tanrıçasıdır. Aynı zamanda tek bakire tanrıçadır. Athena'nın rahibesi olmanın gerekliliklerinin bir kısmı, Medusa'nın hizmetteyken iffetli kalacağına söz vermesini de içeriyordu. O zaman şunu hayal edin bir gün tapınakta hizmet için su topluyorsunuz ve işte Poseidon geliyor ve onu görüyor. Medusa'nın inanılmaz derecede güzel bir kadındır. Yani tüm efsanelerde olduğu gibi Poseidon onu görür, ister ve alır. Korunmak için Athena Tapınağı'na koştuğu söylenir. Poseidon, Athena Tapınağı'nın zemininde Medusa'ya tecavüz eder. Athena gelir ve tapınağının kirletildiğini görür. Athena elbette arkadaşı olan Poseidonu suçlamıyor ve Medusa’yı suçlu buluyor. Medusa'nın kız kardeşleri onun savunmasına gelirler ve böylece cezanın bir kısmını çekerler. Athena, Medusa'yı kafası yılanlarla dolu, sonsuz yaşamla ve ona bakan her erkeğin taşa dönüşeceğini söyleyerek lanetler. Bu ceza, Medusa'yı erkeklerin dünyasından izole edilmiş bir canavara dönüştürür, böylece bir daha asla başka bir erkeğe yakın olamaz. Ve sonra başka bir güne sakladığımız Perseus efsanesine geliyoruz.
Bununla birlikte, efsanenin popüler yeniden anlatımları, daha sonra ne olacağına ve Perseus'un başrolde olduğuna odaklanır. Yarı tanrı Seriphos kralı Polydectes tarafından Medusa'nın başını geri getirmek için gönderilir. Perseus, gözlerini korumak için yansıtıcı bir bronz kalkan kullanarak Medusa'nın başını keser ve kanatlı bir at olan Pegasus'u kopmuş boynundan serbest bırakır. Perseus, düşmanlarını savaşta yenmek için ürkütücü bakışlarını kullandıktan sonra, Gorgon'un kafasını kalkanının korumasında sergileyen Athena'ya verir. Bu erkek merkezli kahraman anlatısı sayesinde Medusa, canavarlığın kısaltması oldu.
Medusa'nın Ahlakı
Bu beni üzüyor çünkü bugüne kadar Medusa korkunç bir şekilde tasvir edildi bize, gerçek bir canavar ve gorgon... Ancak Medusa efsanesi, bunların hiçbirinin onun hatası olmadığını görmezden gelir. Yanlış bir şey yapmaz ve yine de tanrılar tarafından cezalandırılır. Bu efsane aslında ölümlüler için bir uyarıdır. Kendinizi tanrılara eşit sanmayın. Poseidon'un ilerlemelerini reddeden Medusa kimdi? Bir ölümlü bunu asla yapmamalı.
Ancak ilginç olan, Medusa’nın diğer kültürlerde ortaya çıkmasıdır. İnsanlar kötülüğü savuşturmak ve evlerini korumak için kapılarının üzerine onun resmini oydururlardı. Okuduğum bir haberde bir Romalı asker tarafından İngiltere'ye taşınan, üzerinde Medusa'nın başı olan bir muska keşfettiler. Antropologlar, Roma askerlerinin seyahatlerinde koruma olarak onun imajını yanlarında taşıyacaklarına inanıyorlar.
Şimdi Medusa’nın gerçek hikayesini hepimiz düşünelim! Ataerkil bir toplum tarafından tecavüze uğrayan, şeytanlaştırılan ve ardından katledilen güçlü bir kadının hikayesi mi? Modern zamanımızda Medusa’nın hikayesi geri dönmüş gibi görünüyor. Medusa'nın değişen yüzlerinden net olarak anlaşılan şey, onun efsanesinin evrensel bir gerçeği olmadığıdır. Güzel kurban, canavarca tecavüz eden kötü adam, acımasızca cezalandıran güçlü tanrı… bunların jepsini ve daha fazlasını Canavarlaştırılmış bir şekilde Medusa’yı yanlış bir şekilde hikayesini dinledik... Belki de onu sonsuz bir hayranlık kaynağı yapan bu değişken doğasıdır. O, bir bakıma hem korku hem de arzunun ortak yansımalarının yeridir… Aynı anda hem kadınların öfkesinin bir sembolü hem de intikam almak istediği ataerkil güçler tarafından cinselleştirilmiş bir figürdür Medusa…